بانک مرکزی اروپا (ECB) چیست و عملکرد آن چگونه است؟

بانک مرکزی اروپا سیاست های پولی منطقه یورو، از جمله تعیین نرخ های بهره هدف و کنترل عرضه ارز مشترک یورو را هماهنگ‌سازی می کند.

وظیفه اصلی بانک مرکزی اروپا ثبات قیمت است. این بانک دست‌یابی به تورم 2 درصدی در میان مدت را به عنوان حائلی در برابر خطر تورم منفی بی ثبات کننده اقتصاد هدف قرار داده است.

تصمیمات بانک مرکزی اروپا در مورد سیاست های پولی و نظارت بر بخش بانکداری توسط شورای حکام بانک مرکزی اروپا که متشکل از شش عضو هیئت مدیره است و تعدادی از روسای بانک‌های مرکزی ملی که به صورت دوره‌ای تغییر می‌کنند اتخاذ می‌شوند.

شناخت بانک مرکزی اروپا (ECB)

دفتر مرکزی بانک مرکزی اروپا (ECB) در فرانکفورت آم ماین آلمان است. از سال 1999 که واحد پول یورو برای اولین بار توسط برخی از اعضای اتحادیه اروپا پذیرفته شد، این کشور مسئول سیاست های پولی در منطقه یورو بوده است.

ساختار بانک مرکزی اروپا

شورای حاکم بانک مرکزی اروپا تصمیماتی را در مورد سیاست پولی منطقه یورو از جمله اهداف، نرخ های بهره کلیدی و عرضه ذخایر در نظام یورو که از بانک مرکزی اروپا و بانک های مرکزی ملی کشورهای منطقه یورو تشکیل شده است اتخاذ می کند. این شورا همچنین چارچوب کلی نقش بانک مرکزی اروپا را در نظارت بر بخش بانکداری تعیین می کند.

این شورا از 6 عضو هیئت مدیره اجرایی و 15 رئیس بانک مرکزی ملی تشکیل شده است که روسای بانک‌های مرکزی حاضر در این شورا به صورت دوره‌ای تغییر می‌کنند. برخلاف فدرال رزرو که در آن حق رای به صورت سالانه در میان روسای بانک های منطقه ای فدرال رزرو جابه‌جا می‌شود، حق رای در میان روسای بانک‌های مرکزی حاضر در بانک مرکزی اروپا به صورت ماهانه چرخش می کند.

روسای بانک‌های مرکزی پنج کشور برتر این منطقه از نظر اندازه اقتصاد و سیستم بانکی‌شان – از ماه مه 2022، آلمان، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا و هلند – به صورت مشترک چهار حق رای دارند، در حالی که بانک‌های مرکزی سایر کشورها با بسامدی اندکی کمتر از 11 ماه در هر 14 ماه یک حق رای دارند.

وظیفه بانک مرکزی اروپا

وظیفه بانک مرکزی اروپا ثبات قیمت است و برای دست‌یابی به این هدف نرخ تورم سالانه 2 درصد را در میان مدت هدف قرار داده است.

نرخ تورم هدف این بانک نیز مانند هدف گذاری تورمی فدرال رزرو متقارن است، به طوری که تورم بسیار پایین نسبت به نرخ هدف آن به همان اندازه تورم بالاتر از آن منفی تلقی می شود.

تعیین نرخ هدف 2 درصدی برای تورم حائلی را در برابر خطر تورم منفی بی‌ثبات‌کننده اقتصاد در طول کسادی فراهم می‌کند.

عملکردهای بانک مرکزی اروپا (ECB)

مسئولیت اصلی بانک مرکزی اروپا که به وظیفه آن برای ثبات قیمت مرتبط است، تدوین سیاست پولی است. جلسات تصمیم گیری در مورد سیاست پولی هر شش هفته یکبار برگزار می شوند و بانک مرکزی اروپا در مورد استدلال در پس اعلامیه های سیاستی حاصل شفاف‌سازی می‌کند. بعد از هر جلسه سیاست پولی یک کنفرانس مطبوعاتی برگزار می‌شود و صورت جلسه نیز بعداً منتشر می‌شود.

نظام یورو از بانک مرکزی اروپا و بانک های مرکزی کشورهای منطقه یورو تشکیل شده است. نظام یورو ارز یورو را مدیریت و از سیاست پولی بانک مرکزی اروپا حمایت می کند. نظام موازی بانک های مرکزی اروپا نیز از تمام بانک های مرکزی کشورهای اتحادیه اروپا از جمله بانک هایی که یورو را قبول نکرده اند تشکیل شده است.

بانک مرکزی اروپا همچنین نهادی از اتحادیه اروپا است که مسئولیت نظارت بر بخش بانکداری را بر عهده دارد. این بانک در زمینه نظارت بر بانک‌های مرکزی ملی مکانیزمی که مکانیزم نظارتی واحد (SSM) نامیده می‌شود را برای اطمینان از  سلامت نظام بانکی اروپا اجرا می‌کند. مکانیزم نظارتی واحد انسجام شیوه‌های نظارت بر بخش بانکداری کشورهای عضو را تضمین می‌کند – نظارت سست در برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا در تشدید بحران مالی کشورهای اروپایی نقش داشت. مکانیزم نظارتی واحد در سال 2014 راه‌اندازی شد. تمام کشورهای عضو اتحادیه اروپا در مکانیزم نظارتی واحد حاضر هستند و کشورهای غیرعضو اتحادیه اروپا نیز می‌توانند به انتخاب خود به این مکانیزم بپیوندند.