خروج عرضه سیمان و فولاد از بورس کالا؛ کنترل تورم مسکن یا تقویت بازار سیاه؟!
اظهارنظر اخیر وزیر راه و شهرسازی مبنی بر لغو عرضه سیمان و فولاد در بورس کالا، زنگ خطر حضور مجدد رانت‌خواران در این بازار را به صدا درآورده است.
اقتصادآنلاین ـ فاطمه جوادی؛ مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی به تازگی درخصوص خروج عرضه سیمان و فولاد از بورس کالا صحبت کرده و این را امری مهم برای کنترل قیمت مصالح و به تبع آن مسکن دانسته است و از بررسی این موضوع در جلسه شورای عالی مسکن با حضور رییس جمهور خبر داده بود.
روز گذشته جلسه شورای عالی مسکن برگزار و مقرر شده است هیات کارشناسی متشکل از سه وزارتخانه راه و شهرسازی، صمت و نیرو، نحوه عرضه سیمان و فولاد در بورس کالا را بررسی کنند.
بر اساس اطلاعات منتشر شده از سوی پایگاه اطلاع‌رسانی رسمی سازمان بورس هزینه های تمام شده سیمان برای ساخت یک واحد ۱۰۰ متری، ۲۴ میلیون تومان است (در قیاس با هر متر مسکن ۴۷ میلیون تومان) که به عبارت دیگر سهم هزینه سیمان از قیمت یک واحد ۱۰۰ متری، ۰.۵ درصد است.
انتشار این اظهارنظر از سوی وزیر راه و شهرسازی با واکنش‌هایی منفی میان فعالان اقتصادی و رسانه‌ای نیز مواجه و این اقدام توجیه برای نساختن مسکن طبق وعده دولت قلمداد شد.
اما مهمترین انتقادی که به وزیر راه رییسی شد، باز کردن پای مافیا و رانت‌خواران حوزه سیمان و فولاد به بازار این محصولات و دورشدن از شفافیت عرضه در بستر بورس کالا بود. اتفاقی که تاثیری در کنترل تورم مسکن نخواهد داشت و بازار سیاه این محصولات را تقویت خواهد کرد.
عطا ابراهیمی، کارشناس اقتصادی در این زمینه نوشت: «طرح بذرپاش برای خارج سازی فولاد و سیمان از بورس کالا، تکمیل قطعه دیگری در پازل صنعت زدایی از ایران است. قیمت فولاد و سیمان کاهش نمی‌یابد، اما فولاد و سیمان هم مانند خودروسازی غرق در زیان خواهند شد.و البته رانت صدها هزار میلیارد تومانی نصیب امضاهای طلایی می‌شود.»
رامین گوران، دبیر انجمن صنفی انبوه‌سازان مسکن تهران درخصوص صحبت‌های وزیر راه و شهرسازی مبنی بر تاثیر خروج سیمان و فولاد از بورس کالا در کنترل و کاهش قیمت مسکن به اقتصادآنلاین گفت: همه کسانی که از بورس کالا خرید می‌کنند خریدار واقعی نیستند و در کنار سازندگان حرفه‌ای و متقاضیان واقعی افرادی نیز به دنبال فرصت برای خرید، سوءاستفاده و احتکار هستند، باید تدبیری اندیشیده شود تا این مشکل رفع شود، اما این که خرید و فروش این مصالح را از بورس کالا خارج کنیم را قبول ندارم و بعید می‌دانم با تحقق آن اتفاقی رخ دهد.
گوران افزود: احتمالا تفکر و هدف وزیر راه این بوده که با خارج کردن سیمان و فولاد از بورس کالا بتواند قیمت و هزینه تمام شده طرح‌هایی مانند نهضت ملی مسکن را تحت کنترل بگیرد.
وی ادامه داد: به طور کلی مدل‌هایی که برای ساخت مسکن مطرح می‌شود چه در دولت‌های قبل مسکن مهر و اقدام ملی مسکن و یا در دولت فعلی نهضت ملی مسکن در ۲۰ سال قبل به همین شکل بوده و خلاقیتی وجود نداشته است، باید روش را درست کرد.
دبیر انجمن صنفی انبوه‌سازان مسکن تهران تصریح کرد: روش صحیح این است که برندها ساخت و ساز را انجام دهند. با دستور نمی‌شود مسکن ساخت، دولت باید حمایت کند و فرماندهی را برعهده بگیرد و در فاز اجرا وارد نشود. توسعه‌گراها باید ساختمان بسازند نه پیمانکاران و پروژه‌بگیران که دستوری کار می‌کنند، قیمت دستوری هیچ جا جواب نداده و در مسکن هم همینطور است.
گوران در پایان تاکید کرد: مسیر درست این است که توسعه‌گران مسکن وارد این حوزه شوند و با خلاقیت‌شان کار را پیش ببرند، دولت هم زمین تامین کند و وام‌های مناسبی برای این کار اختصاص دهد و وارد حوزه اجرا نشود.
