تاثیر اعمال تحریم ۵۰ ساله از سوی اوکراین بر امنیت غذایی ایران چیست؟
اوکراین از مهمترین کشورهای تأمین‌کننده غلات جهان است. رئیس جمهور این کشور درصدد اعمال تحریم‌هایی بلندمدت علیه ایران است. با توجه به اهمیت و نقش این کشور در تأمین غلات جهان، تهدید به اعمال تحریم بلند مدت توسط اوکراین بر امنیت غذایی ایران چه خواهد بود؟
اقتصاد آنلاین – سپیده قاسمی، بعد از روسیه، اوکراین به دلیل داشتن بیشترین مساحت از زمین‌های کشاورزی اروپا، بیشترین صادرات را در این محصولات به دنیا دارد.
وجود خاک سیاه در اوکراین آن را به منبع غنی کشت گندم و سایر غلات تبدیل کرده است و بخش عمده‌ی کالا‌هایی که در لیست محصولات صادراتی اوکراین قرار می‌گیرند را گندم و دیگر غلات تشکیل می‌دهد.
ایران نیز مشتری گندم، ذرت و روغن آفتابگردان اوکراین بوده و این کشور از گذشته در لیست کشورهای مبدا واردات غلات به کشور ما قرار داشته است.
به تازگی رئیس جمهور اوکراین پیش‌نویس لایحه‌ای را به پارلمان این کشور فرستاده که در برگیرنده تحریم‌هایی بلندمدت علیه تهران خواهد بود. براساس آن به مدت "۵۰ سال تحریم‌هایی علیه ایران" به عنوان متحد روسیه وضع خواهد شد.
در صورت اعمال تحریم ۵۰ ساله اوکراین علیه ایران، این سؤال مهم پیش می‌آید که تحریم ۵۰ ساله اوکراین چه تهدیدی برای امنیت غذایی ایران خواهد داشت؟
رضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی در پاسخ به این سؤال یادآور شد: در ابتدای سال ۱۴۰۱ تنها حدود دو ماه از آغاز جنگ میان روسیه و اوکراین گذشت بود که، گمرک از کاهش ۹۷ درصدی در وزن و ۹۸ درصدی در ارزش واردات کالا از کشور اوکراین خبر داد.
وی افزود: در مهر همان سال با کمرنگ شدن روابط بین ایران و اوکراین، اوکراین اعتبارنامه سفیر ایران را در این کشور تمدید نکرد و اتاق مشترک ایران و اوکراین نیز به دلیل مشکلات و قطع روابط تهران- کی یف نیمه تعطیل شد.
به گفته نورانی؛ یک ماه بعد در محافل تجاری مختلف اعلام شد، به پایان تجارت ایران و اوکراین نزدیک هستیم.
وی تصریح کرد: با این حساب، کمی بعد از آغاز جنک اوکراین عملاً فعالیت تجاری معنا داری بین دو کشور وجود نداشت که شامل تأمین غلات از این کشور نیز می‌شود.
نورانی با تأکید بر اینکه در حال حاضر در تجارت ایران دیگر کشور‌ها جایگزین اوکراین شده‌اند، افزود: ایران دیگر کشورهای حوزه CIS و امریکای جنوبی را جایگزین اوکراین برای تأمین غلات کرده است.
نورانی در پاسخ به این پرسش که، با توجه به طولانی بودن مدت تحریم‌ها در آینده نیز برای ایران مشکلی به وجود نخواهد آمد، گفت: با توجه به پیش‌بینی‌های صورت گرفته جنگ اوکراین طولانی خواهد بود، در نتیجه سلامت محصولات کشاورزی این کشور بیشتر تحت تأثیر استفاده از سلاح‌های جنگی قرار می‌گیرد و حذف اثر تأثیر شیمیایی این سلاح‌ها پس از جنگ زمان بر است، در نتیجه در آینده نیز اوکراین منبع خوبی برای تأمین غلات کشور نخواهد بود و بهتر است از کشورهای جایگزین استفاده شود.
وی تنها دغدغه تحریم ۵۰ ساله اوکراین را از دست رفتن کشت فراسرزمینی دانست که به دلیل شرایط مساعد در اوکراین آغاز شده بود و می‌توانست در افزایش امنیت غذایی ایران مؤثر باشد.
تحریم ها بی اثر نیست
برخی از کارشناسان نظر دیگری دارند. به باور آن‌ها، حذف هر یک از شرکای تجاری ایران در تأمین امنیت غذایی بویژه در شرایط کنونی اثرگذار است. ضمن اینکه نباید فراموش کرد، حذف یک منبع واردات غلات کشور را در موقعیتی قرار می‌دهد که این محصولات را در بازار‌های جهانی با قیمت بالاتر خریداری کند.
با این اوصاف به نظر می‌رسد، هرچند کم اما، این تصمیم کی یف در نهایت امنیت غذایی ایران را تحت تأثیر قرار خواهد داد.
