منظور از نمونه‌ گیری چیست و انواع آن کدام اند؟

​روش نمونه گیری به نوع تجزیه و تحلیلی که محققان قصد انجام آن را دارند بستگی دارد، اما ممکن است شامل نمونه گیری تصادفی ساده یا نمونه گیری نظام‌مند باشد.

نکات کلیدی

انواع نمونه گیری شامل نمونه گیری تصادفی، نمونه گیری بلوکی، نمونه گیری قضاوتی و نمونه گیری نظام‌مند می باشند.

شرکت ها از نمونه گیری به عنوان یک ابزار بازاریابی برای شناسایی نیازها و خواسته های بازار هدف خود استفاده می کنند.

نحوه استفاده از نمونه‌گیری

هر حسابدار رسمی (CPA) که حسابرسی مالی را انجام می دهد از نمونه‌گیری برای تعیین صحت و کامل بودن مانده حساب ها موجود در صورت های مالی استفاده می کند. به نمونه گیری خاصی که حسابرس انجام می‌دهد «نمونه گیری حسابرسی» گفته می شود.

نمونه گیری حسابرسی زمانی ضرورت پیدا می‌کند که تعداد جمعیت تحت بررسی که در این مورد اطلاعات تراکنش حساب‌ها است، زیاد باشد. علاوه بر این، مدیران شرکت‌ها نیز ممکن است از نمونه‌گیری از مشتریان برای ارزیابی میزان تقاضا برای محصولات جدید یا موفقیت تلاش های بازاریابی خود استفاده کنند.

فضای نمونه‌ای انتخابی باید نماینده منصفانه‌ای از کل جامعه باشد. هنگام نمونه‌گیری از یک جمعیت بزرگتر، بایستی به نحوه انتخاب نمونه توجه کرد. برای به دست آوردن نمونه‌ی مناسبی که نماینده کل جمعیت باشد، باید اعضای آن به صورت تصادفی انتخاب شوند و کل جامعه را در بر گیرد. به عنوان مثال، برای تعیین میانگین سنی دانشجویان در یک دانشگاه می‌توان از یک نظام قرعه کشی برای انتخاب 10 درصد از کل جامعه دانشجویان به عنوان فضای نمونه‌ای استفاده کرد.

انواع نمونه گیری حسابرسی

نمونه گیری تصادفی

در نمونه گیری تصادفی، هر عضو یک جامعه احتمال مساوی برای انتخاب شدن خواهد داشت. این روش بیش از هر روش دیگری عاری از هرگونه سوگیری است زیرا هیچ قضاوت انسانی در انتخاب نمونه وجود ندارد.

به عنوان مثال، یک نمونه تصادفی ممکن است شامل بیرون کشیدن نام 25 کارمند از یک کلاه در یک شرکت 250 کارمندی باشد. جامعه آماری تمام 250 نفر کارمند شرکت است و نمونه به صورت تصادفی انتخاب می‌شود زیرا هر یک از کارکنان شانس برابری برای انتخاب دارند.

نمونه گیری قضاوتی

انتخاب نمونه از کل جامعه ممکن است بر اساس قضاوت حسابرس انجام شود. حسابرس ممکن است فقط به تراکنش‌های مهم اهمیت دهد. برای مثال، فرض کنید حسابرس آستانه اهمیت را برای تراکنش‌های حساب های پرداختنی 10000 دلار تعیین می کند. اگر مشتری فهرست کاملی متشکل از 15 تراکنش بالای 10000 دلار ارائه دهد، حسابرس ممکن است به دلیل جمعیت کوچک، تمام معاملات را بررسی کند.

از طرف دیگر، ممکن است حسابرس بخواهد تمام حساب‌های دفتر کل با واریانس بیش از 10 درصد را در دوره قبل شناسایی کند. در این مورد، حسابرس جامعه ای را که از آن نمونه‌گیری می‌شود، محدود می‌سازد. متأسفانه، استفاده از قضاوت انسانی برای نمونه گیری چه به شکل صریح و چه به شکل ضمنی همیشه با احتمال سوگیری همراه است.

نمونه‌گیری بلوکی

در نمونه گیری بلوکی مجموعه‌های متوالی از اعضای جامعه به عنوان نمونه انتخاب می‌شوند. به عنوان مثال، فهرستی از تمام معاملات فروش در یک دوره حسابداری را می توان به روش های مختلفی از جمله بر اساس تاریخ یا بر اساس مبلغ دلاری مرتب کرد.

حسابرس ممکن است به منظور انتخاب نمونه از بخش خاصی از این فهرست از حسابدار شرکت درخواست کند تا این فهرست را در قالب یا فرمت دیگری ارائه دهد. این روش به اصلاحات بسیار اندکی از سوی حسابرس نیاز دارد، اما این احتمال وجود دارد که بلوکی انتخابی از معاملات نماینده کل جمعیت نباشد.

نمونه گیری نظام‌مند

نمونه گیری نظام‌مند از یک نقطه شروع تصادفی در جامعه آغاز می شود و در آن از یک بازه ثابت و دوره ای برای انتخاب اعضای فضای نمونه‌ای استفاده می‌شود. بازه نمونه گیری به صورت تقسیم حجم جامعه بر حجم نمونه محاسبه می شود. علیرغم اینکه در این روش جمعیت نمونه از قبل انتخاب می‌شود، در صورتی انتخاب پیشاپیش بازه دوره ای و نقطه شروع تصادفی، نمونه گیری نظام‌مند همچنان ممکن است تصادفی در نظر گرفته شود.

فرض کنید یک حسابرس در حال بررسی معیارهای کنترل داخلی مربوط به حساب نقدی شرکتی است و می‌خواهد سیاست شرکت را آزمایش کند که در آن تصریح شده است چک‌هایی به مبلغ بالاتر از 10000 دلار باید توسط دو نفر امضا شوند. جامعه آماری شامل هر چک صادر شده در شرکت در طول سال مالی است که مبلغ آن بالاتر از 10000 دلار باشد که در این مثال 300 چک است. حسابرس با استفاده از آمار احتمال  تعیین می کند که حجم نمونه باید 20٪ از جامعه یا 60 چک باشد. به همین دلیل، بازه نمونه‌گیری 5 (300 / 60) می‌شود.

بنابراین حسابرس پنجمین چک از میان هر پنج چک متوالی را برای آزمایش انتخاب می کند. با فرض اینکه هیچ خطایی در فرآیند آزمون نمونه‌گیری یافت نشود، تجزیه و تحلیل آماری به حسابرس 95 درصد اطمینان می‌دهد که روش صدور چک به درستی انجام شده است. حسابرس 60 نمونه چک را آزمایش می کند و هیچ خطایی پیدا نمی کند، بنابراین به این نتیجه می رسد که معیار کنترل داخلی شرکت بر وجه نقد به درستی کار می کند.

نمونه ای از نمونه گیری بازاریابی

هدف کسب‌وکارها فروش محصولات و یا خدمات خود به بازارهای هدف است. شرکت ها معمولا قبل از ارائه محصولات به بازار، نیازها و خواسته های مخاطبان هدف خود را شناسایی می کنند. آنها برای انجام این کار ممکن است از نمونه گیری از جمعیت بازار هدف استفاده کنند تا درک بهتری از نیازهای آن‌ها به دست آورند و بعداً محصول و یا خدماتی را ایجاد کنند که این نیازها را برآورده کند. در این صورت جمع آوری نظرات فضای نمونه‌ای انتخابی به شناسایی نیازهای کل جامعه کمک می کند.