آیا حزب الله به جنگ علیه اسرائیل خواهد پیوست؟
اگر این گروه لبنانی برای نشان دادن همبستگی خود کاری بیش از شلیک چند موشک انجام دهد، درگیری فعلی را به طرز چشمگیری تشدید خواهد کرد.
اقتصادآنلاین – آرش نصیری؛ در حالی که حماس موشکها و راکتهایی را از پایگاه خود در غزه شلیک میکند و همزمان جنگندههایش اسرائیل را ویران میکنند، دولت اسرائیل با یک درگیری بالقوه دیگر در مرز شمالی خود با دشمنی بسیار مهیبتر روبرو میشود: حزبالله لبنان. روز یکشنبه، یک روز پس از حمله حماس به اسرائیل، این گروه لبنانی برای نمایش «همبستگی»، موشکها و توپها را به سمت بلندیهای جولان تحت کنترل اسرائیل شلیک کرد و اسرائیل در پاسخ، به یک پست حزب الله در لبنان حمله کرد.
حزبالله بسیار ماهر است و مدتهاست که به دنبال حمایت از آرمان فلسطین است. با این حال، پیوستن کامل به مناقشه و گشودن جبهه دوم در جنگ علیه اسرائیل، خطر بزرگی برای حزب الله خواهد بود.
اگر حزبالله بیش از چند موشک برای همبستگی شلیک میکرد، درگیری کنونی، که در حال حاضر مرگبارترین درگیری برای اسرائیل از زمان انتفاضه دوم بوده است، بسیار وخیمتر میشد. حزب الله از زمان پیدایش این گروه در اوایل دهه ۱۹۸۰ ثابت کرده است که سرسختترین دشمن اسرائیل است. حزب الله در ابتدا برای بیرون راندن اسرائیل از لبنان جنگید و در سال ۲۰۰۰ موفق به این کار شد.
در سال ۲۰۰۶، زمانی که حزب الله در یک جنگ ۳۳ روزه با اسرائیل شرکت کرد، جهان طعم دیگری از آنچه حزب الله میتوانست انجام دهد را چشید. اگرچه حزب الله وقتی در آن سال یک حمله موفقیتآمیز برون مرزی را آغاز کرد که در آن هشت سرباز اسرائیلی کشته و دو سرباز دیگر اسیر شدند، قصد آغاز یک جنگ همه جانبه را نداشت، اما همچنان به شدت جنگید. در این درگیری، اسرائیل دستکم ۱۵۷ کشته در عملیاتهای نظامی و موشکهای حزبالله متحمل شد. حزب الله افراد بسیار بیشتری را از دست داد، اما جنگ را به عنوان یک پیروزی اعلام کرد و اسرائیلیها نیز موافقت کردند. پس از درگیری، تقریباً دو سوم اسرائیلیها فکر کردند که نخست وزیر آنها باید استعفا دهد.
درگیری بعدی میتواند بسیار بدتر باشد. حزب الله زرادخانه خود را گسترش داده است و اکنون تعداد زیادی راکت و موشک دارد، حتی بیشتر از سال ۲۰۰۶. اینها میتوانند به عمق خاک اسرائیل حمله کنند. حزب الله همچنین به طیف وسیعی از موشکهای کروز ضد کشتی و موشکهای زمین به هوا دست یافته است که هر دو عملیات اسرائیل را پیچیده میکند. این گروه همچنین به قابلیتهای سایبری خوبی دست یافته است.
حزب الله از حماس که عملیاتهای کنونی آن برای اسرائیل کابوس است، بسیار قدرتمندتر است. حماس در نوار باریکی از زمین در غزه محدود است و نیروهای مسلح آن موفقیت چندانی در برابر اسرائیل نداشتهاند، به همین دلیل است که حماس در گذشته تا حد زیادی خود را به حملات موشکی و راکتی و استفاده از بمبها محدود میکرد.
در مقابل، حزب الله بخشهایی از بیروت، جنوب لبنان و بیشتر منطقه دره بقاع لبنان را تحت کنترل دارد. حزب الله همچنین دارای کرسیهایی در پارلمان لبنان است و در سالهای اخیر چندین وزارتخانه دولتی را مستقیماً در کنترل داشته است، و عملاً از حق وتو بر سیاستهای دولت در لبنان استفاده کرده است.
حزب الله همچنین از دیگر گروههای شبهنظامی، در جهان، ماهرتر است و شاید ماهرترین گروه شبهنظامی در جهان باشد. علاوه بر جنگ با اسرائیل در سال ۲۰۰۶، نیروهای حزب الله زمانی در سوریه نیز فعال بودهاند، ماموریت آنها از جمله، استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین برای حمله به اهداف داعش بود.
در درگیری همه جانبه با اسرائیل، حملات موشکی و حملات فرامرزی نیز ممکن است با حمله حزب الله به اهداف اسرائیل در سراسر جهان همراه باشد.
حزب الله علاوه بر داشتن توانایی ضربه زدن به اسرائیل، انگیزهای برای این کار نیز دارد. حزب الله از حماس حمایت میکند و نقش مهمی در تکامل این گروه ایفا کرده است. این سازمان مبارزان حماس را در لبنان آموزش داده است و سعی در انتقال مهارتهای خود به آنها دارد.
حزب الله نیز خود را الگویی برای حماس میبیند. پس از اینکه حزبالله در سال ۲۰۰۰ اسرائیل را از لبنان بیرون کرد، حسن نصرالله، رهبر این گروه، سخنرانی معروفی را ایراد کرد که در آن اسرائیل را با «تار عنکبوت» مقایسه کرد و مدعی شد که از دور قوی به نظر میرسد اما به دلیل اینکه مردمش حاضر به فداکاری نیستند، فاقد قدرت است. نصرالله گفت در نتیجه، میتوانید به سادگی آن را کنار بگذارید.
نصرالله از حماس و سایر گروهها خواسته است که با مبارزه مداوم با اسرائیل از حزبالله الگوبرداری کنند، حتی اگر این به معنای تلفات سنگین باشد، و خاطرنشان کرد که اگر آنها مایل به جنگ و فداکاری باشند، میتوان اسرائیل را شکست داد. به طور ضمنی، آتشبسهایی، مانند آنچه حماس در گذشته با اسرائیل موافقت کرده بود، راهی برای شکست تلقی میشود. با این حال، حزب الله در سالهای اخیر حملات محدودی به اسرائیل انجام داده است. به این ترتیب، احیای حسن نیت خود به عنوان گروه انقلابی پیشرو از طریق درگیر شدن عمیقتر در درگیری با اسرائیل، با وجهه این گروه مطابقت خواهد داشت.
گرچه حزب الله از حماس حمایت میکند و به خاطر انگیزههای اعتقادی و سیاسی میخواهد اسرائیل آسیب ببیند، اما دلایل زیادی برای محتاط بودن دارد.
پیوستن به جنگ با اسرائیل در لبنان محبوب نخواهد بود، حتی اگر بسیاری از حامیان حزب الله از دیدن رنج اسرائیل خوشحال باشند. در سال ۲۰۰۶، اسرائیل به شدت به لبنان ضربه زد، زیرساخت های حیاتی را ویران کرد، محاصره کرد، بیش از ۱۰۰۰ لبنانی را کشت و حدود یک میلیون نفر دیگر را آواره کرد. «دکترین ضاحیه» اسرائیل صریحاً تهدید میکند که زیرساختهای غیرنظامی را علیه گروههایی مانند حزبالله که به گفته اسراییلیها جنگجویان آن در میان جمعیت غیرنظامی مخفی میشوند، تحمیل میکند. در واقع، این دکترین به نام محله ضاحیه در بیروت که مقر حزب الله در آن قرار داشت، گرفته شده است.
اگرچه حزب الله هنوز هم گاهی اسرائیل را گلولهباران میکند و حملاتی را انجام میدهد، و اسرائیل در پاسخ به حزب الله حمله میکند و جنگجویان حزب الله را میکشد، جنگ همهجانبهای از سال ۲۰۰۶ شروع نشده است.
لبنان امروز با اقتصادش در سقوط آزاد مشکلات زیادی دارد. بیکاری بالاست و فساد بیداد میکند. نظام سیاسی کشور از هم گسیخته است و اغلب تأخیرهای عظیمی در تشکیل دولت وجود دارد که آن هم وقتی تشکیل میشود هیچ کاری انجام نمیدهد. جنگ با اسرائیل این کشور را بیشتر ویران خواهد کرد: رهبران اسرائیل امروز در برخورد با تهدیدات گروههایی مانند حزب الله تمایلی به بخشش یا نرمش ندارند. حزب الله به دفاع از همه لبنانیها (حتی کسانی که مخالف این گروه هستند) افتخار میکند و یک جنگ ویرانگر محبوب نخواهد بود.
به نظر میرسد حملات حزب الله تاکنون تلاشی برای نشان دادن همبستگی با حماس و در عین حال اجتناب از پاسخ سخت اسرائیل باشد. حملات موشکی آن منطقه مزارع شبعا، بخشی از اسرائیل را هدف قرار داد که حزب الله آن را به عنوان قلمرو لبنان معرفی کرده است. پاسخ خاموش اسرائیل نشان داد که رهبران اسرائیل این پیام را دریافت کردند که حزب الله به دنبال جنگی همه جانبه نیست.
برای حزب الله، بهترین گزینه حمایت از مبارزه از راه دور از طریق آموزش و حملات گاه به گاه «همبستگی» به اهداف کوچک است. به این ترتیب، حزب الله میتواند مبارزان و رایدهندگان خود را ایمن نگه دارد و از پاسخ ویرانگر به طور کلی در لبنان اجتناب کند و در عین حال به دلیل حمایتش از حماس، جایگاه خود را در این جنگ داشته باشد.