وام‌ دهی همتا به همتا (P2P) چیست؟

​وب‌سایت‌هایی که امکان وام‌ دهی همتا به همتا را تسهیل می‌کنند، میزان استفاده از این روش به عنوان یک روش تأمین مالی جایگزین را بسیار افزایش داده‌اند.

وام همتا به همتا همچنین به عنوان «وام‌دهی اجتماعی» یا «وام‌دهی جمعی» نیز شناخته می شود. این پدیده تنها از سال 2005 به بعد وجود داشته است، اما جمعیت رقبای این حوزه در حال حاضر نیز شامل Prosper، Lending Club، Upstart و StreetShares می‌شوند.

نکات کلیدی

تارنماهای وام دهی P2P وام گیرندگان را مستقیماً به سرمایه گذاران متصل می‌سازند. این تارنماها نرخ ها و شرایط را تعیین و معاملات را فعال می کنند.

وام دهندگان P2P سرمایه گذارانی هستند که می خواهند بازدهی بهتری برای پس انداز نقدی خود نسبت به حساب پس انداز بانکی یا گواهی سپرده دریافت کنند.

وام گیرندگان P2P به دنبال جایگزینی برای بانک های متعارف یا نرخ بهره پایین تر هستند.

نرخ های نکول وام های P2P بسیار بالاتر از نرخ های مالی متعارف است.

آشنایی با وام دهی همتا به همتا

تارنماهای وام دهی P2P وام گیرندگان را مستقیماً به وام دهندگان متصل می‌سازند. هر تارنما نرخ ها و شرایط را تعیین و امکان معامله را فراهم می کند. اکثر تارنماها بر اساس ارزش اعتبار متقاضی طیف گسترده ای از نرخ های بهره را ارائه می‌کنند.

روش کار بدین شکل است که ابتدا یک سرمایه گذار در تارنما حساب باز می کند و مبلغی را برای توزیع به شکل وام در حساب خود واریز می کند. متقاضی وام نیز نمایه مالی خود را ارسال می کند تا دسته ریسکی به آن اختصاص داده شود و نرخ بهره ای که متقاضی بایستی پرداخت کند تعیین شود. متقاضی وام می تواند پیشنهادات را بررسی کرده و یکی از آن‌ها را بپذیرد (برخی از متقاضیان درخواست های خود را به چند قسمت تقسیم می کنند و چندین پیشنهاد را می پذیرند). انتقال پول و پرداخت اقساط ماهانه از طریق پلتفرم انجام می شود. این فرآیند می تواند به شکل کاملاً خودکار باشد یا به انتخاب وام دهندگان و وام گیرندگان به صورت توافقی انجام شود.

برخی از تارنماها در انواع خاصی از وام گیرندگان تخصص دارند. برای مثال StreetShares برای کسب‌وکارهای کوچک طراحی شده است. هم‌چنین، تارنمای Lending Club یک دسته به نام «راهکارهای بیماران» دارد و پزشکانی را که برنامه‌های مالی ارائه می‌دهند با بیماران بالقوه آن‌ها مرتبط می‌سازد.

تاریخچه وام دهی همتا به همتا (P2P)

در اوایل، نظام وام دهی P2P به عنوان راهکاری برای ایجاد امکان دسترسی به اعتبار برای افرادی که توسط مؤسسات متعارف طرد می شوند یا راهی برای تجمیع بدهی وام دانشجویی با نرخ بهره مطلوب تر در نظر گرفته می شد.

با این حال، در سال‌های اخیر تارنماهای وام‌ دهی P2P دامنه دسترسی خود را گسترش داده‌اند. اکثر آنها اکنون مصرف کنندگانی را هدف قرار می دهند که به دنبال پرداخت بدهی کارت اعتباری با نرخ بهره پایین‌تر هستند. وام های بهسازی خانه و تامین مالی خرید خودرو نیز در سایت های وام P2P موجود هستند.

نرخ بهره این وام‌ها برای متقاضیانی که رتبه اعتباری مطلوبی داشته باشند اغلب کمتر از نرخ های بانکی قابل مقایسه است، در حالی که نرخ بهره متقاضیان با سوابق اعتباری ناقص و ضعیف ممکن است بسیار بالاتر باشد. به عنوان مثال، در تارنمای LendingTree.com فهرست نرخ‌های وام‌های شخصی در ماه مه 2022 از 4.37٪ تا 35.99٪ متغیر است. تارنمای Peerform نیز نرخ‌های وام را در محدوده 5.99٪ تا 29.99٪ اعلام کرده است.

وام دهی همتا به همتا برای وام دهندگان راهی برای کسب درآمد حاصل از بهره از وجه نقد خود با نرخی است که از نرخ ارائه شده در حساب های پس انداز معمولی یا گواهی سپرده (CD) بیشتر باشد.

مهم

برخی از سایت های P2P به وام دهندگان اجازه می دهند که با موجودی حساب کمتر از 25 دلار شروع کنند.

ملاحظات ویژه

افرادی که می‌خواهند از طریق سایت وام‌ دهی همتا به همتا وام بدهند، باید درست مانند بانک‌های معمولی احتمال نکول وام‌گیرندگان خود را در نظر بگیرند. تحقیقات روی پلتفرم‌های وام‌دهی P2P نشان داده است که نرخ نکول وام‌گیرندگان در این پلتفرم بسیار رایج‌تر از نرخ نکول موسسات مالی متعارف است و گاهی اوقات به بیش از 10% می‌رسد.

در مقایسه، مقدار شاخص ترکیبی S&P/Experian که نرخ های نکول همه نوع وام به وام گیرندگان ایالات متحده را نشان می‌دهد از حدود 1.96٪ در ده سال قبل به 0.50٪ در می 2022 کاهش یافته است.

هر مصرف‌کننده یا سرمایه‌گذاری که قصد وام‌دهی در یک تارنمای وام‌دهی P2P را دارد باید کارمزد معاملات را نیز بررسی کند. هر تارنمایی روش درآمدزایی متفاوتی دارد، اما ممکن است کارمزد و کمیسیون از وام دهنده، وام گیرنده یا هر دو دریافت شود. این تارنماها نیز مانند بانک‌ها، ممکن است کارمزد اعطای وام، کارمزد تأخیر و کارمزد پرداخت‌های رد شده را دریافت کنند.