استهلاک چیست و انواع آن کدام اند؟
استهلاک هزینه استفاده از یک دارایی ملموس را با منافع حاصل از عمر مفید آن مرتبط می سازد.
انواع مختلفی از استهلاک وجود دارد، از جمله استهلاک به روش خط مستقیم و انواع مختلفی از استهلاک سریع.
استهلاک انباشته به مجموع تمام استهلاک ثبت شده در یک دارایی تا یک تاریخ مشخص اشاره دارد.
ارزش دفتری دارایی در ترازنامه، بهای تمام شده در زمان خرید آن منهای تمام استهلاک انباشته است.
ارزش دفتری یک دارایی پس از کسر تمام استهلاک ها به عنوان ارزش اسقاط آن نامیده می شود.
درک استهلاک
دارایی هایی مانند ماشین آلات و تجهیزات گران قیمت هستند. شرکت ها می توانند به جای ثبت کل بهای تمام شده یک دارایی در سال اول، از روش استهلاک برای تقسیم بهای تمام شده و تطبیق هزینه های استهلاک با درآمدهای مربوط در هر دوره گزارشدهی مالی استفاده کنند. این روش به شرکتها اجازه می دهد تا ارزش دارایی را در یک دوره زمانی مشخص به ویژه عمر مفید آن کاهش دهند.
شرکت ها به طور منظم هزینه استهلاک را کسر می کنند تا بتوانند هزینه های دارایی های خود را از ترازنامه به صورت سود و زیان خود منتقل کنند. هنگامی که شرکتی دارایی خاصی را خریداری می کند، این معامله را برای افزایش حساب دارایی در ترازنامه به صورت بدهی به آن حساب اضافه میکند و برای کاهش حساب وجوه نقد (یا افزایش حساب های پرداختنی) که به طور مشابه در ترازنامه وجود دارد این حساب را به مبلغ یکسان بستانکار میکند. هیچ یک از مبالغ ثبت شده در دفاتر حسابداری بر صورت سود و زیان که درآمدها و هزینهها در آن گزارش میشود، تاثیری ندارد.
در پایان یک دوره حسابداری، حسابدار استهلاک کلیه دارایی های سرمایه ای را که به طور کامل مستهلک نشده اند، ثبت می کند. اطلاعات ثبت شده در دفاتر شامل موارد زیر است:
بدهکار کردن هزینه استهلاک که به صورت سود و زیان منتقل می شود
بستانکار کردن استهلاک انباشته که در ترازنامه گزارش می شود
همانطور که در بالا ذکر شد، مشاغل می توانند از استهلاک برای اهداف مالیاتی و حسابداری استفاده کنند. این مسئله بدان معنی است که آنها می توانند برای بهای تمام شده دارایی کسر مالیات بگیرند و درآمد مشمول مالیات خود را کاهش دهند. بااینحال، اداره مالیات (IRS) بیان می کند که شرکت ها هنگام استهلاک دارایی ها، باید هزینه را در طول زمان تقسیم کنند. اداره مالیات همچنین قوانین مشخصی را برای زمانی که شرکت ها می توانند کسر مالیات دریافت کنند تعیین کرده است.
ملاحظات ویژه
استهلاک نوعی هزینه غیر نقدی در نظر گرفته می شود زیرا جریان وجوه واقعی را نشان نمیدهد. کل هزینه نقدی ممکن است در ابتدا هنگام خرید یک دارایی پرداخت شود، اما این هزینه برای اهداف گزارشگری مالی به صورت تدریجی ثبت می شود. علت این است که این دارایی ها در یک دوره زمانی طولانی مدت برای شرکت سودآوری دارند. بااینحال، هزینه های استهلاک همچنان باعث کاهش درآمد شرکت می شود که برای اهداف مالیاتی مفید است.
اصل تطبیق در اصول پذیرفته شده حسابداری (GAAP) یک مفهوم حسابداری تعهدی است ایجاب میکند که هزینه ها باید با همان دوره ای که درآمد مربوطه در آن ایجاد می شود مطابقت داشته باشند. استهلاک به مرتبطسازی بهای تمام شده یک دارایی با مزایای استفاده از آن در طول زمان کمک میکند. به عبارت دیگر، برای داراییهایی که هر سال استفاده میشوند و درآمدزایی دارند هزینه تدریجی مربوط به استفاده از دارایی ثبت میشود.
کل مبلغ مستهلک شده در هر سال که به صورت درصدی نشان داده می شود، نرخ استهلاک نامیده می شود. به عنوان مثال، اگر کل هزینه استهلاک در طول عمر مورد انتظار دارایی شرکتی 100000 دلار و میزان استهلاک سالانه 15000 دلار باشد یعنی نرخ استهلاک این دارایی 15 درصد در سال خواهد بود.
مقادیر آستانه
شرکت های مختلف ممکن است مقادیر آستانه خاص خود را برای استفاده از روش استهلاک داراییهای دارای درآمد ثابت یا دارایی، ماشین آلات و تجهیزات (PP&E) تعیین کنند. به عنوان مثال، شرکت کوچکی ممکن است آستانه 500 دلاری را برای ثبت هزینه به روش استهلاک دارایی تعیین کند. از طرف دیگر، شرکتهای بزرگتر ممکن است آستانه 10000 دلاری را برای ثبت هزینهها به روش استهلاک تعیین کنند به طوری که هر هزینه کمتر از آن بلافاصله ثبت میشود.
استهلاک انباشته
استهلاک انباشته یک حساب متقابل دارایی است، به این معنی که مانده طبیعی آن ماهیت اعتباری دارد و ارزش کلی دارایی آن حساب را کاهش می دهد. استهلاک انباشته هر دارایی، استهلاک انباشته آن تا نقطه مشخصی از طول عمر آن است.
همانطور که قبلاً گفته شد، ارزش دفتری خالص حساب دارایی و استهلاک انباشته است. ارزش اسقاط ارزش دفتری خاصی است که پس از کسر تمام هزینههای استهلاک تا زمان واگذاری یا فروش دارایی در ترازنامه باقی میماند.
ارزش اسقاط بر آنچه که شرکت انتظار دارد در پایان عمر مفید دارایی در ازای آن دریافت کند مبتنی است. ارزش اسقاط تخمینی دارایی بخش مهمی از محاسبه استهلاک است.
مهم
اداره مالیت برنامههایی را برای استهلاک داراییها منتشر میکند که تعداد سالهایی را که میتوان برای استهلاک داراییها با اهداف مالیاتی استفاده کرد بر اساس طبقههای مختلف دارایی مشخص میسازد.
انواع استهلاک
روش های مختلفی وجود دارد که حسابداران معمولاً برای استهلاک دارایی های سرمایه ای و سایر دارایی های درآمدزا از آنها استفاده می کنند. این روشها عبارتند از استهلاک به روش خط مستقیم، مانده نزولی، مانده نزولی دوگانه، مجموع ارقام تمام سالها و واحد تولید. در زیر به برخی از اصول اساسی هریک از این روشها اشاره میکنیم.
خط مستقیم
استفاده از روش خط مستقیم اساسی ترین راه ثبت استهلاک داراییها است. در این روش تا زمانی که ارزش کل دارایی به ارزش اسقاطی خود مستهلک شود هر سال هزینه استهلاک یکسانی در طول عمر مفید دارایی ثبت می شود.
اجازه بدهید فرض کنیم که شرکتی یک دستگاه را با هزینه 5000 دلار خریداری می کند. این شرکت ارزش اسقاط این دارایی را 1000 دلار و عمر مفید آن پنج سال است. بر اساس این مفروضات، مبلغ استهلاک پذیر 4000 دلار خواهد شد(هزینه 5000 دلار – ارزش نجات 1000 دلار).
استهلاک سالانه با استفاده از روش خط مستقیم با تقسیم مبلغ قابل استهلاک بر تعداد کل سالها محاسبه می شود. در این مورد، استهلاک سالانه برابر 800 دلار در سال (4000 دلار / 5) خواهد بود. بدین ترتیب، نرخ استهلاک سالانه آن 20٪ (800 دلار / 4000 دلار) خواهد بود.
مانده نزولی
روش مانده نزولی یک روش استهلاک سریع است. در این روش ارزش ماشینآلات هر سال با درصد استهلاک خط مستقیم ضربدر مبلغ استهلاکپذیر باقی مانده آن مستهلک میشود. از آنجا که ارزش دفتری دارایی در سالهای اولیه بیشتر است، با ضرب آن در نرخ استهلاک مبلغ هزینه استهلاک در سالهای اولیه افزایش و هرساله به تدریج کاهش مییابد.
با استفاده از مثال استهلاک به خط مستقیم بالا که در آن قیمت دستگاه 5000 دلار، ارزش اسقاط آن 1000 دلار، عمر مفید دستگاه پنج سال و نرخ استهلاک سالانه آن 20% است هزینه استهلاک در این روش به صورت زیر محاسبه میشود: سال اول 800 دلار (4000 دلار مقدار قابل استهلاک x % 20))، سال دوم 640 دلار ((4000 دلار – 800 دلار) × 20٪) و سایر.
مانده نزولی دوگانه (DDB)
روش مانده نزولی دوگانه(DDB) نوع دیگری از روش های استهلاک سریع است. پس از محاسبه معکوس عمر مفید دارایی و دو برابر کردن آن این نسبت در پایه استهلاکپذیر ارزش دارایی (ارزش دفتری آن) برای باقیمانده عمر مورد انتظار آن ضرب میشود.
به عنوان مثال، معکوس عمر مفید یک دارایی با عمر مفید پنج سال برابر 5/1 یا 20٪ خواهد بود. دو برابر این نسبت یا 40 درصد برای استهلاک ارزش دفتری فعلی دارایی استفاده می شود. بدین ترتیب، اگرچه این نرخ ثابت می ماند اما ارزش دلاری دارایی در طول زمان کاهش می یابد زیرا این نرخ در هر دوره در یک پایه استهلاک پذیر کوچکتر ضرب می شود.
مجموع ارقام تمام سالها (SYD)
روش مجموع ارقام تمام سالها (SYD) نیز امکان استهلاک سریع ارزش دارایی را فراهم می کند. این فرآیند با ترکیب تمام ارقام طول عمر مورد انتظار دارایی شروع میشود.
به عنوان مثال، پایه ارزش استهلاک پذیر دارایی با عمر پنج ساله برابر مجموع ارقام یک تا پنج یا 1 + 2 + 3 + 4 + 5 = 15 خواهد بود. در اولین سال استهلاک، 15/5 از پایه ارزش استهلاکپذیر آن مستهلک میشود. در سال دوم فقط 15/4 پایه استهلاک پذیر مستهلک خواهد شد. این امر تا سال پنجم که در آن 15/1 پایه ارزش استهلاک پذیر مستهلک میشود ادامه مییابد.
واحدهای تولید
این روش مستلزم برآوردی از کل واحدهایی است که یک دارایی در طول عمر مفید خود تولید می کند. سپس هزینه استهلاک هر سال بر اساس تعداد واحدهای تولید شده محاسبه می شود. در این روش مبلغ استهلاک پذیر نیز به عنوان مبنای محاسبه هزینه های استهلاک استفاده میشود.
واقعیت سریع
نرخ استهلاک هم در محاسبات مانده نزولی و هم در محاسبات مانده نزولی دوگانه استفاده می شود.
نمونه ای از استهلاک
در اینجا مثالی فرضی برای نشان دادن نحوه عملکرد استهلاک آورده شده است. با این حال، به خاطر داشته باشید که هریک از روشهای مختلف حسابداری ابزارهای مختلفی را برای استهلاک داراییها ارائه میکنند. فرض کنید که شرکتی قطعه تجهیزاتی را به قیمت 50000 دلار خریداری میکند و میتواند کل هزینه آن را در سال اول ثبت کند یا ارزش دارایی را در طول عمر مفید 10 ساله آن به تدریج کاهش دهد. به همین دلیل است که صاحبان مشاغل استهلاک را دوست دارند. بیشتر صاحبان مشاغل ترجیح می دهند فقط بخشی از هزینه را خرج کنند که انجام این کار ممکن است درآمد خالص آنها را افزایش دهد.
این شرکت همچنین میتواند تجهیزات را در پایان عمر مفید آنها به قیمت 10000 دلار اسقاط کند، به این معنی که ارزش اسقاط این دارایی 10000 دلار است. بدین ترتیب، حسابدار با استفاده از این متغیرها هزینه استهلاک را به صورت تفاوت بین بهای تمام شده دارایی و ارزش اسقاط تقسیم بر عمر مفید آن محاسبه می کند که در این مثال به صورت ($50,000 – $10,000) / 10 به دست میآید. با این محاسبات کل هزینه استهلاک در هر سال 4000 دلار میشود.
به این ترتیب، حسابدار شرکت مجبور نیست کل 50000 دلار را در سال اول خرج کند، حتی اگر شرکت کل این مبلغ را به صورت نقدی پرداخت کرده باشد. در عوض، شرکت فقط باید 4000 دلار در برابر درآمد خالص خود هزینه کند. این شرکت در سال آینده نیز 4000 دلار دیگر و سال بعد از آن نیز 4000 دلار دیگر هزینه خواهد کرد و به همین ترتیب تا زمانی که دارایی در 10 سال به ارزش 10000 دلاری خود برسد به انجام این کار ادامه میدهد.
چرا دارایی ها در طول زمان مستهلک می شوند؟
دارایی های جدید معمولاً با ارزش تر از دارایی های قدیمی تر هستند. استهلاک ارزشی را که یک دارایی در طول زمان از دست می دهد (به طور مستقیم و به دلیل فرسودگی ناشی از استفاده مداوم و به طور غیر مستقیم به دلیل معرفی مدل های محصول جدید و عواملی مانند تورم) اندازه گیری می کند.
دارایی ها را برای مقاصد مالیاتی چگونه میتوان مستهلک کرد؟
استهلاک معمولاً همان چیزی است که افراد در هنگام اشاره به استهلاک حسابداری در مورد آن صحبت می کنند. این فرآیند توزیع بهای تمام شده در زمان خرید دارایی در طول عمر مفید آن به منظور همسویی هزینه ها با تولید درآمد آن دارایی است.
کسبوکارها همچنین برنامههای زمانی استهلاک حسابداری را با در نظر گرفتن مزایای مالیاتی تنظیم میکنند، زیرا استهلاک داراییها مطابق با قوانین اداره مالیات به عنوان هزینه تجاری قابل کسر از مالیات به حساب میآید.
تنظیم برنامههای زمانی استهلاک ممکن است به روشهای مختلفی مانند خط مستقیم ساده تا روشهای سریع یا مبتنی بر هر واحد تولید انجام شود.
استهلاک چه تفاوتی با انقضا دارد؟
استهلاک فقط به دارایی های فیزیکی یا املاک اطلاق می شود. انقضا یک اصطلاح حسابداری است که اساساً دارایی های ناملموسی مانند دارایی های معنوی یا بهره وام را در طول زمان مستهلک میسازد.
تفاوت بین هزینه استهلاک و استهلاک انباشته چیست؟
تفاوت اساسی بین هزینه استهلاک و استهلاک انباشته در این واقعیت نهفته است که یکی به عنوان هزینه در صورت سود و زیان ظاهر می شود در حالی که دیگری یک حساب متقابل دارایی است و در ترازنامه گزارش میشود.
هر دوی آنها به فرسودگی تجهیزات، ماشینآلات یا داراییهای دیگر مربوط هستند و به بیان ارزش واقعی آنها کمک میکنند، چرا که ارزش واقعی آنها یکی از ملاحظات مهم در هنگام محاسبه کسر مالیات پایان سال و همچنین زمانی است که شرکت فروخته میشود و داراییهای آن بایستی ارزشگذاری شوند.
اگرچه اطلاعات هر دو استهلاک باید در گزارشهای پایان سال و سه ماهه فهرست شوند، اما هزینه استهلاک به دلیل کاربرد خود در زمینه کسورات مالیاتی رایجتر است و ممکن است به کاهش بدهی مالیاتی شرکت کمک کند. استهلاک انباشته معمولاً برای پیشبینی طول عمر دارایی یا دنبال کردن استهلاک سال به سال استفاده میشود.