هیچ، سهم فقرا از یارانه بنزین
هدفمندسازی یارانه‌ها باهدف توزیع عادلانه ثروت و حمایت از قشر ضعیف جامعه اجرا شد اما امروز نمایندگان مجلس شورای اسلامی خلاف آن عمل کردند.
به گزارش خبرنگار اقتصاد آنلاین؛ نمایندگان با اعطای سهمیه بنزین به خانوارهای فاقد خودرو طبق مصوبه کمیسیون تلفیق بودجه 1402 مجلس مخالفت کردند.کمیسیون تلفیق مجلس مصوب کرده بود که دولت مجاز است از ابتدای خرداد ۱۴۰۲ و درصورت تحقق منابع، به سرپرست خانوارهای فاقد خودرو به ازای هر عضو خانواده ماهانه ۱۵ لیتر بنزین سهمیه‌ای اختصاص دهد و امکان تبادل سهمیه بنزین را در بازار فراهم کند.
مخالفت نمایندگان، ظلم به فقرا بود
اما نمایندگان مجلس یازدهم با این طرح مخالفت کردند. محمد صادق مشایخ، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با «اقتصادآنلاین» در این‌باره می‌گوید: «مخالفت نمایندگان مجلس با این طرح به اعتقاد من ناعادلانه و ظلمی آشکار در حق فقراست چراکه آنها را از ثروتی که به آنها تعلق دارد، محروم می‌کنیم. ظلم آنجا اتفاق می‌افتد که سهمیه بنزین یک انسان فقیر را به‌دلیل آنکه ماشین ندارد به ثروتمندان اختصاص دهیم. در این کار هیچ عدالتی برای فقرا وجود ندارد. چرا باید بنزین فقرا را به ثروتمندان بدهیم؟»
مشایخ در ادامه با اشاره به اینکه یارانه بنزین را باید براساس کد ملی اختصاص دهیم، می‌گوید: «روزانه حدود 120 میلیون لیتر بنزین در کشور مصرف می‌شود. سهم هر ایرانی حدود یک لیتر و نیم می‌شود. قیمت بنزین در دنیا حدود 2.1 دلار است اما در ایران 5 سنت فروخته می‌شود. حال تصور کنید بنزین 50 هزار تومانی را با یارانه به ثروتمندان 3 هزار تومان می‌دهیم و به فقرا هیچ سهمی به‌دلیل اینکه خودرو ندارند، اختصاص نمی‌دهیم. در اصل ما بنزین 50 هزار تومانی فقرا را 3 هزار تومان تحت عنوان یارانه به ثروتمندان می‌دهیم و نام این کار را هم عدالت گذاشته‌ایم.»
اعطای یارانه بنزین، طرحی برای محرومیت‌زدایی
حسین حسین‌زاده، عضو کمیسیون انرژی مجلس پیشنهادی مبنی بر پیش‌بینی سازوکاری برای اعطای یارانه بنزین به خانوارهای فاقد خودرو مطرح کرده بود. حسین‌زاده درباره پیشنهادش گفت: «این پیشنهاد به اصلاح نظام توزیع یارانه باز می‌گردد و کمک می‌کند تا خانواده‌های فاقد خودرو نیز از یارانه بنزین برخوردار شوند. روزانه حدود ۵۰ میلیون لیتر بنزین توزیع می‌شود و ما در این پیشنهاد قصد داریم ۲۰ میلیون لیتر را به خانواده‌های فاقد خودرو بدهیم. این خانوارها می‌توانند سهمیه خود را به دولت بفروشند و یا به خانواده‌هایی که بیش از دو خودرو دارند به فروش رسانند. هدف از این پیشنهاد محرومیت‌زدایی و اصلاح نظام توزیع یارانه است.»
کاهش سهمیه خودرو!
مجتبی رضاخواه، نماینده مخالف این طرح نیز در مجلس گفته است: «براساس این پیشنهاد سهمیه افرادی که اکنون خودرو دارند کاهش پیدا می‌کند پیشنهادی که ارائه شده قصد دارد ۲۰ میلیون لیتر از ۵۰ میلیون لیتر بنزینی که روزانه توزیع می‌شود را به خانواده‌های فاقد خودرو اعطا نماید. این به معنای کاهش سهمیه خانوارهای دارای خودرو است از سویی دیگر زمانی که بنزین به خانوارهای فاقد خودرو داده می‌شود آنها نیز به سراغ فروش آن و بازار می‌روند که خود زمینه افزایش قیمت بنزین را فراهم می‌کند. اگر قیمت بنزین افزایش یابد هزینه حمل و نقل عمومی نیز بالا می‌رود و این به ضرر همه جامعه است.»
پیشنهادی در راستای عدالت
احمد امیرآبادی فراهانی، نماینده دیگری که موافق این پیشنهاد بوده، گفته است: «نزدیک به ۵۰ درصد مردم ایران خودرو ندارند. ما قصد نداریم در این پیشنهاد قیمت بنزین را بالا ببریم بلکه قصد داریم خانوارهای فاقد خودرو از یارانه بنزین استفاده کنند. با این پیشنهاد دولت هیچ‌گونه کمبود بنزینی ندارد ما در زمان انتخابات به مردم دو قول دادیم یکی بحث شفافیت بود یکی بحث عدالت در توزیع یارانه بنزین. براساس این پیشنهاد ۳۲۰۰ میلیارد تومان منابع فقط به دست کمیته امداد می‌رسد. هر خانواده‌ای که دو خودرو داشته باشد ۶۰ لیتر بنزین را دریافت می‌کند این پیشنهاد در راستای عدالت است.»
دولت قابلیت اجرای این پیشنهاد را ندارد
بابک افقهی، به عنوان نماینده دولت در مخالفت با این پیشنهاد گفته است: «ممکن است بر روی این طرح که پیشنهاد شده کار کارشناسی صورت گرفته باشد اما با توجه به شرایط فعلی کشور و منابع هدفمندی یارانه‌ها دولت قابلیت اجرای این بند را اکنون ندارد. این طرح ۱۳.۵ میلیون خانوار را در بر می‌گیرد و قیمت بنزین ۳۰۰۰ تومانی را ۱۵۰۰ تومان می‌کند. این یعنی ۱۶ همت از منابع کمیته امداد کاهش پیدا می‌کند. دولت زیرساخت‌های لازم برای اجرای این طرح را ندارد و از سویی دیگر باعث ایجاد توقع در جامعه می‌شود.»
مخالفان طرح نبود زیرساخت‌ها و کمبود بودجه و افزایش قیمت بنزین را مهم‌ترین دلایل مخالفت با اعطای یارانه به خانوارهای فاقد خودرو عنوان می‌کند درحالی که براساس پیس‌بینی‌ها سال آینده دولت ناگزیر به افزایش قیمت بنزین است و در این میان دوباره یارانه فقرا به ثروتمندان اختصاص داده می‌شود و سهم فقرا از سفره یارانه بنزین صفر خواهد بود.
