افزایش ارزش دفتری چیست؟ نحوه عملکرد و محاسبه آن

این افزایش ارزش دفتری برعکس استهلاک است که کاهش ارزش دفتری در طول زمان را نشان می‌دهد.

نکات کلیدی

افزایش ارزش دفتری افزایش ارزش دارایی در طول زمان است.

این افزایش برخلاف استهلاک است که ارزش دارایی را در طول عمر مفید آن کاهش می دهد.

نرخ افزایش ارزش دفتری دارایی نرخی است که در آن ارزش یک دارایی افزایش می یابد.

افزایش ارزش سرمایه به افزایش ارزش دارایی های مالی مانند سهام اشاره دارد.

افزایش ارزش ارز به افزایش ارزش یک ارز نسبت به ارز دیگر در بازارهای مبادله ارز اشاره دارد.

نحوه عملکرد افزایش ارزش دفتری

افزایش ارزش دفتری را می توان برای اشاره به افزایش ارزش هر نوع دارایی مانند سهام، اوراق قرضه، ارز یا املاک و مستغلات استفاده کرد. به عنوان مثال، اصطلاح افزایش ارزش سرمایه به افزایش ارزش دارایی های مالی مانند سهام اشاره دارد که ممکن است به دلایلی مانند بهبود عملکرد مالی شرکت رخ دهد.

افزایش ارزش دفتری یک دارایی لزوماً به این معنی نیست که مالک آن دارایی این افزایش ارزش را درک کرده است. اگر مالک دارایی ارزش آن را در صورتهای مالی تغییر دهد و با ارزش بالاتر ثبت کند، این تغییر نشان دهنده تحقق افزایش ارزش آن خواهد بود.

نوع دیگر افزایش ارزش، افزایش ارزش پول است. ارزش پول یک کشور ممکن است در طول زمان نسبت به سایر ارزها افزایش یا کاهش یابد.

مهم

سود سرمایه سود حاصل از فروش دارایی خاصی است که ارزش آن افزایش یافته است.

نحوه محاسبه نرخ افزایش ارزش

نرخ افزایش ارزش تقریباً با نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) یکسان است. بنابراین، برای محاسبه این نرخ ارزش پایانی را بر مقدار ابتدایی تقسیم می کنیم و سپس عدد حاصل را به توان 1 تقسیم بر تعداد دوره های نگهداری (به عنوان مثال سال) می‌رسانیم. در نهایت عدد یک را از نتیجه نهایی کسر می‌کنیم.

با این حال، برای محاسبه نرخ افزایش ارزش باید از ارزش اولیه سرمایه گذاری و ارزش آتی آن اطلاع داشت. همچنین باید بدانیم که ارزش دارایی به چه مدت افزایش یافته است.

افزایش ارزش دفتری در مقابل استهلاک

افزایش ارزش دفتری دارایی هم‌چنین در حوزه حسابداری و در هنگام تعدیل صعودی ارزش دارایی‌های نگهداری شده در دفاتر حسابداری یک شرکت استفاده می شود. رایج ترین تعدیل ارزش دارایی در حسابداری معمولاً تعدیل نزولی است که به عنوان استهلاک شناخته می شود.

برخی از دارایی ها در طول زمان افزایش ارزش خود را تجربه می‌کنند، در حالی که ارزش سایر دارایی ها معمولا در طول زمان کاهش می‌یابد. به عنوان یک قاعده کلی، دارایی هایی که عمر مفید محدودی دارند به جای افزایش ارزش، مستهلک می شوند.

استهلاک معمولاً زمانی انجام می‌شود که دارایی ارزش اقتصادی خود را به دلیل استفاده در طول زمان از دست می‌دهد، مانند یک قطعه از ماشین آلات که در طول عمر مفید خود پیوسته استفاده می‌شود. در حالی که افزایش ارزش دفتری دارایی ها در حوزه حسابداری کمتر انجام می شود، ارزش دارایی هایی مانند علائم تجاری ممکن است به دلیل افزایش شناخت برند، به طور صعودی تعدیل شود.

املاک، سهام و فلزات گرانبها نشان دهنده دارایی هایی هستند که با این انتظار از افزایش قیمت آن‌ها در آینده خریداری می‌شوند. در مقابل، خودروها، رایانه‌ها و تجهیزات فیزیکی به تدریج با پیشرفت در طول عمر مفیدشان ارزش خود را از دست می‌دهند.

نمونه ای از افزایش سرمایه

سرمایه گذاری سهامی را به قیمت 10 دلار خریداری می کند و از این سهام سالانه 1 دلار سود پرداختی سهام دریافت می‌کند که معادل 10 درصد بازده سود پرداختی سهام است. یک سال بعد، هر سهم در قیمت 15 دلار معامله می شود و سرمایه گذار هم‌چنان سود 1 دلاری را دریافت کرده است.

در این حالت، سرمایه‌گذار بازدهی 5 دلاری را از افزایش ارزش سرمایه کسب می‌کند، زیرا قیمت سهام نسبت به قیمت خرید یا قیمت تمام شده 10 دلاری، 5 دلار افزایش یافته و به 15 دلار رسیده است. بر مبنای درصدی، افزایش قیمت سهام بازده 50 درصدی را برای سرمایه‌گذار به همراه داشته است. بازده حاصل از سود پرداختی سهام 1 دلار است که مطابق با بازده اصلی سود پرداختی سهام معادل 10 درصد می‌شود. بازده ناشی از افزایش سرمایه همراه با بازده حاصل از سود پرداختی سهام منجر به بازده کل 6 دلار یا 60 درصد برای سرمایه‌گذار می‌شود.

نمونه ای از افزایش نرخ ارز

صعود چین به عرصه جهانی به عنوان یک قدرت اقتصادی بزرگ با نوسانات نرخ مبادله واحد پول این کشور یوان، مطابقت داشته است. از آغاز سال 1981، ارزش ارز این کشور به طور پیوسته در برابر دلار افزایش یافت تا اینکه در سال 1996 در ارزش 1 دلار برابر 8.28 یوان تثبیت شد و این وضعیت تا سال 2005 ادامه یافت. دلار در این دوره نسبتاً قوی باقی ماند. این مسئله به معنای هزینه های تولید و نیروی کار ارزان تر برای شرکت های آمریکایی بود که دسته دسته به کشور چین مهاجرت کردند.

این مسئله همچنین به این معنی بود که کالاهای آمریکایی به دلیل نیروی کار ارزان و هزینه های تولید پایین‌تر هم در صحنه جهانی و هم در ایالات متحده مزیت رقابتی کسب می‌کردند. با این حال، در سال 2005 یوان چین مسیر خود را معکوس کرد و ارزش آن در برابر دلار 33 درصد افزایش یافت. نرخ مبادله این ارز نسبت به دلار در ماه مه 2021، هم‌چنان نزدیک به سقف اخیر آن قرار دارد و با نرخ 6.4 یوان معامله می شود.