تعطیلی سیستم مویرگی تامین ارز کشور در سختترین تحریمها / توقف فعالیت صرافیها به نفع چه کسانی تمام شد؟
دبیرکل کانون صرافان با انتقاد از سیاستگذارانی که با تعطیلی فعالیت صرافیها عملا آب به آسیاب تحریمکنندگان میریزند، از دستگاههای نظارتی درخواست کرد تا با بررسی صفهای طولانی که برای متقاضیان ارز در چرخه تجارت خارجی و سیستم ثبت سفارش تشکیل شده، در مورد مجموعه سیاستهای ارزی تصمیم جدی بگیرند و گفت: باید دید توقف فعالیت صرافیها به جز دلالان ارزی به نفع چه کسی است که سیاستگذار بر روی تصمیمات غلط خود پافشاری میکند.
اقتصادآنلاین - محبوبه فکوری؛ کامران سلطانی زاده، دبیرکل کانون صرافان در گفتگو با خبرنگار اقتصادآنلاین با بیان اینکه هر یکسال که میگذرد، شرایط ارزی کشور با توجه به سختیهای تحریم تخصصیتر و دور زدن تحریمها پییچیدهتر میشود، گفت: برخی اظهارنظرها ظرف روزهای گذشته در مورد بیاثر بودن حضور شبکه صرافی در شرایط کنونی اقتصاد ایران و تاکید بر سپردن امور نقل و انتقالات ارزی تماما به صرافیهای بانکی از سر ناآگاهی نسبت به شرایط جدید بازار و سنجش شرایط بر اساس سالهای قبل است که هنوز تحریمها تا این اندازه پیچیده نشده بودند؛ این در حالی است که برخی اظهارنظرها نشان از عدم اشراف مناسب بر شرایط کنونی ارزی کشور است.
دبیرکل کانون صرافان افزود: زمانی که کشور در جنگ اقتصادی به سر میبرد و عملا تمامی سیستم رسمی بانکی کشور تحریم بوده و به نوعی، بلااستفاده است، تنها سیستم صرافی و جنگ چریکی اقتصادی جواب میدهد که متاسفانه از زمان ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد به بعد و همزمان با تشدید تحریم بانک مرکزی و بانکها، عملا تمامی تبادلات ارزی توسط چرخه صرافیها و کارگزاریهای مرتبط با آنها انجام پذیرفته و عملا بانکها فقط واسطه این تبادلات بودهاند.
وی تصریح کرد: سوال جدی آن است که آیا در بیش از ۲۰۰ کشور جهان که عمدتا سیستم بانکی نیز فعال است صرافیها فعالیت ندارند که در ایران چنین وضعیتی از سوی سیاستگذار ارزی در نظر گرفته میشود، در حالیکه در کشورهای همسایه ایران نیز، بسیاری از فعالیتهای تبادلات و ارسال حوالجات به جهت رقابتی بودن نرخ و سرعت بالای انتقال، توسط صرافیها صورت میگیرد.
به گفته سلطانی زاده، از آنجایی که صرافیها تنها دورزنندگان تحریمها به دلیل دارابودن شبکه مویرگی هستند؛ عملا کسانی که در داخل بر خلاف روند عملیات و خدمات صرافیها به دنبال آسیب زدن به این سیستم پیچیده هستند، درست شبیه سیستمهایی همچون کشورهای تحریمکننده و امریکا در دوره ترامپ عمل میکنند، در حالیکه آمریکا و تحریمهای ارزی تا زمانیکه شبکه مویرگی صرافیهای ایران فعال بودند، حریف کشور عزیزمان نشدند و تبادلات کالا با ایران و ارزآوری از مسیر صادرات با طراوت و پویایی ادامه یافت.
این فعال بازار ارز ادامه داد: افرادی که به دنبال آسیب زدن به چهره صرافان خدمتگذار هستند، عملا آب به اسیاب دشمن ریخته و به دنبال از کار انداختن این سیستم حساس و بی نظیر هستند و به تبع آن، ناخواسته به چرخههای اقتصادی در کشور آسیب میزنند که امیدواریم با اشراف تخصصی به این مطالب، نهادهای نظارتی به درستی تصمیمات نادرست این افراد را در زمان درست خنثی نمایند.
وی اظهار داشت: سیستم تبادلات ارزی ایران اگر آسیب ببیند، جایگزین نمودن آن به راحتی امکانپذیر نیست.
سلطانیزاده گفت: سیستم بانکی به جای حذف رقبای خود، باید به دنبال افزایش تنوع خدمات و بالا بردن بهرهوری خود باشد؛ اگر سیستم بانکی در این یکی دو دهه میتوانست خود را با شرایط تحریم وفق میداد، مطمئنا اکنون در کنار صرافیها پتانسیل خوب بانکهای دور زننده تحریم را هم داشتیم؛ ولی وقتی از طریق دستوالعمل به دنبال قوی جلوه دادن سیستمهای کماثر و بیاثر نشان دادن سیستم اثرگذار باشیم، شرایط این چنین دیده میشود.
وی افزود: اثر تصمیمات مدیریتی را باید در سفره مردم، رصد و پیگیری نمود، از نرخ گوشت و مرغ که با ارز خاص داده میشود، متوجه خواهید شد با تعریف و تمجیدهای زیبا از تصمیمات بانک مرکزی، چیزی از واقعیت جامعه تغییر نمیکند.
دبیرکل کانون صرافان گفت: نکته دیگر آن است که با دستورات صادر شده نه صرافیها میتوانند از مردم ارز بخرند و نه به مردم ارز بفروشند؛ حتی هیچ توریست و عرضهکننده ارز امکان مراجعه به صرافیها را ندارد، پس باید به برخی توصیه کرد قوانین را مطالعه کنند؛ ضمن اینکه خدمات ارز توریستی و مسافری، سایتهای انلاین، فروش بلیطهای هواپیما، رمز ارزها و ارزهای مورد نیاز و مازاد سهمیه که در صرافیها نیازشان پاسخ داده نمیشوند، از واسطههای غیررسمی و دلالان تامین میشوند.
وی افزود: صرافیها عملا بر اساس قوانین محدودکننده بلااستفاده شدهاند ودلالان و واسطههای غیررسمی فعال و اینکه بدون دادن یک ریال مالیات در چرخه چندین میلیاردی معاملات سالیانه ارزی، منتفع شدهاند.
سلطانی زاده ادامه داد: در مورد نحوه عرضه با افتتاح حساب هم بهتر است که بانک مرکزی بررسی کند که در شهرهای مرزی بررسی نمایند که مردم چه تعداد روزانه با افتتاح حساب برای خرید ارز و تحویل آن به دلالان به صف شدهاند؛ متاسفانه افرادی که از واقعیت روی داده در بازار خبر ندارند، با اظهار نظرات خود مشکلات را بدون کار کارشناسی خرابتر میکنند.
وی افزود: اعتراض صرافان به عدم رعایت قوانین تجاری و برابری فضای کسب و کار با دستوری شدن اقدامات است؛ این در حالی است که طبق قانون هر واحد خدماتی ارزی با کارمزد کمتر و سرعت عمل بیشتر میتواند خدمت بهتری به فعالین اقتصادی ارایه دهد، پس چرا باید با دستورالعملهایی که ایجاد رانت میکند، این سیستم را بهم زد.
وی تاکید کرد: باید بررسی کرد زمان تحویل ارز به شرکتهای واردکننده و تامین ثبتسفارشها قبل از دستوری شدن نرخ در سامانه نیما چند روز بوده و اکنون چند روزه است؛ چراکه صف ایجاد شده کنونی، وجود نداشت و کارمزدهای عملیاتی بسیار پایین بود.
سلطانی زاده گفت: قرار بود سامانه نیما فضایی شفاف برای پاسخ به عرضه و تقاضای ارز شود؛ در حالیکه روند را بررسی کنید ببینید از ابتدا تا کنون، چه اتفاقاتی در این سامانه رقم زده شده است.