"توافق ایران و آمریکا محتمل است"
نرجسخاتون براهویی- گری سیک، استاد روابط بینالملل دانشگاه کلمبیا و متخصص مسایل خاورمیانه نسبت به دستیابی به توافق میان ایران و امریکا تا مهلت تعیین شده در 24مارس (چهارم فروردین 1394) اظهار خوشبینی کرد.
گری سیک که در دولت جیمی کارتر و نیز جرالد فورد بهعنوان عضو شورای امنیت ملی خدمت کرده است، گفت: «تا جایی که من میدانم، متن اصلی بین طرفین نوشته شده است البته با پرانتزهایی که بهتدریج با اعداد و تاریخ و زمان پر خواهد شد.» وی افزود که پر کردن این پرانتزها سختترین بخش گفتوگوهاست. این متخصص خاورمیانه و تحلیلگر مسایل ایران تاکید کرد که متن پیشنویس هنوز کامل نیست، هر چند نزدیک به کامل شدن است و ضمایم زیادی هم دارد. مذاکرات ایران و امریکا که پس از تمدید در 24نوامبر 2014میلادی (3آذر 1393) ادامه یافته است، به روزهای پایانی مهلت برای توافق اولیه نزدیک میشود. درحالی که بسیاری از کارشناسان ایرانی و امریکایی امکان رسیدن به توافق را تا مهلت 24مارس میدهند، مقامات دو کشور هنوز با احتیاط درمورد توافق صحبت میکنند. باراک اوباما، رییسجمهوری امریکا دیروز در مصاحبه با رویترز شانس نرسیدن به توافق را بیشتر از رسیدن به توافق دانست. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران نیز در پاسخی که به سخنان اوباما نظر داشت، در مصاحبه دیشب خود با رویترز گفت، اگر اراده سیاسی لازم برای پذیرش این نکته وجود داشته باشد که بحث تحریم و توافق با هم سازگار نیست، در این حالت ما میتوانیم اینبار به توافق دست یابیم. با این همه گری سیک معتقد است، اساسا یک سال مذاکره بر سر پرونده اتمی ایران که باعث شده این دو کشور را از شرایط حاکم بر 35سال گذشته در روابط این دو کشور، دور نگهدارد، تغییری خوب و پیشرفت زیادی است و موجب فهم بیشتر طرفین از یکدیگر شده است. به اعتقاد وی «ما امروز همدیگر را خوب میفهمیم چیزی که اصلا در یک سالونیم قبل وجود نداشت... این سطح از فهم بین طرفین بسیار اهمیت دارد و چشمگیر است.» وی درمورد احتمال توافق تا 24مارس افزود: «من بسیار امیدوارم که تا آن زمان ما حداقل روی پیشنویس به توافق برسیم که توافق کامل نیست اما توافقی است که هریک از طرفین میتواند آن را به کشورش ببرد و به مردمش نشان دهد تا برای توافق نهایی که مهلت آن در ژوئن به پایان میرسد، آماده شوند.» سیک همچنین بااشاره به اینکه در هر دو سو، یعنی ایران و امریکا، اراده قوی برای حل مساله و نیز مذاکره بر سر آن وجود دارد، گفت «به جایی که فعلا ایستادهایم من بسیار خوشبین هستم. گفتوگوها ادامه پیدا نمیکرد اگر دو طرف واقعا معتقد نبودند که توافق محتمل است. این بهمعنای آن نیست که آنها میتوانند توافق را خیلی زود کامل کنند، اما بهمعنای آن است که دو طرف بر این اعتقاد هستند که تلاش برای دستیابی به توافق ارزش امتحان کردن دارد، بههمین دلیل من بسیار هم امیدوارم که آنها راهی پیدا خواهند کرد تا مهلت تعیین شده در ماه مارس به توافقی دست پیدا کنند.» گری سیک در پاسخ به اینکه اگر تا تاریخ 24مارس توافقی میان طرفین بهدست نیامد، مذاکرات باز هم تمدید خواهد شد، گفت: «من بسیار نگران تعویق این توافق به تاریخی دیگر هستم، زیرا توافق را به جای سادهتر کردن، سختتر میکند. این باعث میشود که با گذشت زمان منتقدان در هر دو کشور صدایشان بلندتر شود.» در امریکا این روزها بلندترین صدای مخالفت ازسوی تندروهای جمهوریخواه در کنگره شنیده میشود که از بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیمصهیونیستی برای سخنرانی در کنگره دعوت کردهاند. این درحالی است که کاخسفید اعلام کرد که اوباما، نتانیاهو را در حاشیه این سفر ملاقات نخواهد کرد اما نتانیاهو که این روزها خود را برای انتخابات در کشورش هم آماده میکند، در سخنرانیاش در ایپک گفت، آمده است درمورد توافق با ایران به امریکا هشدار دهد. اما باراک اوباما در مصاحبه با رویترز گفت که خیلی نگران سخنان نتانیاهو نیست و بیشتر نگران اقدامات کنگره است که میتواند توافقی که در حال تکمیل شدن است را تضعیف کنند. پروفسور گری سیک درمورد اینکه آیا فشار و دخالت رژیمصهیونیستی و نتانیاهو میتواند روی توافق با ایران اثر بگذارد، گفت، من اصلا چنین فکر نمیکنم. وی بااشاره به سخنان اوباما در هفتهها و ماههای اخیر گفت، «اگر اوباما به آنچه او توافق رضایتبخش میخواند با ایران دست یابد، آماده است از توافق دفاع کند.»