اصطلاح BRICS به چه معناست؟

این نظریه به خرد متعارف بازار در دهه 2000 تبدیل شد. اما همیشه افرادی به این نظریه تردید داشتند، از جمله برخی از افراد که ادعا می کردند این عبارت تبلیغات هیجان‌انگیز بازاریابی گلدمن است. در واقع، امروزه دیگر صحبت چندانی در مورد اصطلاح BRIKS به میان نمی‌آید- حداقل صحبت‌های امروزی به سلطه‌ی آن‌ها بر اقتصاد جهانی ارتباط ندارند. گلدمن در سال 2015 صندوق سرمایه گذاری متمرکز خود بر کشورهای BRICS را تعطیل و آن را با صندوق بازارهای نوظهور ادغام کرد.

نکات کلیدی

اصطلاح BRICS در سال 2001 با نام BRIC شروع شد که مخفف ابداعی گلدمن ساکس برای کشورهای برزیل، روسیه، هند و چین بود. آفریقای جنوبی در سال 2010 به این گروه اضافه شد.

تصور اصلی در پس ابداع این اصطلاح این بود که اقتصاد این کشورها تا سال 2050 به طور جمعی بر رشد جهانی مسلط خواهند شد.

     کشورهای BRIKS منبعی برای توسعه خارجی برای شرکت ها و بازدهی قوی برای سرمایه گذاران نهادی به حساب می‌آیند.

این جشن تا سال 2015، زمانی که گلدمن صندوق سرمایه گذاری متمرکز خود بر کشورهای BRICS را تعطیل کرد، تا حد زیادی به پایان رسیده بود.

آشنایی با BRICS

برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی به دلیل هزینه‌های پایین نیروی کار، ویژگی‌های جمعیت‌شتاختی مطلوب و منابع طبیعی فراوان در زمان رونق جهانی کالاها، سال‌ها در میان سریع‌الرشدترین اقتصادهای نوظهور جهان قرار داشتند.

توجه به این نکته مهم است که در نظریه گلدمن ساکس ادعا نشده بود که این کشورها به یک اتحاد سیاسی (مانند اتحادیه اروپا) یا حتی یک انجمن تجاری رسمی تبدیل خواهند شد. در عوض، گلدمن ساکس مدعی بود که آنها ظرفیت تشکیل یک بلوک اقتصادی قدرتمند را دارند و حتی اذعان داشت این پیش‌بینی‌ها خوش‌بینانه و به مفروضات سیاسی مهمی وابسته هستند.

با این حال، پیامد ضمنی این نظریه این بود که قدرت اقتصادی در نهایت قدرت سیاسی را به ارمغان می آورد، و در واقع رهبران کشورهای BRICS نیز به طور مرتب در اجلاس سران شرکت و اغلب هماهنگ با منافع یکدیگر عمل می کردند.

توسعه اولیه نظریه BRIC در گلدمن ساکس

در سال 2001، اونیل از شرکت گلدمن اشاره کرد در حالی که قرار بود تولید ناخالص داخلی جهانی در سال 2002 به میزان 1.7 درصد افزایش یابد، برآوردهای موجود حاکی از آن بودند کشورهای BRIC سریع‌تر از گروه هفت، یعنی هفت اقتصاد پیشرفته جهانی: کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، بریتانیا و ایالات متحده رشد خواهند کرد. اونیل در مقاله‌ای با عنوان «ساختن کشورهای BRIC اقتصادی بهتر»، دیدگاه خود را در مورد ظرفیت کشورهای BRIC تشریح کرد.

در سال 2003، دومینیک ویلسون و روپا پوروشوتامان همکاران اونیل در گلدمند ساکس این با انتشار گزارش خود با عنوان «رویاپردازی با کشورهای BRICs: مسیری به سمت 2050» نظریه اونیل را دنبال کردند. ویلسون و پوروشوتامان ادعا داشتند که تا سال 2050، گروه کشورهای BRIC ممکن است به اندازه ای بزرگتر از کشورهای G7 رشد کنند و بنابراین بزرگترین اقتصادهای جهان در چهار دهه آینده به شدت متفاوت به نظر می رسند. یعنی بزرگ‌ترین قدرت‌های اقتصادی جهان از نظر درآمد سرانه دیگر ثروتمندترین کشورها نخواهند بود.

در سال 2007 گلدمن گزارش دیگری را با عنوان «کشورهای BRICs  و فراتر از آن» منتشر کرد که بر ظرفیت رشد BRIC، تأثیر زیست محیطی این اقتصادهای در حال رشد و پایداری رشد آنها تمرکز داشت. این گزارش همچنین 11 کشور بعدی را که اصطلاحی برای اشاره به 11 اقتصاد نوظهور است، در رابطه با کشورهای BRIC و همچنین صعود بازارهای جهانی جدید معرفی کرده است.

بسته شدن صندوق بریکس گلدمن

رشد اقتصادی کشورهای بریکس پس از بحران مالی جهانی و سقوط قیمت نفت از سال 2014 به بعد به شدت کاهش یافت. در سال 2015، نام اختصاری بریکس دیگر مکان سرمایه گذاری جذابی به نظر نمی رسید و صندوق هایی که هدفشان سرمایه‌گذاری در این اقتصادها بود یا تعطیل شدند یا با ابزارهای سرمایه گذاری دیگر ادغام شدند.

گلدمن ساکس صندوق سرمایه گذاری BRICS خود را که بر کسب سود از این اقتصادها متمرکز بود، با صندوق گسترده‌تر سرمایه گذاری در سهام بازارهای نوظهور خود ادغام کرد. این صندوق 88 درصد از دارایی های خود را نسبت به نقطه اوج سال 2010 از دست داده بود. گلدمن ساکس در گزارشی به کمیسیون بورس و اوراق بهادار، اظهار داشت که « در آینده نزدیک انتظار رشد قابل توجه ارزش دارایی این صندوق را ندارد.» طبق گزارش بلومبرگ، این صندوق طی پنج سال 21 درصد زیان داده است.

اصطلاح BRIC اکنون به عنوان اصطلاحی عمومی تر استفاده می شود. به عنوان مثال، دانشگاه کلمبیا مکانی را به عنوان BRIClab را تاسیس کرد که دانشجویان در آن سیاست های خارجی، داخلی و مالی اعضای گروه BRIC را بررسی می کنند.