ارزیابی ریسک چیست؟

 ارزیابی ریسک برای تعیین میزان ارزش یک سرمایه‌گذاری خاص و بهترین فرآیند(ها) برای کاهش ریسک ضروری است. ارزیابی ریسک در مقایسه با سبد ریسک، نشانگر پاداش صعودی. ارزیابی ریسک برای تعیین نرخ بازدهی که سرمایه‌گذار باید کسب کند و اینکه آیا سرمایه‌گذاری ارزش ریسک احتمالی را دارد یا خیر، مهم است.

نکات کلیدی
ارزیابی ریسک فرآیند تجزیه و تحلیل رویدادهایی احتمالی است که ممکن است منجر به از دست دادن دارایی، وام یا سرمایه‌گذاری شود.
شرکت‌ها، دولت‌ها و سرمایه‌گذاران قبل از شروع پروژه، کسب‌وکار یا سرمایه‌گذاری جدید، ارزیابی ریسک انجام می‌دهند.
تحلیل کمیتی ریسک برای تخصیص مقادیر عددی به ریسک از مدل‌ها و شبیه‌سازی‌های ریاضی استفاده می‌کند.
تحلیل کیفی ریسک بر قضاوت ذهنی فرد برای ایجاد یک مدل نظری از ریسک برای یک سناریوی معین تکیه دارد.
درحالی‌که نوسانات گذشته‌ی سهام تضمین کننده‌ی بازده آتی نیستند، به‌طورکلی، یک سرمایه‌گذاری پرنوسان نشان‌دهنده‌ی یک سرمایه‌گذاری پرریسک‌تر است.

آشنایی با ارزیابی ریسک

ارزیابی ریسک شرکت‌ها، دولت‌ها و سرمایه‌گذاران را قادر می‌سازد تا احتمال تأثیر منفی یک رویداد نامطلوب بر کسب‌وکار، اقتصاد، پروژه یا سرمایه‌گذاری را ارزیابی کنند. تجزیه و تحلیل ریسک رویکردهای مختلفی را ارائه می‌دهد که سرمایه‌گذاران می‌توانند از آن‌ها برای ارزیابی ریسک یک فرصت سرمایه‌گذاری بالقوه استفاده کنند. تحلیل کمّی و تحلیل کیفی دو نوع تحلیل ریسک هستند که یک سرمایه‌گذار می‌تواند هنگام ارزیابی یک سرمایه‌گذاری از آن‌ها استفاده کند.

تحلیل کمیتی

یک تحلیل کمیتی از ریسک بر ساخت مدل‌ها و شبیه‌سازی‌های ریسکی تمرکز دارد که کاربر را قادر می‌سازند تا مقادیری عددی را به یک ریسک اختصاص دهد. نمونه‌ای از تحلیل کمیتی ریسک می‌تواند شبیه‌سازی مونته کارلو باشد. این روش (که می‌تواند در زمینه‌های مختلفی مانند امور مالی، مهندسی و علوم استفاده شود) تعدادی متغیر را از طریق یک مدل ریاضی برای کشف نتایج احتمالی مختلف اجرا می‌کند.

تحلیل کیفی

تحلیل کیفی ریسک یک روش تحلیلی است که بر تحلیل عددی یا ریاضی تکیه ندارد. درعوض، این تحلیل از قضاوت و تجربه‌ی ذهنی فرد برای ساخت یک مدل نظری از ریسک برای یک سناریوی خاص استفاده می‌کند. تحلیل کیفی یک شرکت ممکن است شامل ارزیابی مدیریت شرکت، رابطه‌ای که این شرکت با فروشندگان خود دارد و تصور عموم از آن باشد.

نکته‌ی مهم: سرمایه‌گذاران اغلب تحلیل کیفی و کمّی را در کنار یکدیگر استفاده می‌کنند تا تصویر واضح‌تری از پتانسیل یک شرکت به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری ارائه دهند.

سایر روش‌های ارزیابی ریسک

نمونه‌ی‌ دیگری از فن ارزیابی رسمی ریسک شامل ارزش شرطی درمعرض خطر (CVaR) است که مدیران سبد کالا از آن برای کاهش احتمال رویداد زیان‌های بزرگ استفاده می‌کنند. ارائه‌دهندگان وام مسکن از نسبت‌های وام-به-ارزش برای ارزیابی ریسک وجوه وام استفاده می‌کنند. وام‌دهندگان همچنین از تحلیل اعتباری برای تعیین اعتبار وام‌گیرنده نیز استفاده می‌کنند.

ارزیابی ریسک برای سرمایه‌گذاری

هم سرمایه‌گذاری‌های نهادی و هم سرمایه‌گذاری‌های فردی دارای مقادیری از ریسک هستند. این امر به‌ویژه درمورد سرمایه‌گذاری‌های غیرتضمینی، مانند سهام، اوراق قرضه، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) صادق است.
انحراف استاندارد معیاری است که برای اندازه‌گیری نوسانات یک سرمایه‌گذاری بر نرخ بازده سالانه‌ی آن اعمال می‌شود. در بیشتر موارد، یک سرمایه‌گذاری پرنوسان نشان‌دهنده‌ی یک سرمایه‌گذاری پرریسک‌تر است. هنگام تصمیم‌گیری بین چند سهام، سرمایه‌گذاران قبل از انتخاب سرمایه‌گذاری خود، اغلب انحراف استاندارد هر سهام را با یکدیگر مقایسه می‌کنند.
بااین‌حال، توجه به این نکته مهم است که نوسانات گذشته‌ی سهام (یا فقدان آن) بازده آتی را پیش‌بینی نمی‌کند. سرمایه‌گذاری‌هایی که قبلاً دارای نوسانات پایینی بوده‌اند، ممکن است نوسانات شدیدی پیدا کنند، به‌ویژه در شرایطی از بازار که به‌سرعت در حال تغییر است.

ارزیابی ریسک برای وام‌دهی

وام‌دهندگان برای وام‌های شخصی، خطوط اعتباری و وام مسکن نیز از ارزیابی ریسک استفاده می‌کنند که به‌عنوان بررسی اعتبار شناخته می‌شود. به‌عنوان مثال، معمولاً وام‌دهندگان وام‌گیرندگانی که امتیاز اعتباری کمتر از 600 دارند را تأیید نمی‌کنند، زیرا امتیازات پایین‌تر نشان‌دهنده‌ی شیوه‌های اعتباری ضعیف است. تحلیل اعتباری وام‌دهنده درمورد وام‌گیرنده ممکن است عوامل دیگری مانند دارایی‌های موجود، وثیقه، درآمد یا پول نقد موجود را نیز در نظر بگیرد.

ارزیابی ریسک برای کسب‌وکار

ریسک‌های کسب‌وکاری بسیار زیاد است و در صنایع مختلف متفاوت است. این ریسک‌ها شامل ورود رقبای جدید به بازار، سرقت کارکنان، نقض داده‌ها، فراخوان محصول، ریسک‌های عملیاتی، استراتژیک و مالی و ریسک‌های مربوط به بلایای طبیعی می‌شوند.
هر کسب‌وکاری باید یک فرآیند مدیریت ریسک داشته باشد تا سطوح ریسک فعلی خود را ارزیابی کند و رویه‌هایی را برای کاهش بدترین خطرات ممکن اعمال کند. یک استراتژی مدیریت ریسک مؤثر به‌دنبال یافتن تعادلی بین محافظت از شرکت در برابر خطرات بالقوه، بدون ممانعت از رشد است. سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند در شرکت‌هایی سرمایه‌گذاری کنند که سابقه‌ی مدیریت ریسک خوبی داشته باشند.