بازار باز چیست و چه تفاوتی با بازار بسته دارد؟

​ بازار باز با عدم وجود تعرفه، مالیات، الزامات صدور مجوز، یارانه، تشکیل اتحادیه و هر گونه مقررات یا شیوه دیگری که در فعالیت بازار آزاد اختلال ایجاد می‌کنند مشخص می شود. در بازارهای باز ممکن است موانع رقابتی برای ورود وجود داشته باشد، اما هرگز موانع قانونی برای ورود وجود ندارند.

نکات کلیدی

بازارهای باز ممکن است دارای موانع رقابتی برای ورود باشند، اما هرگز موانع قانونی برای ورود ندارند.

ایالات متحده، کانادا، کشورهای اروپای غربی و استرالیا کشورهایی هستند که بازارهای نسبتاً باز دارند.

نحوه عملکرد بازار باز

در بازار باز، قیمت‌گذاری کالاها یا خدمات عمدتاً بر اساس اصول عرضه و تقاضا، با دخالت محدود یا نفوذ خارجی شرکت‌های بزرگ یا سازمان‌های دولتی انجام می‌شود.

بازارهای باز با سیاست های تجارت آزاد همراه هستند که برای رفع تبعیض علیه واردات و صادرات طراحی شده اند. بدون اعمال تعرفه، سهمیه، یارانه یا ممنوعیت واردات و صادرات کالاها و خدمات توسط دولت‌ها که موانع قابل توجهی برای ورود به تجارت بین‌المللی هستند، خریداران و فروشندگان اقتصادهای مختلف می‌توانند به طور داوطلبانه کالاها و خدمات را با یکدیگر معامله کنند.

بازارهای باز در مقابل بازارهای بسته

یک بازار باز بسیار قابل دسترس تلقی می‌شود و در آن محدودیت های کمی مانع از مشارکت شخص یا نهادی در بازار می‌شود. بازارهای سهام ایالات متحده به عنوان بازارهای باز در نظر گرفته می شوند زیرا هر سرمایه گذاری می تواند در آن شرکت کند و به همه شرکت کنندگان قیمت های یکسانی ارائه می شود. قیمت ها فقط بر اساس تغییرات عرضه و تقاضا تغییر می‌کنند.

در یک بازار باز ممکن است موانع رقابتی برای ورود به بازار وجود داشته باشند. بازیگران اصلی بازار ممکن است حضور تثبیت شده و قوی پیدا کرده باشند، که نفوذ شرکت های کوچکتر یا جدیدتر به بازار را دشوارتر می‌سازد. با این حال، هیچ مانع نظارتی برای ورود به این بازارها وجود ندارد.

بازار باز برعکس بازار بسته است، یعنی بازاری با تعدادی مقررات محدودکننده که فعالیت بازار آزاد را محدود می‌سازند. بازارهای بسته ممکن است تعداد افرادی را که می توانند در بازار شرکت کنند محدود سازند یا اجازه دهند قیمت گذاری با هر روشی به غیر از عرضه و تقاضای اولیه انجام شود. اکثر بازارها نه واقعاً باز و نه واقعا بسته هستند، اما در جایی بین این دو حد قرار می گیرند.

ایالات متحده، کانادا، کشورهای اروپای غربی و استرالیا بازارهای نسبتاً باز هستند در حالی که برزیل، کوبا و کره شمالی بازارهای نسبتاً بسته هستند.

در یک بازار بسته که به آن بازار حمایتی نیز گفته می‌شود، تلاش می‌شود تولیدکنندگان داخلی در برابر رقابت بین المللی محافظت شوند. در بسیاری از کشورهای خاورمیانه، شرکت‌های خارجی تنها در صورتی می‌توانند رقابت محلی داشته باشند که کسب‌وکارشان یک «حامی مالی» داشته باشد، حامی مالی در اینجا به نهاد بومی یا شهروندی گفته می‌شود که درصد معینی از کسب‌وکار را در اختیار دارد. کشورهایی که به این قاعده پایبند هستند نسبت به سایر کشورها باز تلقی نمی شوند.

نمونه ای از بازار باز

در بریتانیا، چندین شرکت خارجی در تولید و تامین برق با یکدیگر رقابت می کنند. بنابراین، بازار توزیع و عرضه برق در بریتانیا بازار باز است. اتحادیه اروپا (EU) معتقد است که تجارت آزاد تنها زمانی می تواند وجود داشته باشد که کسب و کارها بتوانند به طور کامل مشارکت کنند. بنابراین، اتحادیه اروپا تمین می کند که اعضای این اتحادیه به همه بازارها دسترسی داشته باشند.