کشش درآمدی تقاضا چیست و انواع آن کدام اند؟
کشش درآمدی تقاضا یک معیار اقتصادی است که نشان می دهد مقدار تقاضای یک کالا یا خدمت چقدر به تغییر درآمد واکنش نشان می دهد.
فرمول محاسبه کشش درآمدی تقاضا، درصد تغییر مقدار تقاضا تقسیم بر درصد تغییر درآمد است. با کشش درآمدی تقاضا، می توان تشخیص داد که یک کالای خاص یک کالای ضروری است یا لوکس.
نکات کلیدی
فرمول محاسبه کشش درآمدی تقاضا، درصد تغییر مقدار تقاضا تقسیم بر درصد تغییر درآمد است.
کسب و کارها از این معیار برای کمک به پیش بینی تأثیرات چرخههای تجاری بر میزان فروش خود استفاده می کنند.
درک کشش درآمدی تقاضا
کشش درآمدی تقاضا میزان پاسخگویی تقاضا برای یک کالای خاص را به تغییرات درآمد مصرف کننده اندازه گیری می کند.
هر چه کشش درآمدی تقاضا برای یک کالای خاص بیشتر باشد، تقاضای آن کالا با نوسانات درآمد مصرف کنندگان بیشتر مرتبط خواهد بود. به عنوان مثال، مشاغل معمولا کشش درآمدی تقاضا برای محصولات خود را ارزیابی می کنند تا پیش بینی تأثیر چرخههای تجاری بر میزان فروش محصولات آنها را تسهیل کند.
کالاها را بسته به مقدار کشش درآمدی تقاضای آنها می توان به طور کلی به دو دسته کالاهای پست و معمولی طبقه بندی کرد. کالاهای معمولی کشش درآمدی تقاضای مثبتی دارند. با افزایش درآمد، میزان تقاضای این کالاهای در هر سطح قیمتی بیشتر می شود.
کالاهای معمولی که کشش درآمدی تقاضای آنها بین صفر و یک است، معمولاً به عنوان کالاهای ضروری شناخته میشوند و محصولات و خدماتی هستند که مصرفکنندگان بدون توجه به تغییر سطح درآمد خود، خریداری میکنند. نمونه هایی از کالاها و خدمات ضروری شامل محصولات دخانیات، کوتاه کردن مو، آب و برق هستند.
با افزایش درآمد، نسبت کل هزینه های مصرف کنندگان برای کالاهای ضروری معمولاً کاهش می یابد. کشش درآمدی تقاضای کالاهای پست منفی است. با افزایش درآمد مصرف کنندگان، آنها کالاهای کمتری را خریداری می کنند. نمونه بارز چنین محصولی کره گیاهی است که بسیار ارزانتر از کره است.
علاوه بر این، کالاهای لوکس نوعی کالای معمولی هستند که کششهای درآمدی تقاضای بیشتر از یک دارند. مصرف کنندگان در ازای هر درصد تغییر درآمدشان، نسبت بیشتری از یک کالای لوکس خاص را خریداری خواهند کرد. محصولات مصرفی اختیاری مانند اتومبیلهای ممتاز، قایقهای شخصی و جواهرآلات نشاندهنده محصولات لوکسی هستند که حساسیت زیادی به تغییرات درآمد مصرفکنندگان دارند. هنگامی که یک چرخه تجاری نزولی شروع میشود، با بیکار شدن کارگران تقاضا برای کالاهای مصرفی اختیاری کاهش می یابد.
مثال کشش درآمدی تقاضا
یک نمایندگی خودروی محلی را در نظر بگیرید که اطلاعات مربوط به تغییرات تقاضا و درآمد مصرف کنندگان خودروهای خود را در یک سال خاص جمع آوری می کند. زمانی که میانگین درآمد واقعی مشتریانش از 50000 دلار به 40000 دلار کاهش می یابد، در صورت ثابت بودن سایر شرایط تقاضا برای خودروهای این شرکت از 10000 به 5000 دستگاه فروخته شده کاهش می یابد.
کشش درآمدی تقاضا با محاسبه تغییر منفی 50 درصدی تقاضا یعنی افت 5000 واحدی فروش تقسیم بر تقاضای اولیه 10000 خودرو و تقسیم آن بر 20 درصد تغییر درآمد واقعی یعنی تغییر 10000 دلاری درآمد تقسیم بر ارزش اولیه 50000 دلار آن کشش درآمدی 2.5 را به دست میدهد که حساسیت بالای مشتریان محلی نسبت به تغییرات درآمد خود در هنگام خرید این خودرو را نشان میدهد.
انواع کشش درآمدی تقاضا
پنج نوع کشش درآمدی تقاضا وجود دارد:
زیاد: افزایش درآمد با افزایش بیشتر در مقدار تقاضا همراه است.
واحد: افزایش درآمد متناسب با افزایش مقدار تقاضا است.
کم: افزایش تقاضا متناسب با جهش درآمد افزایش نمییابد.
صفر: مقدار خرید یا تقاضا یکسان است حتی در صورت تغییر درآمد.
منفی: افزایش درآمد با کاهش مقدار تقاضا همراه است.
کشش درآمدی تقاضا را چگونه میتوان تفسیر کرد؟
کشش درآمدی تقاضا، حساسیت مقدار کالایی که مصرف کنندگان مصرف میکنند به تغییرات درآمد مصرف کنندگان، توصیف می کند. مقدار تقاضای کالاهایی که کشش بالایی دارند با تغییر درآمد به سرعت تغییر میکند، در حالی که مقدار تقاضا کالاهای غیرکشسان حتی با تغییر درآمد، یکسان باقی میماند.
کشش درآمدی تقاضای 1.50 به چه معناست؟
از آنجایی که این مقدار مثبت است، این کالا کشسان است. این مسئله بدان معناست که به ازای هر 1% افزایش درآمد، افراد تعداد کالای درخواستی خود را به میزان 1.5 برابر افزایش میدهند. بنابراین، اگر میانگین درآمد 100000 دلار باشد و افراد در این سطح درآمد 6 وعده غذایی در هفته را درخواست کنند، در صورت افزایش درآمد به 101000 دلار، 9 وعده غذایی خارج از خانه را درخواست خواهند کرد.
کشش درآمدی تقاضا چه تفاوتی با کشش قیمتی تقاضا دارد؟
کشش قیمتی تقاضا، تغییر درصد تقاضای کالا را به جای درصد تغییر درآمد بر اساس درصد تغییر قیمت کالا اندازه گیری می کند.
آیا کشش درآمدی تقاضا می تواند منفی باشد؟
بله، برای مثال در مورد برخی از کالاهای «پست»، هرچه مردم پول بیشتری داشته باشند، احتمال خرید محصولات ارزانتر به نفع محصولات با کیفیتتر کاهش مییابد.
چه کالاهایی نسبت به تغییرات درآمد غیر کشسان هستند؟
برای کالاهای غیرکشسان بدون توجه به درآمد، تقاضای یکسانی وجود دارد. تقاضای برخی از کالاهای اساسی و ضروری مانند بنزین یا شیر با درآمد تغییر نمی کنند – حتی اگر درآمدتان دوبرابر شود، همچنان فقط به 4 لیتر بنزین در هفته نیاز خواهید داشت.