استهلاک منابع چیست و نحوه عملکرد آن چگونه است؟
استهلاک منابع طبیعی یکی از روشهای حسابداری تعهدی است که برای تخصیص هزینه استخراج منابع طبیعی مانند چوب، مواد معدنی و نفت از زمین استفاده می شود.
استهلاک منابع نیز مانند استهلاک، انقضا نوعی هزینه غیرنقدی است که مبلغ بهای تمام شده یک دارایی را به صورت تدریجی از طریق هزینه های برنامه ریزی شده از درآمد کسر می دهد. تفاوت استهلاک منابع با روشهای دیگر در این است که به جای فرسودگی دارایی های استهلاک پذیر یا عمر رو به زوال اموال ناملموس به فرسودگی تدریجی ذخایر منابع طبیعی اشاره دارد.
نحوه عملکرد استهلاک منابع طبیعی
استهلاک منابع طبیعی برای اهداف حسابداری و گزارشگری مالی به منظور تسهیل شناسایی دقیق ارزش دارایی ها در ترازنامه و ثبت هزینه ها در صورت سود و زیان در دوره زمانی مناسب استفاده میشود.
هنگامی که هزینه های مربوط به استخراج منابع طبیعی به حساب دارایی برده شود، این هزینه ها به طور نظاممند و بر اساس منابع استخراج شده به دوره های زمانی مختلف تخصیص می یابند. هزینه ها تا زمان شناخت هزینه در ترازنامه نگهداری می شوند.
نکات کلیدی
هنگامی که هزینه های مربوط به استخراج منابع طبیعی به حساب دارایی برده شود، هزینه ها به طور نظاممند و بر اساس منابع استخراج شده به دوره های زمانی مختلف تخصیص می یابد.
دو شکل اساسی ذخیره استهلاک منابع: استهلاک درصدی و استهلاک هزینه.
ثبت استهلاک منابع
برای محاسبه میزان هزینه هایی که برای استفاده از منابع طبیعی باید در دورههای زمانی مختلف توزیع شوند، بایستی هر مرحله مختلف از تولید را در نظر گرفت. پایه استهلاک منابع، هزینه های سرمایه ای خاصی هستند که در طی چندین دوره حسابداری مستهلک میشوند. چهار عامل اصلی و تاثیرگذار بر پایه استهلاک منابع وجود دارد:
تملک: هزینه های مربوط به خرید یا اجاره حقوق مالکیت زمینی که شرکت معتقد است منابع طبیعی در آن وجود دارد.
اکتشاف: هزینه های مربوط به حفاری زمین اجاره یا خریداری شده است.
توسعه: هزینه های لازم برای آماده سازی زمین برای استخراج منابع طبیعی، مانند تونل سازی یا حفر چاه.
بازسازی: مخارج مربوط به بازگرداندن زمین به حالت اولیه پس از اتمام استخراج.
روش استهلاک درصدی
یکی از روش های محاسبه هزینه استهلاک منابع، روش درصد استهلاک است. در این روش درصد ثابتی از درآمد ناخالص – فروش منهای هزینه – برای تخصیص هزینه ها در نظر گرفته میشود. به عنوان مثال، اگر 10 میلیون دلار نفت استخراج شود و نسبت ثابت 15 درصد برای استهلاک منابع تعیین شود، 1.5 میلیون دلار از هزینه های سرمایه ای استخراج منابع طبیعی مستهلک می شود.
روش درصد استهلاک منابع طبیعی به تخمینهای زیادی نیاز دارد و بنابراین، روش استهلاک به شدت قابل اطمینان یا پذیرفته شده نیست.
روش استهلاک هزینه
روش دوم محاسبه استهلاک، روش استهلاک هزینه است. استهلاک هزینه با در نظر گرفتن هزینه مبنای ملک، کل ذخایر قابل بازیابی و تعداد واحدهای فروخته شده محاسبه می شود. هزینه مبنای ملک بین تعداد کل واحدهای قابل بازیابی توزیع می شود. با استخراج تدریجی منابع طبیعی، واحدهای بازیابی شده محاسبه شده و از هزینه مبنای ملک کسر می شود.
به عنوان مثال، هزینه های سرمایه ای یک میلیون دلاری، 500000 بشکه نفت تولید می کند. در سال اول، اگر 100000 بشکه نفت استخراج شود، هزینه استهلاک منابع برای این دوره 200000 دلار (100000 بشکه * (1000000 دلار / 500000 بشکه)) است.
الزامات گزارشدهی مالی
اداره مالیات (IRS) برای استخراج الوار استفاده از روش استهلاک هزینه را الزامی ساخته است. این اداره همچنین برای استخراج منابعی که ویژگی معدنی دارند که مطابق تعریف این اداره شامل چاههای نفت و گاز، معادن استخراج سنگهای معدنی و سایر ذخایر طبیعی از جمله ذخایر انرژی زمین گرمایی میشود استفاده از روشی را الزامی میسازد که به بالاترین کسر مالیات منجر میشود.
از آنجا که در روش استهلاک درصدی به جای میزان منابع طبیعی استخراج شده درآمد ناخالص ملک و حد درآمد مشمول مالیات در نظر گرفته میشود، برای برخی از منابع طبیعی روش قابل قبولی برای گزارشدهی مالی به حساب نمیآید.