هرچیزی که باید در مورد نسبت بدهی بدانید
نسبت بدهی میزان اهرم مالی استفاده شده در شرکت را بر حسب نسبت کل بدهیها به کل دارایی ها اندازه گیری می کند.
مقدار این نسبت از نسبتی به نسبت دیگر بسیار تغییر میکند، به طوری که مشاغل سرمایه بر معمولا نسبت بدهی بسیار بالاتری نسبت به سایرین دارند.
نسبت بدهی یک شرکت را می توان با تقسیم کل بدهی بر کل دارایی ها محاسبه کرد.
نسبت بدهی بیشتر از ۱.۰ یا ۱۰۰٪ به این معنی است که یک شرکت بدهی بیشتری نسبت به دارایی دارد در حالی که نسبت بدهی کمتر از ۱۰۰٪نشان می دهد که داراییهای شرکت بیشتر از بدهی آن است.
برخی از منابع نسبت بدهی را به صورت کل بدهی ها تقسیم بر کل دارایی ها تعریف میکنند.
درک نسبت بدهی
همانطور که در بالا ذکر شد، نسبت بدهی یک شرکت معیاری از میزان اهرم مالی آن است. مقدار این نسبت در صنایع مختلف بسیار متفاوت است. کسب و کارهای سرمایه بر، مانند شرکت های آب و برق و خطوط لوله نسبت به سایرین مانند بخش فناوری نسبت بدهی بسیار بالاتری دارند.
فرمول محاسبه نسبت بدهی شرکت به شرح زیر است:
بنابراین اگر کل دارایی شرکتی ۱۰۰ میلیون دلار و کل بدهی آن ۳۰ میلیون دلار باشد، نسبت بدهی آن ۰.۳ یا ۳۰ درصد خواهد شد. در اینجا این سوال مطرح میشود آیا این شرکت نسبت به شرکتی با نسبت بدهی ۴۰ درصد وضعیت مالی بهتری دارد؟ پاسخ این سوال به صنعت حوزه فعالیت آنها بستگی دارد.
نسبت بدهی ۳۰ درصد ممکن است در صنعتی با جریان های وجوه نقد پرنوسان که در آن بیشتر مشاغل بدهی کمی دارند، بسیار بالا باشد. وام گرفتن برای شرکتی که نسبت به همتایان خود نسبت بدهی بالاتری احتمالاً پر هزینهتر خواهد بود و در صورت تغییر شرایط ممکن است این شرکت در تنگنای مالی قرار بگیرد. برعکس، سطح بدهی ۴۰ درصد ممکن برای شرکتهای فعال در بخش آب و برق به راحتی قابل مدیریت باشد، چرا که شرکتهای حاضر در این بخش جریانهای وجوه نقد باثباتتری دارند و نسبت بدهی بالاتر شرکتها عادی به حساب میآید.
نسبت بدهی بیشتر از ۱.۰ (۱۰۰%) نشان میدهد که بدهی شرکتی بیشتر از دارایی آن است. در عین حال، نسبت بدهی کمتر از ۱۰۰ درصد نیز نشان می دهد که دارایی شرکتی بیشتر از بدهی آن است. استفاده از نسبت بدهی در کنار سایر معیارهای سلامت مالی ممکن است در زمینه ارزیابی سطح ریسک شرکتها به سرمایه گذاران کمک کند.
واقعیت سریع
صنعت فرکینگ در تابستان ۲۰۱۴ به دلیل سطوح بالای بدهی و افت شدید قیمت انرژی، روزهای سختی را تجربه کرد.
ملاحظات ویژه
برخی از منابع نسبت بدهی را کل بدهی ها تقسیم بر کل دارایی ها تعریف میکنند. این مسئله ابهام خاصی را بین دو اصطلاح بدهی و تعهدات مالی که به شرایط بستگی دارد منعکس میکند. به عنوان مثال، نسبت بدهی به سرمایه سهامداران ارتباط نزدیکی با نسبت بدهی دارد و رایجتر از نسبت بدهی است و در آن به جای کل بدهی از کل تعهدات مالی در صورت کسر استفاده میشود.
سازمانهای ارائه دهنده داده های مالی این نسبت را تنها با استفاده از بدهی های بلندمدت و کوتاه مدت (شامل بخش های جاری بدهی بلندمدت) و بدون در نظر گرفتن تعهدات مالی دیگر مانند حساب های پرداختنی، سرقفلی منفی و غیره محاسبه می کنند.
دو نسبت بدهی رایجی که در کسبوکار وام مصرفی و وام مسکن برای ارزیابی توانایی بازپرداخت وام گیرنده استفاده میشوند عبارتند از نسبت بازپرداخت اصل و فرع وام ناخالص و کل.
نسبت بدهی ناخالص به صورت نسبت هزینههای ماهانه مسکن (شامل مبالغ پرداختی برای اقساط وام مسکن، بیمه خانه و هزینههای دارایی) به درآمد ماهانه تعریف میشود، در حالی که نسبت بدهی کل نسبت هزینههای ماهانه مسکن به اضافه سایر بدهیها مانند هزینههای پرداختی برای خودرو و استقراض از کارت اعتباری به درآمد ماهانه است. سطوح قابل قبول نسبت بازپرداخت اصل و فرع بدهی کل تقریبا در بازهی میان ۳۴ درصد تا ۴۲ و ۴۳ درصد متغیر است.
مهم
هر چه نسبت بدهی بالاتر باشد، شرکت اهرم مالی بیشتری دارد که به معنای ریسک مالی بیشتر آن است. در عین حال، اهرم ابزار مالی مهمی است که شرکتها برای رشد خود از آن استفاده میکنند و بسیاری از کسبوکارها کاربردهای پایداری را برای بدهی پیدا میکنند.
نسبت بدهی در مقابل نسبت بدهی بلندمدت به دارایی
در حالی که نسبت کل بدهیها به کل دارایی ها همه بدهی ها را شامل می شود، نسبت بدهی بلندمدت به دارایی ها فقط بدهی های بلندمدت را در نظر میگیرد. در نسبت بدهی (کل بدهیها به کل دارایی ها) هم بدهی های بلندمدت مانند وام مسکن و اوراق بهادار و هم بدهی های جاری یا کوتاه مدت مانند اجارهبها، قبوض آب و برق و وام هایی را که سررسید کمتر از ۱۲ ماه دارند لحاظ میشوند.
با این حال، هر دو نسبت تمام دارایی های یک کسب و کار از جمله دارایی های ملموس مانند تجهیزات و موجودی کالا و دارایی های ناملموس مانند حساب های دریافتنی را در بر می گیرند. از آنجا که نسبت کل بدهیها به دارایی ها بخش بیشتری از بدهی های شرکت را شامل می شود، مقدار این نسبت تقریباً همیشه بیشتر از نسبت بدهی بلندمدت به دارایی های شرکت است.
نمونه هایی از نسبت بدهی
اجازه بدهید برای درک مفهوم نسبت بدهی در داخل بافتار مختلف به چند نمونه از صنایع مختلف نگاهی بیندازیم.
استارباکس
استارباکس (SBUX) در سال مالی منتهی به ۱ اکتبر ۲۰۱۷،بخش کوتاه مدت و جاری بدهی بلندمدت خود را در ترازنامه ۰ دلار، و بخش بلندمدت آن را ۳.۹۳ میلیارد دلار گزارش کرد. کل دارایی های این شرکت ۱۴.۳۷ میلیارد دلار بود. با توجه به این ارقام نسبت بدهی این شرکت ۳.۹۳ میلیارد دلار ÷ ۱۴.۳۷ میلیارد دلار = ۰.۲۷۳۴ یا ۲۷.۳۴ درصد میشود.
برای ارزیابی بالابودن یا نبودن این نسبت بدهی، باید هزینههای سرمایهای را که برای افتتاح یک فروشگاه استارباکس انجام میشوند مانند اجاره فضای تجاری، بازسازی آن به تناسب یک طرح خاص و خرید تجهیزات تخصصی گرانقیمتی که بسیاری از آنها به ندرت استفاده میشوند، در نظر بگیریم،. این شرکت همچنین باید کارکنانی را در صنعتی با نرخ فوقالعاده بالای ترک شغل استخدام و آموزش دهد و از قوانین ایمنی مواد غذایی در بیش از ۲۷۰۰۰ فروشگاه خود در ۷۵ کشور مختلف در سال ۲۰۱۷ پیروی کند.
شاید با در نظر گرفتن میانگین صنعت در سال ۲۰۱۷ که در حدود ۶۵ درصد بوده است، نسبت بدهی ۲۷ درصد چندان بد نباشد. نتیجه این است که استارباکس به راحتی میتواند در آینده بدهی بیشتری اخذ کند- طلبکاران اعتماد دارند که این شرکت در وضعیت مالی خوبی قرار دارد و میتوانند از این شرکت انتظار داشته باشند که بدهیهای خود را به طور کامل پرداخت کند.
متا
در مورد یک شرکت فناوری چه میتوان گفت؟ شرکت متا (FB) فیسبوک سابق اطلاعات زیر را برای سال مالی منتهی به ۳۱ دسامبر ۲۰۱۶ در صورت مالی خود گزارش داد:
بخش کوتاه مدت و جاری بدهی بلندمدت ۲۸۰ میلیون دلار
بدهی بلند مدت ۵.۷۷ میلیارد دلار
کل دارایی ۶۴.۹۶ میلیارد دلار
با استفاده از این ارقام، نسبت بدهی متا را می توان به صورت (۲۸۰ میلیون دلار + ۵.۷ میلیارد دلار) ÷ ۶۴.۹۶ میلیارد دلار = ۰.۰۹۲ یا ۹.۲ درصد محاسبه کرد. این شرکت از بازار اوراق قرضه شرکتی وام نمی گیرد و به راحتی زمان کافی را برای جمعآوری سرمایه از طریق صدور سهام دارد.
آرچ کویل
حال اجازه بدهید به یک شرکت تولیدکننده مواد اولیه نگاهی بیندازیم. شرکت معدنی آرچ کول (ARCH) مستقر در سنت لوئیس برای سال مالی منتهی به ۳۱ دسامبر ۲۰۱۶، بخش های کوتاه مدت و جاری بدهی بلندمدت خود را ۱۱ میلیون دلار، بدهی بلندمدت خود را ۳۵۱.۸۴ میلیون دلار و کل دارایی های خود را ۲.۱۴ میلیارد دلار ثبت کرده است.
استخراج زغال سنگ فعالیتی بسیار سرمایه بر است، بنابراین استفاده از این اهرم مالی در این صنعت قابل توجیه است: متوسط نسبت بدهی شرکتهای این صعنت در سال ۲۰۱۶ معادل ۶۱ درصد بود. بنابراین، حتی در این گروه، نسبت بدهی شرکت آرچ کویل (۱۱ میلیون دلار + ۳۵۱.۸۴ میلیون دلار) ÷ ۲.۱۴ میلیارد دلار = ۱۶.۹۵ بسیار کمتر از سطح میانگین است.
به چند مورد از نسبتهای بدهی رایج اشاره کنید؟
تمام نسبت های بدهی تحلیلی از وضعیت نسبی بدهی شرکت ارائه می کنند. نسبت های بدهی رایج شامل بدهی به سرمایه سهامداران، بدهی به دارایی ها، بدهی های بلندمدت به دارایی ها و نسبت های اهرم مالی و اهرمی است.
نسبت بدهی خوب چیست؟
آنچه که به عنوان نسبت بدهی خوب به حساب می آید به ماهیت تجارت و صنعت آن بستگی دارد. به طور کلی، نسبت بدهی به سرمایه سهامداران یا نسبت بدهی به دارایی کمتر از ۱.۰ به نسبت ایمن تلقی میشود، در حالی که نسبتهای ۲.۰ یا بالاتر خطرناک به حساب میآیند. برخی از صنایع مانند بانکداری، به داشتن نسبت بدهی به سرمایه سهامداران بسیار بالاتر از سایرین معروف هستند.
نسبت بدهی به سرمایه سهامداران ۱.۵ چه چیزی را نشان میدهد؟
نسبت بدهی به سرمایه سهامداران ۱.۵ نشان می دهد که شرکت مورد نظر به ازای هر ۱ دلار از سرمایه سهامداران، ۱.۵۰ دلار بدهی دارد. برای مثال، فرض کنید دارایی شرکت ۲ میلیون دلار و بدهی های آن ۱.۲ میلیون دلار باشد. از آنجایی که سرمایه سهامداران برابر است با دارایی ها منهای بدهی ها، سرمایه سهامداران شرکت ۸۰۰۰۰۰ دلار خواهد بود. بنابراین نسبت بدهی به سرمایه سهامداران برابر ۱.۲ میلیون دلار تقسیم بر ۸۰۰۰۰۰ دلار یا ۱.۵ خواهد بود.
آیا ممکن است نسبت بدهی منفی باشد؟
اگر نسبت بدهی شرکتی منفی باشد یعنی ارزش ویژه سهامداران شرکت منفی شده است. به عبارت دیگر میزان بدهی های شرکت از دارایی های آن بیشتر است. در بیشتر موارد، این وضعیت علامت بسیار خطرناکی در نظر گرفته می شود که نشان میدهد شرکت ممکن است در خطر ورشکستگی قرار داشته باشد.