پیشبینی صادقخرازی از آینده مذاکرات1+5
صادق خرازی، سفیر پیشین ایران در فرانسه در یک گفتوگو به تشریح مذاکرات هستهای و گزینههای پیش رو در این مذاکرات پرداخت.
او همچنین با بیان اینکه تیم آقای روحانی و ظریف زمانی پرونده را تحویل گرفتند که ما در کانون بحران منطقهای و جهانی قرار داشتیم، گفت: «من باور ندارم ما بحران داشتیم، بحران را میسازند و ساختهاند. چه از خودیهای ناآگاه و چه خارجیهای دشمن و خطرناک.» صادق خرازی افزود: «نتیجه این اقدامات سبب شده دولت روحانی میراث بسیاری از رفتارها و هنجارهای ناصواب دولت قبل را همراه داشته باشد و ناچار است یکی پس از دیگری مشکلات و مسائل به جا مانده از دوره پیشین را حل و فصل کند. بخش عمدهای از اینها هم به تصویر ناصوابی که از پرونده ایران ساخته و شعارهای غیرمنطقی که داده شده یا آرزوها و آرمانهای شخصی که تحت عنوان سیاست کشور توسط عدهای خاص به بیرون منتقل شده باز میگردد.» سفیر پیشین ایران در فرانسه با تاکید بر این که روحانی در مرحله اول باید این تصویر ناصواب را تغییر دهد و در مرحله بعد مشکلاتی که پدید آمده و به دلیل شعارهای نا بحقی که داده شده اصلاح شوند و بستر کار را فراهم کند، افزود: «من معتقدم دیپلماسی آقای ظریف در این زمینه موفق عمل کرده و تیم مذاکرهکننده مورد اعتماد حاکمیت و نظام است. از آن مهمتر شرایطی که تاکنون رقم خورده، میتواند ما را به آینده امیدوار کند.» جلیلی حرفهای نبود در ادامه این گفتوگو صادق خرازی با اشاره به ناکامیهای دوره پیشین در مذاکرات هستهای گفت: «آقای جلیلی زحمات زیادی کشید. بالاتر از ایشان، شخص رئیسجمهور بساط را به هم ریخت. آقای جلیلی مجری بود، اگرچه معتقدم او هم فاقد حرفهای بودن لازم در مذاکرات بود؛ زیرا مذاکرهکننده باید انعطافپذیر باشد، اما آقای جلیلی موضوع را ابلاغ میکرد و بر میگشت در حالی که مذاکرات سقف و کفی دارد و دنیای سیاست خارجی عرصه بده و بستان است. شما بهعنوان مذاکرهکننده باید بدانی روی چه مسائلی معامله کنی تا مذاکره به نتیجه برسد. در آن دوره مذاکرهای انجام نشد بلکه بیانیه خوانی شد. آقای جلیلی فرد محترمی است، ولی هر کسی یک توانایی دارد. وی بیشتر یک شخص ایدئولوژیک است، او شاید برای محیطهای آکادمیک مناسب باشد اما در فضاهای کاربردی و سیاست خارجی چندان نمیتواند موفق باشد.» خرازی در ادامه تاکید کرد: «آن کسی که مذاکره میکند باید هم قدرت و کاریزمای لازم را داشته باشد که بر طرف مقابل با روانشناسی تاثیر بگذارد و هم باید قدرت بیان مسائلی که در ذهن دارد را داشته باشد. ترجمه در ادبیات و مذاکره بیش از ۳۰ تا ۴۰ درصد از دیدگاه را فرو میریزد و حتی ممکن است سوءتفاهماتی در روند گفتوگوها ایجاد کند. مثلا موضوعی مدنظر آقای جلیلی است و مترجم نمیتواند آن را به درستی به طرف مقابل منتقل کند درحالیکه الان تیم مذاکرهکننده ما به زبان، ادبیات و همان مفاهیم و دیدگاههایی که طرف مقابل با آن رشد کرده، مسلط است و در نتیجه هم به روند گفتوگوها سرعت میبخشد و هم میزان فهم متقابل در این پروسه افزایش مییابد.» احمدینژاد و نظم پرونده هستهای به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از خبر آنلاین، او در پاسخ به این پرسش که احمدینژاد بهویژه در دوران مسوولیت آقای جلیلی چندین بار در خصوص مساله هستهای تاکید کردند که مذاکرات هستهای به من ارتباطی ندارد و اشاره داشتند در این پرونده مسوولیتی ندارند، گفت: «آقای احمدینژاد تا آخرین روزی که بر سر کار بود روی پرونده هستهای اعمال نفوذ میکرد و در جاهایی که اشاره میکرد من نقشی نداشتم در واقع به خارجیها پیام غلط میداد و میخواست خود را تبرئه کند. متاسفانه باید اشاره کنم که نظم پرونده هستهای را آقای احمدینژاد بر هم زد.» پراختیارترین رئیسجمهور ایران خرازی در بخش دیگری از این گفتوگو افزود: «اقداماتی که آقای احمدینژاد انجام داده، دستورات عجیب و غریبی که به سازمان انرژی اتمی داد و جشنهای هستهای که برگزار کرد همه باعث شد ما در این شرایط دشوار قرار بگیریم. ایشان تلاش کرد این موضوع را به مساله گفتوگو با آمریکا گره بزند و در عین حال هم مساله رابطه با آمریکا به نام او تمام شود و هم بگوید پرونده هستهای را حل کرده است. در حالی که برنامه هستهای از روز اول در ایران مکانیزم داشت. ایشان خارج از مکانیزمی که در پرونده وجود داشت عمل کرد. دست ایشان در تمام امور باز بود و با صراحت میتوان گفت مبسوطالیدترین (پراختیارترین) رئیسجمهور در تاریخ ایران آقای احمدینژاد است. ایشان در تمام قوانین و مسائل تصرف کرد و همه جا هم حرفش را میزد.»
روایت آخرین مذاکرات وین صادق خرازی که این روزها نامش بهعنوان پدر معنوی حزب اصلاحطلب «ندای ایرانیان» بیشتر شنیده میشود در ادامه این گفتوگو به مذاکرات هستهای و آنچه در مذاکرات وین گذشت هم پرداخت. او با بیان اینکه فاصله خیلی کم شده است، منتهی به شرطی که اراده لازم از طرف مقابل وجود داشته باشد، افزود: «ما میتوانستیم مذاکرات وین را به جمعبندی و نتیجه نهایی برسانیم، ولی متاسفانه به دلیل گرفتاری آمریکاییها در مناسباتشان با اسرائیل و اعراب و بهویژه عربستان سعودی توافق حاصل نشد. تا روز یکشنبه همه چیز مناسب و مساعد بود، اما بعد از ظهر همان روز به یکباره همه چیز تعلیق شد که البته بعد دوباره پیغام دادند و مذاکرات استارت زده شد.» او در پاسخ به پرسشی در مورد نفوذ اسرائیل و عربستان و سفر از قبل تعیین نشده وزیرخارجه عربستان به وین در آن مذاکرات گفت: «من نمیدانم، آقای ظریف هم آن پیام را نمیداند، ولی کلیت موضوع این بوده که در این دور به توافق نرسید و مذاکرات را تمدید کنید. حتی آقای کری هم عصر آن روز متاثر و ناراحت بوده است. آنطور که دیپلماتهای ما و آقای ظریف نقل کردهاند تا پیش از آن آقای کری بسیار سرحال و قبراق بوده، اما به ناگاه و پس از رسیدن این خبر از واشنگتن روحیهاش تغییر میکند.» دو تذکر رهبری به جلیلی خرازی در ادامه این گفتوگو در پاسخ به این سوال که با توجه به تغییر گفتمان ایران چه تضمینی وجود دارد که مذاکرات به سرانجام برسد و سوالی در مورد تبدیل ذخیره اورانیوم ۲۰ درصد به میله سوختی، با بیان اینکه در سیاست خارجی هیچ تضمینی وجود ندارد، افزود: «هنوز این اتفاق نیفتاده است. ما تعلیق را پذیرفتهایم که مذاکرات انجام شود و این روند بازگشتپذیر است. تضمین در برابر تضمین است. هر قدم مثبت در مقابل قدم مثبت دیگر صورت میپذیرد. ما نه چیزی دادیم و نه خود را از چیزی محروم کردیم. اتفاقا در اجلاس استانبول بود که آقایان تصمیم گرفتند تمام سوخت ۲۰ درصدی ایران را بدهند و آن را به میله سوختی تبدیل کنند که مقام معظم رهبری مخالفت کردند و آن موضوع منتفی شد. حتی ملاقاتی که آقای جلیلی با آقای برنز انجام دادند و طرفین یک ساعت و نیم با یکدیگر مذاکره کردند هم دیگر موردی بود که رهبری انقلاب به آقای جلیلی تذکر دادند که شما اجازه نداشتید بهصورت دوجانبه با آمریکاییها مذاکره کنید. اگر قرار بر گفتن باشد که گفتنیها بسیار است.» لطیفه احوالپرسی احمدینژاد و مدودف خرازی به مقایسه تعاملات دیپلماتیک محمود احمدینژاد و حسن روحانی با یکدیگر پرداخت و گفت: «شما سطح تعاملات دیپلماتیک دولت آقای روحانی را با دولت آقای احمدینژاد مقایسه کنید. آقای احمدینژاد با جنجال آفرینیها، شأن ایران را در نظام بینالملل نزول داده بود حال آنکه آقای روحانی به هر کجا سفر میکند برای دیدار با او صف میکشند. دیدار آقای احمدینژاد با مدودوف و پاسخی که ایشان به احوالپرسی رئیسجمهور وقت روسیه داد تا مدتها به لطیفهای برای رئیسجمهور ایران در مجامع بینالمللی تبدیل شده بود.» تعلیق تحریمها، جدیترین گزینه او در پاسخ به این پرسش که جدیترین گزینهای که در رابطه با تحریمها روی میز است چه ساز و کاری است، گفت: «واقعیت این است که در حال حاضر بحثها روی مدت زمانی که قرار است موضوع حل و فصل شود ادامه دارد. رئیسجمهور آمریکا اظهار کرده بخشی از تحریمها در اختیار اوست و برخی دیگر در حیطه اختیارات کنگره. آنچه در اختیار اوباماست، حل میشود، ولی آنچه در اختیار کنگره است باید در یک پروسه حل و فصل شود. منطقی هم این است که ما در قبال موضوع تحریمها آنچه در شورای امنیت و همچنین کنگره آمریکا تصویب شده، قدری انعطاف داشته باشیم. در مقابل تحریمهایی که رئیسجمهور آمریکا و همچنین اتحادیه اروپا علیه ایران تصویب کردهاند سریعتر برداشته شوند. طبیعتا نمیتوان انتظار داشت همه تحریمها به یکباره برداشته شود. بهنظر من مکانیزم مساله میتواند از چنین روندی پیروی کند که ابتدا تحریمهای اتحادیه اروپا و تحریمهایی که در اختیار رئیسجمهور آمریکاست برداشته شود و سپس سراغ باقی تحریمها برویم.» خرازی در پاسخ به اینکه این برداشته شدن به چه معنا است، تعلیق یا لغو؟ نیز گفت: «تعلیق میشود. چون موارد پیشین هم چنین بوده است. مثلا راستیآزمایی برای ژاپنیها به مدت ۲۳ سال به طول انجامید. برای برزیل ۱۸ سال و در مورد آفریقایجنوبی هم حدود ۱۶ سال. در نهایت با چانهزنیهایی که صورت گرفته احتمالا این پروسه در مورد ایران حدود 10 سال خواهد بود. در این فرآیند تمام تصمیماتی که گرفته میشود حالت تعلیق دارد؛ بنابراین تصور من این است باید به برخی از موضوعات زمان داد تا مساله در پروسه زمانی حل و فصل شود.»