منظور از نوسانات ضمنی چیست؟

​به عنوان مثال، اگر نوسانات ضمنی بیت‌کوین 50 درصد باشد و در حال حاضر در قیمت 50000 دلار معامله شود، با قطعیت 68.2% (1 انحراف معیار) انتظار می‌رود که قیمت آن در طول یک سال آینده در بازه‌ی بین 50 ± درصد از قیمت فعلی آن یا بین 25000 تا 75000 دلار متغیر باشد.

نوسانات ضمنی به عنوان یک معیار استانداردسازی شده

تشخیص اینکه یک قرارداد اختیار معامله در مقایسه با قراردادهای دیگر با قیمت‌های اعمال یا تاریخ‌های انقضای متفاوت، کمتر یا بیش‌تر از اندازه قیمت‌گذاری شده است برای معامله‌گران قراردادهای اختیار معامله اهمیت حیاتی دارد.

نوسانات ضمنی بر اساس قیمت قراردادهای اختیار معامله محاسبه می‌شود، بنابراین تغییرات قیمت قراردادهای اختیار معامله بر شاخص نوسانات ضمنی تأثیر می‌گذارد و نه بالعکس.

تنها با نگاه کردن به قیمت دلاری یک قرارداد اختیار معامله نمی‌توان به راحتی تشخیص داد که آیا قیمت آن به نسبت ارزان است یا گران، زیرا علاوه‌بر قیمت فعلی دارایی پایه متغیرهای دیگری نیز وجود دارند که قیمت آن قرارداد اختیار معامله را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

از آنجایی که ارقام نوسانات ضمنی قراردادهای اختیار معامله سالانه‌سازی می‌شوند (که به آن استانداردسازی شده نیز گفته می‌شود)، می‌توان نوسانات ضمنی قراردادهای اختیار معامله با تاریخ‌های انقضای متفاوت را با یکدیگر مقایسه کرد.

دوره‌های زمانی مختلف، به نسبت سالانه‌سازی شده

برخی از معیارها در برنامه لاویتاس[1]  شاخص نوسانات ضمنی را برای دوره‌های زمانی مختلف (7، 30، 60، 90، 180، 365 روزه) ارائه می‌دهند.

نمودار نوسانات ضمنی 7 روزه بالا، نوسانات ضمنی قرارداد اختیار معامله‌ای را که در نقطه سربه‌سری قرار دارد در طول 7 روز گذشته و به صورت رقم سالانه‌سازی شده نشان می‌دهد که برابر 160.731٪ است.

این رقم برای کمک به درک وضعیت نوسان ضمنی نسبت به دوره‌های زمانی دیگر مثلاً 30 روز گذشته که 129.299٪ بوده است، مفید است.

به عبارت دیگر، در 12 مه نوسانات قیمت این قرارداد اختیار معامله در 7 روز گذشته نسبت به 30 روز گذشته آن «شدیدتر» بوده است.

کارکردهای نوسانات ضمنی

نوسانات ضمنی قراردادهای اختیار معامله به خودی خود ارقام استانداردسازی شده مفیدی هستند که به شناسایی فرصت‌های خرید قراردادهای اختیار معامله ارزان قیمت یا فرصت‌های فروش سودآور قراردادهای اختیار معامله گران قیمت کمک می‌کنند.

در شرایطی که نوسانات ضمنی قراردادها افزایش می‌یابد، معامله گران می‌توانند ارزش افزوده بیشتری را جمع آوری کنند، یا قیمت اعمال قراردادها را با فاصله بیشتری نسبت به قیمت فعلی دارایی پایه تعیین کنند در حالی که همچنان با استفاده از راهبردهای فروش قراردادهای اختیار معامله بتوانند ارزش افزوده مناسبی را دریافت کنند.

در شرایطی که نوسانات ضمنی کاهش می‌یابند معامله‌گران می‌توانند با هزینه کمتری نسبت به آنچه که در محیط‌های پرنوسان بایستی پرداخت کنند، بر روی راهبردهای جهت‌دار خرید قراردادهای اختیار معامله در قیمت بازاری سفته‌بازی کنند، زیرا ارزش ظاهری این قراردادها کاهش پیدا می‌کند و به طور کلی تغییرات قیمت کمتری را از آن‌ها انتظار می‌رود.

آیا نوسانات ضمنی بیش از 100٪ به این معنی است که احتمال سقوط قیمت قرارداد اختیار معامله به زیر 0 دلار وجود دارد؟

در امور مالی متعارف، قدرت نوسان دارایی‌ها معمولاً به صورت درصد تغییر سالانه اندازه‌گیری و اعلام می‌شود.

در این صورت، نوسانات ضمنی به جای اینکه به صورت درصد تغییر قطعی قیمت سهام در نظر گرفته شوند، بایستی به عنوان معیاری برای مقایسه قدرت نوسان در معنای اصلی آن استفاده شوند.

نوسان تحقق یافته

نوسان تحقق یافته حرکت واقعی قیمت یک دارایی پایه است که یک دوره گذشته مشخص رخ می‌دهد.

این اصطلاح که گاهی اوقات نوسانات گذشته نیز نامیده می‌شود، معمولاً در زمینه مشتقات استفاده می‌شود. در حالی که نوسانات ضمنی به ارزیابی بازار از قدرت نوسان آتی یک دارایی اشاره دارد، نوسانات تحقق یافته آنچه را که واقعاً در گذشته اتفاق افتاده است اندازه گیری می‌کند.

یک روش محاسبه این معیار به صورت زیر است: انحراف معیار سالانه‌سازی شده بازده (لگاریتمی) روزانه دارایی با استفاده از مجموعه داده‌ای که در یک دوره زمانی مشخص و ثابت جمع‌آوری شده است محاسبه می‌شود.

چولگی نوسانات

چولگی نوسانات الگویی در میان نوسانات ضمنی قراردادهای اختیار معامله‌ای است که دارایی پایه و تاریخ انقضا یکسان اما قیمت‌های اعمال متفاوت دارند.

چولگی نوسانات چیست

قراردادهای اختیار معامله‌ای که تاریخ انقضای یکسان اما قیمت اعمال متفاوتی دارند، اغلب بسته به شرایط بازار با نوسانات ضمنی متفاوتی معامله می‌شوند.

الگوی چولگی نوسانات را می‌توان با ترسیم نمودار نوسانات ضمنی در برابر قیمت‌های اعمال مشاهده کرد.

انواع مختلف الگوهای چولگی

در مدل بلک شولز (BSM) پیش‌بینی می‌شود که اگر منحنی نوسانات ضمنی در برابر قیمت‌های اعمال متفاوت ترسیم شود، این منحنی هموار خواهد بود.

به لحاظ نظری، انتظار می‌رود که نوسانات ضمنی همه قراردادهای اختیار معامله‌ای که در یک تاریخ یکسانی منقضی می‌شوند و دارایی پایه یکسانی دارند، صرف نظر از قیمت اعمال آن‌ها یکسان باشد.

با این حال، در دنیای واقعی چنین چیزی صادق نیست.

چولگی در منحنی نوسانات ضمنی زمانی اتفاق می‌افتد که عدم توازنی میان تقاضا برای قراردادهای اختیار معامله‌ی در سود و قراردادهای اختیار معامله‌ی در ضرر یا واقع در نقطه سربه‌سری ایجاد می‌شود.

هنگامی که هیچگونه چولگی در نمودار وجود ندارد، منحنی نوسانات ضمنی شکل الگوی «لبخند» یا همان سهمی‌وار را به خود می‌گیرد که نشان می‌دهد قراردادهای اختیار خرید و فروش در ضرر «گران‌تر» و پرنوسان‌تر از قراردادهای اختیار معامله واقع در نقطه سربه‌سری هستند.

معمولا تقاضای بالاتر قراردادهای اختیار معامله‌ای که در سود یا ضرر بیشتری قرار دارند، در نوسانات ضمنی بالاتر این منحنی‌ها در دو انتهای سمت راست و چپ منحنی منعکس می‌شود.

شکل «لبخندگونه» منحنی قدرت نوسان به این معنی است که بازار روی تغییرات شدید قیمت دارایی پایه شرط‌بندی می‌کند.

به طور کلی چولگی نرمال یا معکوس حالت پایه بازارهایی است که عملکرد عادی دارند اما معامله‌گران آن‌ها انتظار سقوط قیمت سهام را دارند (یا حداقل خطر زیادی برای سقوط قیمت سهام وجود دارد).

این طرح «نیشخند» منحنی نوسانات اغلب در مواردی دیده می‌شود که در آن‌ها قراردادهای اختیار فروش در ضرر و قراردادهای اختیار خرید در سود پرنوسان‌تر و «گران تر» از قراردادهای دیگر هستند.

چولگی رو به جلو معمولاً زمانی مشاهده‌ می‌شود که بازار ریسک افزایش قیمت دارایی را بیشتر از ریسک نزول قیمت آن ارزیابی می‌کند.

در این مورد، نوسانات ضمنی قراردادهایی با قیمت اعمال بالاتر بیشتر از نوسانات ضمنی قراردادهایی با قیمت اعمال پایین‌تر خواهد بود. این مسئله بدان معناست که قراردادهای اختیار خرید در ضرر و اختیار فروش در سود در مقایسه با قراردادهای اختیار خرید در سود و اختیار فروش در ضرر با تقاضای بیشتری مواجه خواهند شد.

ایجاد چولگی رو به جلو در قراردادهای اختیار معامله در برخی از بازارهای کالا رایج است، به ویژه زمانی که انتظار می‌رود کمبود عرضه باعث افزایش قیمت این کالاها شود.