گاو شیرده (Cash cow) چیست؟

گاو شیرده همچنین به یک کسب‌وکار، محصول یا دارایی خاص اشاره می‌کند که پس از کسب و پرداخت هزینه آن، گردش مالی ثابتی را در طول عمر خود ایجاد می کند.

نکات کلیدی

گاو شیرده نیز یکی از چهار درایه در ماتریس BCG است که به بررسی ارزش واحدهای مختلف یک شرکت می‌پردازد.

گاوهای شیرده بخشی از صنایع بالغ و با رشد آهسته هستند، سهم بزرگی از بازار این صنعت را در اختیار و برای رشد به حداقل سرمایه گذاری نیاز دارند.

درک گاو شیرده

گاو شیرده استعاره ای از گاو شیری (dairy cow) است که در طول زندگی خود شیر تولید می کند و به نگهداری کمی نیازی دارد. این عبارت برای اشاره به کسب‌وکاری به کار می‌رود که به‌طور مشابه هزینه‌های تعمیر و نگهداری پایینی دارد. گاو شیرده امروزی به سرمایه گذاری کمی نیاز دارند و دائماً گردش مالی مثبتی را تولید می‌کنند که می‌توان آن را به سایر بخش های یک شرکت تخصیص داد. این کسب‌وکارها سرمایه گذاری های کم ریسک و پربازده هستند.

گاوهای شیرده یکی از چهار درایه در ماتریس BCG هستند، این ماتریس یک روش سازماندهی واحدهای تجاری که از سوی گروه مشاور بوستون در اوایل دهه 1970 معرفی شد. ماتریس  BCG، همچنین به عنوان چهارگوش یا جدول بوستون نیز شناخته می شود، مشاغل یا محصولات یک سازمان را در یکی از چهار دسته قرار می دهد: ستاره، علامت سوال، سگ و گاو شیرده. این ماتریس به شرکت ها کمک می کند تا جایگاه کسب و کار خود را از نظر سهم بازاری و نرخ رشد صنعت درک کنند. این ماتریس به عنوان تجزیه و تحلیل تطبیقی ظرفیت کسب‌وکار و ارزیابی صنعت و بازار عمل می کند.

با این حال، برخی از شرکت‌ها به‌ویژه شرکت‌های بزرگ معمولا متوجه می‌شوند که کسب‌وکارها یا محصولات موجود در سبد سرمایه‌گذاری آن‌ها در دو دسته مختلف قرار می‌گیرند. این امر به ویژه در مورد خطوط تولیدی که در نقاط مختلف چرخه عمر محصول قرار دارند صادق است. گاو شیرده و ستاره معمولا مکمل یکدیگر هستند، در حالی که سگ‌ها و علامت سوال‌ها از منابع به شکل ناکارآمدتری استفاده می‌کنند.

مهم

گاو شیرده اشاره ای به یک کسب‌وکار، محصول یا دارایی خاص است که گردش مالی ثابتی را در طول عمر خود ایجاد می کند. این اصطلاح همچنین به یکی از چهار درایه در ماتریس  BCG که روشی برای سازماندهی واحدهای تجاری است اشاره دارد.

مثالی از گاو شیرده

گاو شیرده یک شرکت یا واحد تجاری در یک صنعت بالغ با رشد کند است. گاوهای شیرده سهم بزرگی در بازار و نیاز اندکی به سرمایه گذاری دارند. برای مثال، آیفون گاو شیرده اپل (AAPL) است. بازده دارایی این محصول بسیار بیشتر از نرخ رشد بازار آن است. در نتیجه، شرکت اپل می تواند پول نقد اضافی تولید شده از فروش آیفون را در پروژه ها یا محصولات دیگر سرمایه گذاری کند.

گاوهای شیردهی مانند مایکروسافت (MSFT) و اینتل (INTL) سود سهام به سهامداران خود ارائه می دهند و به دلیل گردش مالی آزاد فراوان خود که به صورت گردش مالی حاصل از عملیات منهای مخارج سرمایه‌ای محاسبه می شود، از ظرفیت افزایش سود سهام خود برخوردارند. این شرکت ها به بلوغ خود رسیده‌اند و برای رشد به سرمایه‌گذاری زیادی نیازی ندارند. این شرکت‌ها با حاشیه سود بالا و گردش مالی قوی خود مشخص می شوند. گاوهای شیرده همچنین ممکن است شرکت هایی با رشد آهسته یا واحدهای تجاری با برندهای تثبیت شده در صنعت باشند.

ملاحظات ویژه

ستاره در ماتریس BCG برخلاف گاو شیرده به یک شرکت یا واحد تجاری اشاره دارد که سهم بازار بالایی را در بازارهای با رشد بالا کسب می کند. ستاره ها به سرمایه های زیادی نیاز دارند اما می توانند پول نقد قابل توجهی نیز تولید کنند. در صورت استفاده از استراتژی موفق، ستاره ها ممکن است به گاوهای شیرده تبدیل شوند.

علامت سوال‌ها واحدهای تجاری هستند که سهم بازار پایینی را در یک صنعت با رشد بالا دارند. آنها برای کسب سهم بازاری بیشتر یا حفظ سهم بازاری خود به مقادیر زیادی پول نقد نیاز دارند. علامت سوال‌ها بسته به استراتژی اتخاذ شده در شرکت ممکن است در هر یک از درایه‌های دیگر این ماتریس قرار بگیرند.

در نهایت، سگ‌ها به واحدهای تجاری با سهم بازار پایین در بازارهای کم‌رشد اشاره دارند. این شرکت‌ها هیچ نیازی به سرمایه گذاری بزرگ ندارند و گردش مالی زیادی نیز ایجاد نمی کنند. اغلب، سگ‌ها در تلاش برای نجات سازمان از ساختار سازمان کنار گذاشته می‌شوند.