جولان پررنگ دلالان در بازار ارز

اواخر دی ماه امسال بود که بانک مرکزی به منظور متشکل کردن بازار ارز کشور و ساماندهی معاملات آن در شبکه صرافی های مجاز، طی دستورالعملی مقررات ناظر بر عملیات صرافی ها را ابلاغ کرد. در مهمترین بندهای سیاست‌های ابلاغی، کانون صرافان مکلف شد در محدوده زمانی مندرج در ماده (4) این مقررات یعنی از ساعت 10 تا 18، هر یک ساعت یکبار میانگین موزون نرخ خرید صرافی‌ها و میانگین موزون نرخ فروش صرافی‌ها را محاسبه و در سایت خود اعلام کند که البته نرخ‌های اعلام شده میانگین موزون معاملات انجام شده در یک ساعت بوده و شامل معاملات کل روز نمی‌شود. بر این اساس بانک مرکزی هم بعد از دریافت اطلاعاتی که صرافی‌ها از معاملات خود در سیستم سنا ثبت می کنند، حجم و نرخ معاملات را برای تعیین نرخ روز ارز در اختیار کانون صرافان قرار می دهد. در عین حال که از دیگر موارد قابل توجه درباره اهداف بانک مرکزی برای تبیین چنین دستورالعملی، برخورد با دلالان به‌ویژه دلارفروشان پاساژ افشار بود. اوایل بهمن ماه و با اجرایی نشدن این دستورالعمل، معاون ارزی بانک مرکزی با این توضیح که هنوز آمادگی کافی برای تعیین میانگین نرخ ارز از سوی کانون صرافان وجود ندارد و در حال آماده‌سازی سامانه هستند، تعیین قیمت میانگین توسط کانون صرافان را نیازمند بررسی بیشتری دانست، اما تاکید کرد که اعلام تعیین نرخ ارز از طریق کانون صرافان طولانی نخواهد شد و در روزهای آینده اجرایی می‌شود. با این وجود اکنون حدود یک ماه از ابلاغیه بانک مرکزی می‌گذرد ولی هنوز خبری از قیمت گذاری ارز از سوی کانون صرافان نیست و قیمت همچنان در بازار آزاد تعیین می شود. در عین حال گشتی در بازار آزاد ارز به‌ویژه میدان فردوسی و محوطه پاساژ افشار نشان می‌دهد که نه تنها حضور دلالان کمرنگ نشده و دلار فروشان "فردایی " هم به کار خود مشغولند بلکه در مواردی حتی با اصرار برای فروش ارز مانع از ورود خریداران به صرافی ها می‌شوند! این در حالی است که قرار بود با هماهنگی بانک مرکزی و نیروی انتظامی برای جمع‌آوری دلالان از بازار ارز از تجمع دلار فروشان جلوگیری شود. هر چند که معاون ارزی بانک مرکزی یادآوری کرده بود که این بانک هماهنگی‌های لازم را انجام داده اما برخورد با دلالان وظیفه آن نیست و تنها مقررات را تعیین و اعلام می‌کند. با این وجود واکنش اخیر احمدی مقدم - فرمانده نیروی انتظامی- نسبت به درخواست مسئولان از پلیس برای برخورد با اخلالگران بازار ارز حاوی این بود که حذف یکباره دلالان امکان پذیر نیست و برخورد سریع با آنها می تواند در تغییرات قیمتی ارز تاثیرگذار باشد. وی با تاکید بر حساسیت بالای حوزه ارز چنین تجربه هایی را یادآوری و عنوان کرد که در سال 1391 از پلیس خواستند همه دلارفروشان غیرمجاز جمع‌آوری شوند، اما گرانی دلار را به همره داشت ؛ چراکه دولت وقت با کمبود ارز روبه‌رو بود و این اقدام باعث بالارفتن قیمت ارز نیز شد، بنابراین این حوزه حساسیت‌های خاص خود را دارد. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، فرمانده نیروی انتظامی در عین حال با بیان اینکه " مقابله با دلارفروشان با آهنگ منطقی و مشخصی پیش می‌رود" تصریح کرد: فضای اقتصادی با بگیر و ببند سازگار نیست. براین اساس این کار با توجیه و عقلانیت پیش می‌رود و با پیش بینی اقدامات لازم در این خصوص، پلیس نیز در حال انجام وظایف خود است. بنا بر این گزارش، به نظر نمی‌رسد حتی با دستورالعمل بانک مرکزی که با وجود ابلاغ، فعلا به مرحله اجرا نرسیده در آینده ای نزدیک اوضاع بازار ارز ساماندهی شده و دلارفروشان به راحتی از بازار جمع‌آوری شوند.