آیا چین میتواند جلوی افت ارزش یوآن را بگیرد؟
ارزش پول رایج چین امسال ۵% کاهش داشته است اما سرمایهگذاران انتظار کاهش بیشتری را دارند.
اقتصاد آنلاین – آرش نصیری: یوآن چین با پایینترین سطح ارزش خود در برابر دلار از زمان بحران مالی سال ۲۰۰۸ رو به رو است و تحلیلگران انتظار دارند با بازگشت چین از تبعات همهگیری، قدرت آن در هفتههای آتی، تحت آزمون جدی تری قرار گیرد.
امسال ارزش پول در برابر دلار بیش از ۵ درصد کاهش را تجربه کرده است، و در هفتۀ گذشته حداقل قیمت ۷.۲۹ و حداکثر ۷.۳۲ یوآن در برابر دلار را به خود دیده که پایینترین سطح در ۱۵ سال گذشته است.
افت ارزش پول بانک مرکزی، بانک مردمی چین (PBoC) را بر آن داشته تا در هفتههای اخیر از ارز رایج کشور حمایت کند.
اما حتی اگر PBoC بتواند سرمایهگذارانی را که روی افت بیشتر قیمت دلار حساب باز کردهاند را مدیریت کند، سیاستگذاران در پکن همچنان با مبارزهای برای تجدید قوای یوآن دست و پنجه نرم میکنند. آنچه در میدان بازی در حال رخ دادن است از این قرار است:
چرا یوآن تحت فشار است؟
اقتصاد چین پس از رها شدن از محدودیتهای سه سالۀ همهگیری همچنان آنطور که انتظار میرفته نتوانسته به شرایط گذشته برگردد. نگرانیها در خصوص عملکرد اقتصاد در نوع خود بیش از حدی است که سرمایه گذاری بر روی نوسانات یوآن را تشویق کند.
اما این نگرانیها با پرداختهای انجام نشدۀ توسعه دهندگان املاک و زمینها و انبوهی از تعهدات ناشی از بدهیهای دولت محلی تشدید شده است.
به منظور تحریک تقاضا، چین نرخ بهرههای خود را کاهش داده است.
رشد اقتصادی کند چین و این کاهش نرخها در واکنش به آن، تفاوت خیره کنندهای را در سود به دست آمده توسط دولتهای محلی چین در برابر همتایان آمریکاییشان رقم زده است.
نرخ بهرههای آمریکا در بالاترین سطح خود در ۲۲ سال اخیر هستند اما هنوز تورم را کاملاً نخوابانده و اقتصاد را به سراشیبی رکود نیز نکشانده است. این نرخهای بهره جذابتر آمریکا باعث افزایش جریانهای خروجی از بازار اوراق قرضه یوآن چین شده است.
سود اوراق قرضۀ آمریکا جریانهای خروجی از بازار چین را افزایش داده است
صادرکنندگان چینی همچنین سهم کمتری از درامد دلاری خود را به یوآن تبدیل میکنند، که تحلیلگران میگویند احتمالاً به این دلیل است که اوراق بهادار دلاری از همتایان محلی خود از افق سوددهی بهتری برخوردارند.
اقتصاد متزلزل و تضعیف نرخ تبادل ارز بانک مردمی چین را موقعیتی حساس قرار داده است.
آنطور که منصور محیالدین، اقتصاددان ارشد در بانک سنگاپور عنوان کرده «PBoC تا حدی سردرگم است، چرا که احتمالاً نیاز به کاهش نرخ بهرۀ بیشتری برای تحریک تقاضا دارد، اما این منجر به تضعیف بیشتر نرخ ارز خواهد شد».
چرا پکن نگران فرار سرمایه است؟
در حالی که یک یوآن ضعیفتر با ارزانتر کردن محصولات برای خرید توسط کشورهای خارجی منجر به تقویت صادرکنندگان میشود، سیاستگذاران نگران خروج ارز بسیار زیاد و بسیار سریع هستند.
آدرش سینها رییس تبادل ارزی خارجی و راهبرد نرخهای آسیا در بانک آمریکا میگوید «از دید بانک مرکزی، نگرانی واقعی در خصوص ضعیف شدن ارز فرار سرمایه است».
این خطر به شدت در ۲۰۱۵ احساس شده بود، زمانی که یک کاهش ارزش ناگهانی از جانب بانک مرکزی منجر به خروج سرمایۀ سنگینی شد و بانک مرکزی را وادار کرد که صدها میلیارد دلار برای حمایت از پول رایج هزینه نماید.
پس از آن، سیاستگذاران کنترلهای سرمایهای سختتری به منظور محدود کردن جریان خروجی اعمال کردند. آنها همچنین تمرکز خود را به مدیریت سرعت حرکت به هر یک از دو سو تغییر دادند، به جای اینکه از یک سطح مطلق و یکجانبه حمایت نمایند. این رویکرد طی چالشهای آتی اثربخش واقع شد، از جمله تنشهای تجاری بین چین و آمریکا در سال ۲۰۱۹ و اختلال اقتصادی ناشی از محدودیتهای مربوط که کووید-۱۹.
پکن چگونه عقب میکشد؟
تحلیلگران میگویند بزرگترین مشکل چین این است که در حال از دست دادن فضای مانور خود است. به گفتۀ کنگ چونگ، استراتژیست تبادل ارز خارجی در بانک میژو «بانک مرکزی در حال به کارگیری تمامی ابزارهای خود برای حفظ ثبات یوآن است».
بزرگترین سلاح بانک مرکزی کنترلش بر محدودۀ تجارت ارز است. هر صبح، پیش از اینکه بازار تبادل ارز داخلی چین باز شود، PBoC نقطۀ میانی را که یوآن مجاز است تا ۲ درصد در اطراف آن به سمت بالا یا پایین تجارت شود تعیین میکند. معمولاً این عدد تنظیم میشود تا انتظارات تغییرات بازار را بازتاب دهد و تحرکات به سمت نرخهای تبادل یوآن کمتر تنظیم شده را پوشش دهد.
اما در خلال ماههای گذشته، نقطۀ میانی در حدی بسیار بالاتر از پیش بینیهای بازار تثبیت شده است، به طوری که بانک مرکزی در نقطهای، نرخ را ۰.۱ درصد قویتر از آنچه بازار انتظار داشت به ثبت رساند- هشداری جدی برای کسانی که بر روی نوسانات ارزش پول سرمایه گذاری میکنند.
یوآن به ازای هر دلار
بانکهای تحت کنترل دولت در چین با دریافت هرچه بیشتر یوآن و فروش دلار در بازارهای درون مرزی، در حال کمک به اجرای این هشدارِ بانک مرکزی هستند. آنها همچنین همین کار را در بازار برون مرزی انجام میدهند تا اطمینان حاصل کنند که نرخ از آنچه که بازار چین به آن نزدیک شده خیلی منحرف نمیشود.
و یک نشانه از اینکه چقدر سیاستگذاران از سرعت کاهش بها رنج میبردهاند این است که وامدهندگان دولتی نقدینگی در بازار برون مرزی را به منظور پیش بردن یوآن برای اولین بار از سال ۲۰۱۸ محدود کردند.
وامدهندگان همزمان با خرید دلار و فروش یوآن در بازار به منظور پیش بردن ارز در کوتاه مدت، در بازارهای خارجی دلارها را میفروخته و یوآن را خریداری میکردند. این تاکتیک، کاستن از ارز را برای تجارت کنندگان در هنگ کنگ، لندن و نیویورک هزینه زا میکند.
یک اقدام که مقامات چینی هنوز مجدداً به کار نبردهاند محدودیتهای غیررسمی بر تراکنشهای تبادلی خارجی در بازار بین بانکی کشور است. این محدودیتها سپتامبر گذشته در مواجهه با موجی از خروج سرمایه از بازار اوراق بهادار یوآن افزایش یافتند، که عمدتاً ناشی از این بود که سرمایهگذاران جهانی بازار اوراق چینی را به منظور ورود به بازارهای سرمایه پرسودتر آمریکا ترک کردند.
نرخ ارز تا چه حد ممکن است پایین بیاید؟
تحلیلگران در حال کاستن از پیش بینی خود برای نرخ تبادل ارز هستند. گلدمن ساکس اخیراً پیش بینی سه ماهه خود برای دلار ۷.۲ یوآنی را به ۷.۳ تغییر داده است؛ سطحی که قبلا در ماه گذشته تجربه شده است.
پیش بینی سوسیته جنرال به مراتب کاهشی تر است، چرا که او پیش بینی پایان سال خود را از ۷.۴ به ۷.۶ تغییر داده است. این یعنی کاهشی بیش از ۱۰ درصدی در ارزش پول چین در سال ۲۰۲۳ و بزرگترین سقوطی که چین در برابر دلار از سال ۲۰۰۵ به خود دیده است.
کیونگ سئونگ استراتژیست اصلی بخش آسیا در سوکجن در خصوص محدودیتهایی که بانک مرکزی برای کنترل نرخ ارز مواجه است بیان کرده که «آنها نمیتوانند اتصال ریشه از بنیانها را قطع کنند؛ در میان مدت، آنها ناچار به حرکت ثابت به سطح بازار خواهند شد».