گزارش ماهانه عملکرد صنعت قند و شکر / ماه تلخ قندی ها!

اقتصادآنلاین – رجا ابوطالبی؛ یکی از مهم ترین موضوعات در بررسی عملکرد مالی شرکت ها و سنجش عملکرد آنها، آشنایی با گزارش ماهانه شرکت های بورسی و استفاده از گزارشات ماهانه شرکت ها در تحلیل بنیادی برای بدست آوردن سود آینده می باشد.

در بورس اوراق بهادار شرکت‌های پذیرش شده حاضر، موظف هستند که گزارش عملکرد ماهانه خود را به صورت ماهانه منتشر کنند که شامل مقدار تولید، نرخ فروش و مقدار فروش شرکت می‌باشد.

این گزارشات معمولا تا ده روز بعد از اتمام ماه منتشر می شود که به سرمایه گذار در تشخیص این مسئله کمک میکند که آیا شرکت دارای روند عملیاتی مناسبی هست یا خیر!

پس از پی بردن به اهمیت بررسی این نوع گزارشات، برآن شدیم که این گزارشات را برای صنایع مختلف ارزیابی کنیم تا بتوان تصمیمات بهینه تری برای سرمایه گذاری اتخاذ نماییم.

در اوایل سال ۲۰۲۰ میلادی با شروع بحران کرونا و کاهش تقاضا، قیمت جهانی شکر از محدوده ۳۴۸ دلار به ازای هر تن تا محدوده ۲۰۰ دلار کاهش پیدا کرد. با بهبود تدریجی سطح تقاضا، قیمت این محصول یک رالی صعودی را آغاز کرد و توانست تمام افت قیمتی ناشی از شیوع ویروس کرونا را جبران کند. در سال ۲۰۲۱ میلادی قیمت‌ شکر از حدود ۳۴۱ دلار در هر تن در ابتدای سال، به حدود ۴۲۷ دلار در اواخر ماه اکتبر افزایش پیدا کرده است. این افزایش قیمت محصول درنتیجه دو دلیل عمده صورت گرفته است:

۱- درحالی‌که انتظار می‌رفت در سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ میلادی، تولید در کشور برزیل به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده و صادرکننده در جهان، افزایش پیدا کند؛ اما با توجه به وقوع خشک‌سالی میزان آن با کاهش مواجه شد. به‌گونه‌ای که در برخی مناطق این کشور، میزان تولید معادل حدود ۶۰ درصد از تولید سال ۲۰۲۰ میلادی بوده است. لازم به ذکر است که افت سطح تولید در برزیل به سود کشور هند تمام ‌شده است.

۲- مشکلات لجستیکی مانند افزایش کرایه کشتی‌ها، کمبود کانتینر و همچنین بسته شدن بندرها انتظار می‌رود رشد قیمت جهانی شکر در سال بعد نیز ادامه پیدا کند. میزان شکر خام در دسترس برای صادرات، در فصل چهارم ۲۰۲۱ میلادی، کاهش پیدا خواهد کرد. انتظار می‌رود میزان کمبود شکر تا پایان ۲۰۲۱ میلادی به رقم یک ‌میلیون تن برسد اما تا پایان ماه سپتامبر ۲۰۲۲، میزان کسری کاهش پیدا خواهد کرد.

اما ایران: ایران یکی از هفت‌ کشور جهان است که از نظر تنوع اقلیمی و عرض جغرافیایی، از شرایط تولید شکر از هر ۲ محصول چغندرقند و نیشکر برخوردار است؛ اما برخلاف آمار جهانی سهم تولید شکر با پایه چغندرقند نسبت به نیشکر بیشتر است و در حدود ۶۰ درصد از شکر تولیدی در ایران، از فرآوری چغندر حاصل می‌شود. ازنظر تکنولوژی نیز، صنعت شکر در کشور وضعیت خوبی قرار ندارد.

نیاز سالانه کشور به مصرف شکر حدود ۲ تا ۲.۵ میلیون تن می‌باشد که مقدار تولید سالانه در حدود ۱.۶ میلیون تن است. با توجه به اینکه ظرفیت تولید بهاره شکر با پایه چغندرقند ۱ میلیون تن و ظرفیت تولید شکر با پایه نیشکر نیز تا ۱ میلیون تن است، کسری تولید شکر از طریق کشت پاییزه و واردات تأمین می‌شود.

همچنین با توجه به نحوه توزیع تولیدات قند و شکر و مناطق کشت چغندرقند و نیشکر، در برخی از مناطق برای تأمین ماده اولیه مشکلاتی وجود دارد. درنتیجه تولیدکنندگان اکثراً در سطحی پایین‌تر از میزان ظرفیت خود فعالیت دارند و در برخی مواقع برای ادامه فعالیت نیازمند تأمین ماده اولیه از استان‌های مجاور هستند. در نتیجه هم به علت کمبود تولید و نیاز به واردات و هم به علت عدم توزیع یکسان مواد اولیه، انتظار منطقی آن است که هرسال شاهد افزایش قیمت در این صنعت باشیم که کنترل هزینه های غیر عملیاتی و مالی میتواند تاثیر بسیار مثبتی در حاشیه سود خالص شرکت بگذارد.

نحوه نرخ ‌گذاری در صنعت قند و شکر

چغندرقند که ماده اولیه موردنیاز برای تولید شکر است، جزو محصولات اساسی کشاورزی به شمار می‌رود و دولت هر‌ساله مکلف است که خرید محصولات اساسی کشاورزی را تضمین کند. تعیین قیمت‌ها توسط شورای تخصصی قیمت‌گذاری (شامل چهار تشکل کشاورزی، دو کشاورز خبره، شخص رئیس سازمان برنامه‌وبودجه، وزیر امور اقتصادی و دارایی و وزیر جهاد کشاورزی) صورت می‌گیرد. برای تعیین نرخ چغندرقند معمولاً معادل ۲۵ درصد قیمت گندم لحاظ می‌شود.

بررسی عملکرد ماهانه این صنعت هم برای سرمایه گذاران در جهت انتخاب تصمیم درست تر و هم برای شرکتها جهت بهبود عملکرد خود و به تبع آن جذب حداکثری سرمایه برای پیشبرد اهدافشان از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

در اینجا ما میزان فروش تمام شرکت های این صنعت را به تفکیک و از سال 1400 جمع آوری کرده  و عناصری که میتوانند در افزایش یا کاهش فروش شرکت دخیل باشند، اعم از مقدار فروش و نرخ فروش آنها، مورد بررسی قرار دادیم.

• شرکت کارخانه های تولیدی و صنعتی ثابت خراسان (قثابت) در فروردین ماه به درآمد فروش 49 میلیارد تومانی رسید که نسبت به ماه گذشته آن 69% افزایش پیدا کرده است. از علت آن میتوان به افزایش 80% مقدار فروش محصولات استراتژیک خود (تفاله خشک و شکر تولیدی از چغندر قند) اشاره کرد.

• شرکت قند نقش جهان (قنقش) در فروردین ماه درآمد فروشی نداشته است.

• شرکت فرآورده های غذایی و قند چهارمحال (قچار) در فروردین درآمد فروشی نداشته است.

• شرکت فرآورده های غذایی و قند پیرانشهر (قپیرا) در فروردین ماه به درآمد فروش 8.4 میلیارد تومانی رسید که نسبت به ماه گذشته آن 66% کاهش پیدا کرده است. از علت آن میتوان به کاهش 52% مقدار فروش آن اشاره کرد.

• شرکت قند هکمتان (قهکمت) در فروردین ماه به درآمد فروش 10 میلیارد تومانی رسید که نسبت به ماه گذشته آن 93% کاهش پیدا کرده است. از علت آن میتوان به کاهش 90% مقدار فروش آن اشاره کرد.

• شرکت قند اصفهان (قصفها) در فروردین ماه درآمد فروشی نداشته است.

• شرکت کارخانجات قند قزوین (قزوین) در فروردین ماه به درآمد فروش 13 میلیارد تومانی رسید که نسبت به ماه گذشته آن 86% کاهش پیدا کرده است. از علت آن می توان به کاهش 85% مقدار فروش آن اشاره کرد.

• شرکت قند مرودشت (قمرو) در فروردین ماه به درآمد فروش 24 میلیارد تومانی رسید که نسبت به ماه گذشته آن 39% کاهش پیدا کرده است. از علت آن میتوان به کاهش 25% مقدار فروش آن اشاره کرد.

• شرکت قند نیشابور (قنیشا) در فروردین ماه به درآمد فروش 1.3 میلیارد تومانی رسید که نسبت به ماه گذشته آن 99% کاهش پیدا کرده است. از علت آن میتوان به کاهش 98% مقدار فروش آن اشاره کرد.

• شرکت قند لرستان (قلرست) در فروردین ماه به درآمد فروش 4.9 میلیارد تومانی رسید که نسبت به ماه گذشته آن 65% کاهش پیدا کرده است. از علت آن میتوان به کاهش 67% مقدار فروش آن اشاره کرد.

• شرکت شهد (قشهد) در فروردین ماه به درآمد فروش 18 میلیارد تومانی رسید که نسبت به ماه گذشته آن 87% کاهش پیدا کرده است. از علت آن میتوان به کاهش 82% مقدار فروش آن اشاره کرد.

• شرکت تولیدی قند شیروان قوچان بجنورد (قشیر) در فروردین ماه به درآمد فروش 2.4 میلیارد تومانی رسید که نسبت به ماه گذشته آن 91% کاهش پیدا کرده است. از علت آن میتوان به کاهش 86% مقدار فروش آن اشاره کرد.

• شرکت شکر (قشکر) در فروردین ماه به درآمد فروش 1.4 میلیارد تومانی رسید که نسبت به ماه گذشته آن 98% کاهش پیدا کرده است. از علت آن میتوان به کاهش 95% مقدار فروش آن اشاره کرد.

• شرکت فرآورده های غذائی و قند تربت جام (قجام) در فروردین ماه به درآمد فروش 3.6 میلیارد تومانی رسید که نسبت به ماه گذشته آن 92% کاهش پیدا کرده است. از علت آن میتوان به کاهش 98% مقدار فروش آن اشاره کرد.