قرارداد اختیار خرید چیست؟
قرارداد اختیار خرید، در امور مالی، معمولاً به معنای یکی از دو مورد زیر است:
⦁ قرارداد اختیار خرید یک قرارداد مشتقه است که به مالک حق، و نه تعهد، خرید مقدار مشخصی از اوراق بهادار پایه با قیمتی مشخص در مدت زمان معینی را میدهد.
⦁ مزایدهی خرید در طی یک زمان مشخص رخ میدهد و در آن خریداران حداکثر قیمت قابل قبولی را برای خرید تعیین میکنند و فروشندگان نیز حداقل قیمت رضایتبخشی را برای فروش اوراق بهادار در بورس تعیین میکنند. تطبیق خریداران و فروشندگان در این فرآیند باعث افزایش نقدینگی و کاهش نوسان میشود. این مزایده گاهی اوقات با عنوان بازار خرید نامیده میشود.
«قرارداد اختیار خرید» همچنین میتواند به قرارداد اختیار خرید درآمدی یک شرکت، یا زمانی که ناشر اوراق بدهی اوراق قرضهی خود را بازخرید (بازخوانی میکند) نیز اشاره داشته باشد.
نکات کلیدی
⦁ یک قرارداد اختیار خرید میتواند یا به مزایدهی خرید یا قرارداد اختیار خرید اشاره داشته باشد.
⦁ قرارداد اختیار خرید به خریدار این حق، و نه تعهد، را میدهد که در یک بازهی زمانی معین، یک ابزار پایه را با قیمت معاملهای معینی خریداری کند.
⦁ از قرارداد اختیار خرید معمولاً برای احتکار درمورد حرکتهای صعودی، پوشش ریسک یا نوشتن قرارداد اختیار خرید پوشیده استفاده میشود.
⦁ مزایدهی قرارداد اختیار خرید نوعی معامله است که در آن قیمتها با انجام معاملات در یک زمان و دورهی مشخص تعیین میشوند.
⦁ مزایدهی خرید یک روش معاملاتی است که در بازارهای غیر نقدشونده برای تعیین قیمت اوراق بهادار استفاده میشود.
در یک قرارداد اختیار خرید، ابزار پایه میتواند سهام، اوراق قرضه، ارز خارجی، کالا یا هر ابزار معاملهشدهی دیگری باشد. مالک قرارداد اختیار خرید دارای این حق، و نه تعهد، است که ابزار اوراق بهادار پایه را با یک قیمت معاملهای معین در یک دورهی معین خریداری کند. گاهی اوقات به فروشندهی قرارداد اختیار خرید، نویسنده نیز گفته میشود. یک فروشنده باید قرارداد را تکمیل کند و در صورت اعمال شدن قرارداد اختیار خرید، دارایی پایه را تحویل دهد.
زمانی که قیمت معامله در قرارداد اختیار خرید در تاریخ اجرا کمتر از قیمت بازار باشد، دارندهی قرارداد اختیار خرید میتواند از آن برای خرید ابزار با قیمت معاملهای کمتر استفاده کند. اگر قیمت بازار کمتر از قیمت معاملهای باشد، قرارداد اختیار خرید پس از انقضا بدون استفاده و بدون ارزش میشود. در صورتی که یک قرارداد اختیار خرید دارای ارزش ذاتی مبتنی بر حرکات بازار باشد، میتوان آن را قبل از سررسید نیز فروخت.
قرارداد اختیار فروش عملاً مخالف قرارداد اختیار خرید است. دارندهی یک قرارداد اختیار فروش، صاحب این حق، و نه تعهد، است که ابزار پایه را با قیمت و در دورهی معینی بفروشد. معاملهگران مشتقات اغلب برای افزایش، کاهش یا مدیریت میزان ریسک خود، قراردادهای اختیار خرید را با قراردادهای اختیار فروش ترکیب میکنند.
نمونهای از یک قرارداد اختیار خرید
فرض کنید که یک معاملهگر یک قرارداد اختیار خرید را با شهریهی ۲ دلاری برای سهام اپل با قیمت معاملهای ۱۰۰ دلاری خریداری میکند. این قرارداد اختیار قرار است یک ماه بعد منقضی شود. قرارداد اختیار خرید به او این حق، و نه تعهد، را میدهد تا یک ماه بعد سهام شرکت کوپرتینو را، که در زمان نوشتن قرارداد اختیار خرید با قیمت ۱۲۰ دلار معامله میشود، به قیمت ۱۰۰ دلار خریداری کند. اگر سهام اپل یک ماه بعد با قیمتی کمتر از ۱۰۰ دلار خرید و فروش شود، این قرارداد اختیار خرید پس از انقضا بیارزش خواهد شد. اما یک سطح قیمت بالاتر از ۱۰۰ دلار به خریدار این قرارداد اختیار این فرصت را میدهد تا سهام شرکت را با قیمتی ارزانتر از قیمت بازار خریداری کند.
سؤالات متداول درمورد قرارداد اختیار خرید
قرارداد اختیار خرید چگونه کار میکنند؟
قرارداد اختیار خرید نوعی قرارداد مشتقه است که به دارنده این حق، و نه تعهد، را میدهد تا تعداد مشخصی از سهام را با قیمتی از پیش تعیینشده، که با عنوان «قیمت معاملهای» قرارداد اختیار خرید شناخته میشود، خریداری کند. اگر قیمت سهام در بازار از قیمت معاملهای قرارداد اختیار بالاتر رود، دارندهی قرارداد اختیار میتواند قرارداد اختیار خود را اعمال کند و برای کسب سود، سهام را با قیمت معاملهای خرید کند و با قیمتی بالاتر از بازار بفروشد. از سوی دیگر، قراردادهای اختیار خرید تنها برای مدت زمان محدودی دوام میآورند. اگر قیمت بازار در طول آن دوره از قیمت معاملهای بالاتر نرود، آن قرارداد اختیار پس از انقضا بیارزش میشود.
خرید قرارداد اختیار خرید به چه معناست؟
اگر دید سرمایهگذاران نسبت به چشمانداز سهام پایه خوشبینانه (یا «صعودی») باشد، آنها خرید قرارداد اختیار خرید را مد نظر قرار خواهند داد. برای این سرمایهگذاران، قراردادهای اختیار خرید ممکن است به دلیل اهرمی که ارائه میدهند، راه جذابتری برای احتکار درمورد چشمانداز یک شرکت باشد. برای سرمایهگذاری که مطمئن است سهام یک شرکت افزایش خواهد یافت، خرید سهام بهطور غیرمستقیم از طریق قرارداد اختیار خرید میتواند راهی جذاب برای افزایش قدرت خرید او باشد.
قرارداد اختیار فروش چیست؟
قرارداد اختیار فروش عکس قرارداد اختیار خرید است و به دارنده این حق را میدهد که اوراق بهادار پایه را با قیمتی خاص در تاریخ انقضا یا قبل از آن بفروشد (نه آنکه خریداری کند).
چگونه قرارداد اختیار خرید را بفروشم؟
قراردادهای اختیار خرید اغلب در بورسها معامله میشوند. اگر شما صاحب یک قرارداد اختیار خرید هستید، میتوانید آن را بفروشید و موقعیت خود را ببندید. یا میتوانید یک قرارداد اختیار خرید را برای گرفتن یک موقعیت کوتاه در بازار بفروشید (که این کار با عنوان «نوشتن» شناخته میشود). اگر از قبل مالک اوراق بهادار پایه هستید، میتوانید یک قرارداد اختیار خرید پوشیده را برای افزایش سود خود بنویسید.
چه اتفاقی میافتد اگر قرارداد اختیار خرید من به صورت پولی منقضی شود؟
انقضای پولی (ITM) صرفاً بدین معناست که قیمت معاملهای یک قرارداد اختیار در تاریخ انقضای آن کمتر از قیمت بازار است. این بدان معناست که دارندهی قرارداد اختیار، برای کسب سود فوری، صاحب این حق میباشد که سهام را با مبلغی کمتر از میزانی که در حال معامله است، خریداری کند. فرآیند تبدیل قرارداد اختیار به سهام در آن قیمت، اعمال نامیده میشود. توجه داشته باشید که قرارداد اختیار خریدی که با قیمت معاملهای بالاتر از قیمت بازار منقضی میشود، خارج از پول (OTM) خواهد بود و پس از تاریخ انقضا بیارزش میشود، زیرا چهکسی حاضر است سهام را با قیمتی بالاتر از آنچه که میتواند در بازار آزاد دریافت کند خریداری کند؟
مزایدههای خرید
در یک مزایدهی خرید، صرافی یک بازهی زمانی مشخص را برای معاملهی سهام تعیین میکند. مزایدهها در صرافیهای کوچکتری که تعداد محدودی از سهام را ارائه میکنند، رایجتر هستند. تمام اوراق بهادار را میتوان به طور همزمان برای معامله به یک قرارداد اختیار خرید تبدیل کرد، یا میتوان آنها را به صورت متوالی معامله کرد. خریداران سهام حداکثر قیمت قابل قبول خود و فروشندگان حداقل قیمت قابل قبول خود را تعیین میکنند. تمامی معاملهگران علاقهمند باید همزمان حضور داشته باشند. در پایان دورهی مزایدهی خرید، اوراق بهادار تا خرید بعدی خود فاقد نقدینگی خواهد بود. دولتها گاهی اوقات هنگام فروش اوراق خزانه، اسکناسها و اوراق قرضه از مزایدههای خرید استفاده میکنند.
به خاطر داشتن این موضوع مهم است که سفارشات در یک مزایدهی خرید، سفارشهایی قیمتگذاری شده هستند، یعنی اینکه شرکتکنندگان قیمتی را که مایل به پرداخت هستند از قبل مشخص میکنند. شرکتکنندگان در مزایده نمیتوانند میزان ضرر یا سود خود را محدود کنند، زیرا سفارشهای آنها براساس قیمتی که در طول مزایده تعیین میشود برآورده میشود.
راهنمایی: مزایدههای خرید معمولاً نقدینگی بیشتری نسبت به بازارهای معاملاتی مستمر دارند، درحالیکه بازارهای معاملاتی مستمر انعطافپذیری بیشتری به شرکت کنندگان میدهند.
نمونهای از یک مزایدهی خرید
فرض کنید که قیمت سهام ABC قرار است با استفاده از یک مزایدهی خرید تعیین شود. سه خریدار برای سهام وجود دارند: X، Y و Z. خریدار X یک سفارش برای خرید ۱۰،۰۰۰ سهم از ABC با قیمت ۱۰ دلار داده است، درحالیکه سفارش Y و Z برای ۵،۰۰۰ و ۲،۵۰۰ سهم به ترتیب با قیمتهای ۸ دلار و ۱۲ دلار میباشد. ازآنجاییکه X دارای حداکثر تعداد سفارش است، او برندهی این مزایده خواهد شد و سهام در داخل صرافی به قیمت ۱۰ دلار فروخته خواهد شد. خریداران Y و Z نیز همان قیمت X را خواهند پرداخت. برای تعیین قیمت فروش سهام نیز میتوان از یک فرآیند مشابه استفاده کرد.