همه چیز درباره شکستگی مهره گردن + چگونگی تشخیص، درمان و مراقبت های لازم

علائم انواع آسیب ها و شکستگی مهره های گردنی + راه حل

به گزارش اقتصاد آنلاین، شکستگی مهره گردن یکی از دردناک ترین صدمات فیزیکی به شمار می رود که در صورت عدم درمان به موقع، احتمال ایجاد آسیب به اعصاب را افزایش می دهد. نخاع که جزو دستگاه عصبی مرکزی می باشد، از مغز منشا گرفته و تا کمر امتداد می یابد. نخاع توسط ستون فقرات محصور شده است و از همین رو آسیبی به اعصاب آن در طی فشار ناشی از ضربات وارد نمی شود. 

در صورتی که فشار ناشی از ضربه، از سطح تحمل گردن بالاتر باشد، مهره های ناحیه گردن ستون فقرات، دچار آسیب و شکستگی می شوند. این وضعیت معمولا در حوادث ورزشی، افتادن از ارتفاع و تصادفات رانندگی شایع می باشد. 

در چنین شرایطی مراجعه به دکتر  ضروری می باشد؛ زیرا امکان آسیب به نخاع وجود دارد. ناگفته نماند که در برخی موارد شدت آسیب به اندازه ای است که افراد حتی بعد از مراجعه به پزشک شکستگی مهره گردن و درمان، دچار عوارض دائمی پس از آسیب می شوند. 

علائم شکستگی مهره گردن:

♦ درد تیرکشنده و شدید در گردن که گاهی به سمت شانه و دستان امتداد پیدا کرده و در اثر حرکت افزایش پیدا می کند.

♦ معمولا گردن در مدت کوتاهی متورم شده و یا دچار کبودی می شود.

♦بی حسی در نقاطی از بدن مانند دست و سر در بسیاری از افراد قبل از مراجعه به دکتر مشهود می باشد.

♦فرد معمولا در عمل بلع مشکل دارد.

♦ اسپاسم و ضعف عضلانی نیز از جمله علائم شایع شکستگی مهره های گردن است که معمولا تا مدتی پس از جراحی نیز ادامه پیدا می کند.

♦احساس خواب رفتگی یا سوزن سوزن شدن، یکی دیگر از نشانه های شکستگی مهره گردن است.

♦ ممکن است فرد پس از آسیب دیدگی مهره گردن، هوشیاری خود را از دست بدهد.

♦ اختلال در بینایی مانند دوبینی نیز در افرادی که دچار شکستگی مهره گردن شده اند، شایع می باشد.

♦ فلج شدن و عدم توانایی در حرکت اندام هایی مانند دست و انگشتان نیز در موارد شدید وجود دارد.

♦ اختلال در تعادل نیز یکی از علائم شکستگی مهره گردن می باشد.

انواع شکستگی مهره گردن

شکستگی مهره‌های گردن در افراد مختلف بسته به محل آسیب دیدگی و شدت شکستگی انواع مختلفی دارد. هفت مهره ابتدایی ستون فقرات، مختص به ناحیه گردن می باشد که نقش مهمی در حفظ تعادل سر ایفا می کند. همچنین نخاع که از گردن عبور کرده است، تاثیر بسیاری در انجام اعمال حیاتی بدن دارد. در میان مهره دیسک ها قرار گرفته اند که قسمت داخلی آن مایع بوده و بخش بیرونی از جنس غضروف می باشد و به عنوان یک ضدضربه عمل می کند. 

هر گونه آسیب دیدگی مهره گردن ممکن است که دیسک میان مهره و ریشه های عصبی موجود در ستون مهره ها را نیز تحت تاثیر قرار دهد. در این قسمت قصد داریم تا انواع آسیب دیدگی مهره گردن را برشماریم. موارد زیر شایع ترین آسیب هایی هستند که در هنگام مراجعه به دکتر  مشاهده می گردد. 

1. آسیب دیدگی مهره اول: مهره اول گردن که اصطلاحا تحت عنوان مهره اطلس شناخته می شود، هنگامی دچار شکستگی می شود که فشار به صورت عمودی به گردن وارد شود. این استخوان در زیر جمجمه واقع شده و آسیب به آن در زمان پرداختن به ورزش هایی مانند شنا بیشتر دیده می شود. 

2. آسیب دیدگی مهره دوم از نوع زائده ای: این نوع شکستگی در مهره دوم گردن اتفاق می افتد. به این مهره، آسه می گویند و معمولا برجستگی فوقانی آن که محل اتصال به مهره اول است، دچار شکستگی می شود. شکستگی این قسمت از مهره در کودکان شایع است و در صورتی که افراد در مراجعه به دکتر  تعجیل نمایند، سرعت ترمیم آن بالا می باشد.

3. آسیب دیدگی مهره دوم از نوع هنگمن: یکی از خطرناک ترین نوع شکستگی های مهره گردن، شکستگی هنمن می باشد که معمولا در بخش بالا و پایینی مهره دوم گردن رخ می دهد. این نوع شکستگی در اکثر مواقع با پارگی نخاع همراه بوده و فرد را دچار ایست قلبی ومرگ می نماید. 

4. آسیب دیدگی قطره ای مهره‌های گردن: این اصطلاع برای شکستگی مهره های 6 و 7 گردن کاربرد دارد. این دو مهره معمولا دچار شکستگی های گسترده و مثلثی شکل می گردند که در طی آن لیگامان ها و دیسک نیز درگیر می شوند. در نتیجه این نوع از آسیب دیدگی مهره گردن، بی حسی عضلات انگشت و سه سر پشت بازو شایع می باشد.

درمان آسیب دیدگی مهره گردن چگونه است؟

همانطور که پیش از این نیز اشاره کردیم، مراجعه به دکتر  و درمان آن از اهمیت به سزایی برخوردار می باشد. بدیهی است که دلیل این حساسیت و اهمیت، وجود نخاع و رشته های عصبی است؛ چراکه عوارض آسیب دیدگی مهره گردن می تواند برای فرد بسیار زیان بار باشد. 

بسیاری از افراد تصور می کنند که درمان شکستگی تنها با استفاده از جراحی صورت می گیرد، در حالی که گاهی در مواقع خفیف ترک خوردگی استخوان مهره، انجام جراحی ضرورتی ندارد. در ذیل این بخش به انواع درمان جراحی و غیرجراحی مهره‌های گردن می پردازیم. 

بستن آتل و بریس؛ استفاده از این ابزار، در درمان آسیب دیدگی انواع استخوان های بدن کاربرد دارد. استخوان این قابلیت را که مدتی پس از آسیب، به طور کامل ترمیم شود. درمان و جوش خوردن آسیب دیدگی استخوان در شرایطی اتفاق می افتد که استخوان در محل خود ثابت و پایدار بوده باشد. همچنین گاهی خوردن برخی داروها از جمله داروهای تقویتی و یا کاهنده التهاب و تورم در ناحیه نیاز است. 

انواع مختلف بریس این وظیفه را دارند که مهره آسیب دیده گردن را در جای خود ثابت نگه دارند. زمانی که افراد به دکتر  مراجعه می کنند، پزشک از بریس های مختلفی استفاده می کند که در قسمت زیر برخ از آن ها را نام برده ایم. این ابزار بعد از جراحی نیز تا اتمام دوره بهبودی مورد استفاده قرار می گیرند.

♦کرست طبی برای حمایت کمر و گردن

♦ کلار نرم و منعطف (در اواخر دوران بهبودی کاربرد دارد)

♦کلار فیلادلفیا (سفت ترین کلار که نسبتا حرکت گردن را محدود می کند)

♦ بریس ثابت کننده آرواره و فک SOMI (فک و آرواره را به سینه متصل کرده و گردن را با ستون فقرات هم تراز می کند)

♦بریس هالو (بخش های سر، فک و سینه را از طریق چند میله تیتانیومی به یکدیگر وصل می نماید)

تجویز انواع داروها؛ از آن جایی که شکستگی یا ترک خوردگی مهره‌های گردن با کبودی، درد و تورم همراه است، تجویز دارو معمولا در وهله اول برای از بین بردن این علائم الزامی است. دکتر ، معمولا از داروهای ضددرد و ضدالتهاب برای تخفیف نشانه ها و پیشگیری از عفونت استفاده می کند. 

دکتر  ابتدا شرایط بیمار را می سنجد و سپس مطابق با آن دارو تجویز می کند. در این وضعیت، چنانچه بیمار دچار زخم باز شده و خون از دست داده باشد، ممکن است که نیاز به تزریق خون نیز پیدا کند. 

جراحی مهره گردن؛ همانگونه که پیش از نیز اشاره کردیم، آسیب دیدگی مهره گردن در مواقعی مانند ترک خوردگی و شکستگی های خفیف ناشی از پوکی استخوان نیازی به جراحی ندارد؛ اما دکتر ش در برخی از موارد نیز جراحی را ضروری می داند. در چنین شرایطی، بیمار را فورا برای جراحی آماده می کنند تا فشار را از روی بافت های دیگر برداشته و فرم مناسب مهره‌های گردن را به آن باز گردانند.

دکتر  بسته به محل آسیب دیدگی از ابزار و تکنیک های مختلفی برای درمان مهره صدمه دیده استفاده می کند. خوشبختانه امروزه به دلیل پیشرفت دانش پزشکی، برخی اعمال جراحی به وسیله فیبرهای نوری و حرارتی لیزر انجام می شود و میزان برش بافت در حین عمل را محدودتر می کند که این موضوع در تسریع دوران نقاهت کمک کننده است. 

البته تصمیم گیری در رابطه با انتخاب تکنیک عمل به دکتر شکستگی مهره گردن شما بستگی دارد. وی ممکن است که جهت تعویض مهره یا دیسک، جوش دادن مهره ها و... اقدام نماید. به طور معمول پس از عمل، استفاده ابزارهای تثبیت کننده یا دراوها لازم است. 

علاوه بر جراحی باز و یا جراحی با لیزر، نوع دیگری از درمان های بسته نیز وجود دارد که میزان تهاجم آن نسبت به سایر جراحی ها کمتر است. ورتبروپلاستی در مواقع خفیف شکستگی برای ثابت نگداشتن مهره آسیب دیده مفید است. در طی این روش، ماده ای مشابه با سیمان را به مهره تزریق می کنند تا مدتی که استخوان ترمیم شود. دکتر شکستگی مهره گردن تزریق را با استفاده نمایشگر دستگاه فلوئورسکوپ رادیوگرافی هدایت می کند. 

فیزیوتراپی؛ یکی از اصلی ترین اقدامات مکمل درمانی فیزیوتراپی می باشد. فیزیوتراپی بعد از بروز شکستگی در استخوان تقریبا ضروری می باشد؛ چرا که استخوان آسیب دیده در طول دوران بهبودی، بی حرکت بوده و برای بازگشت توان حرکتی نیاز به تمرین دارد.

 همچنین در فیزیوتراپی تکنیک هایی وجود دارد که به فرآیند تقسیم سلولی سرعت می بخشد. در قسمت زیر به برخی از این روش ها اشاره می کنیم. فیزیوتراپی به تشخیص دکتر  و توسط کارشناس فیزیوتراپیست انجام می شود. 

♦ مگنت تراپی؛ همانطور که از نام این روش پیدا است، در مگنت تراپی از میدان مغناطیسی آهن ربا برای بهبود شکستگی مهره‌های گردن استفاده می کنند. میدان مغناطیسی گردش خون را تحریک کرده و فاکتورهای رشدی را در ناحیه آسیب دیده افزایش می دهد.

♦ اولتراسوندتراپی؛ در اولتراسوندتراپی از امواج فراصوت کمک گرفته می شود. این امواج در فرکانس های بالا در تسریع بهبودی موثر است.

♦ الکتروتراپی؛ در این روش از طریق ایجاد میدان الکتریکی در اطراف بافت آسیب دیده، درد را کاهش داده و شکستگی را ترمیم می دهند.

♦ اوزون تراپی؛ در طی اوزون درمانی، گاز اوزون را به گردن تزریق می کنند. این امر به کاهش درد و التهاب کمک شایانی می کند.

دکتر چگونه شکستگی را تشخیص می دهد؟

در قسمت های فوق بارها اشاره کردیم که دکتر  با توجه به شدت آسیب و نوع شکستگی، روش درمان را انتخاب می کند. حال می خواهیم به روش های تشخیصی آسیب دیدگی مهره گردن اشاره کنیم. معمولا بدون این که مهره حرکت کنند یا فشاری به آن ها وارد شود، بیمار توسط اورژانس به بیمارستان منتقل می شود. دکتر  ابتدا سوالاتی از بیمار می پرسد تا از وضعیت هوشیاری و علائم حیاتی بیمار مطلع گردد. سپس با استفاده از روش های تشخیصی عکس برداری شرایط مهره را ارزیابی می کند.

ام آر آی؛ تصویربرداری رزونانس مغناطیسی یک روش دقیق برای بررسی بافت های داخلی بدن است که برخلاف بسیاری از روش های دیگر، قادر به ثبت تصویر از هر دو نوع بافت نرم و استخوانی بدن می باشد. 

سی تی اسکن؛ در سی تی اسکن از اشعه ایکس برای ایجاد تصاویری از مهره های گردن استفاده می شود که می تواند، محل دقیق شکستگی و شدت آن را تعیین نماید.

تست تشخیص سلامت اعصاب؛ در شکستگی مهره‌های گردن معمولا برای بررسی آسیب دیدگی اعصاب نخاعی، از تست هدایت عصبی استفاده می شود. برای انجام این امر، دکتر ابتدا الکترودهای ریزی را به نواحی مخصوصی متصل نموده و سپس نوار عصبی ثبت شده در دستگاه را ارزیابی می نماید.

اقدامات قبل از مراجعه به دکتر

اهمیت ثابت ماندن استخوان و عضو آسیب دیده بعد از حوادث فیزیکی بر کسی پوشیده نیست؛ با این حال ما نیز در این قسمت می خواهیم، این موضوع را مورد بررسی قرار دهیم. متاسفانه با وجود آگاهی که افراد در رابطه با این موضوع دارند، بسیار هستند افرادی که پس از مواجه شدن با چنین شراطی مضطرب شده و بیمار را با عجله و بدون رعایت نکات ایمنی نزد دکتر  می آورند. 

افراد می بایست نکات مهمی را در محل وقوع حادثه رعایت نموده و پس از آن با اورژانس برای انتقال بیمار به بیمارستان تماس بگیرند. مهمترین نکته عدم حرکت دادن بیمار می باشد. لذا سعی نکنید تا بیمار را از جایش بلند کرده و یا برای راحتی بیشتر، بالش زیر سرش قرار دهید. در صورتی که بیمار هشیار بود می توانید، با او صحبت کرده و از میزان استرس بیمار بکاهید. 

در این مدت تیم اورژانس خود را به بیمار رسانده و بعد از بستن آتل او را به بیمارستان منتقل می کنند. همچنین در صورت بروز اختلال در مسیر تنفس یا وجود زخم باز، از گسترش آسیب پیشگیری می نمایند. ناگفته نماند که که برخی از افراد دوره کمک های اولیه را گذرانده اند و قادر هستند، تا قبل از رسیدن اورژانس، اقدامات لازم برای جلوگیری از وخامت وضع بیمار را انجام دهند. در غیر این صورت حرکت دادن بیمار به ضرر وی خواهد بود و حتی ممکن است، منجر به مرگ یا فلج شدن اعضای وی گردد. 

مدت زمان جوش خوردن مهره گردن چقدر است؟

پرسش فوق برای بسیاری از افرادی که به دکتر  مراجعه می کنند، به وجود می آید. در راستای پاسخ به این سوال می بایست متذکر گردیم که مدت زمان جوش خوردن مهره گردن در افراد مختلف متفاوت است؛ فلذا نمی توان به زمان دقیق و یکسانی برای همه افراد اشاره نمود. در واقع می توان گفت که عوامل بسیاری در تعیین مدت زمان جوش خوردن مهره گردن تاثیرگذار می باشند. 

ژنتیک، سن، استعمال دخانیات، شدت آسیب دیدگی، وجود بیماری های قلبی، رژیم غذایی فرد و... نمونه های از این عوامل تاثیرگذار می باشند. به طور میانگین می توان گفت که جوش خوردن استخوان مهره‌های گردن از 6 هفته تا دو ماه در افراد مختلف متغیر است. ویتامین ث، کا، کلسیم، روی و... در تسریع مدت زمان جوش خوردن مهره گردن موثر است. مراحل ترمیم استخوان به شرح زیر می باشند.

♦در مرحله نخست اطراف استخوان ترک خورده یا شکسته شده را لخته خون می گیرد؛ چرا که استخوان دچار التهاب شده و بدن سعی می کند با هدایت خون به این ناحیه از رشد میکروب ها پیشگیری نماید.

♦ پس از گذشت 5 روز استخوان به مدت یک ماه شروع به کلاژن سازی می نماید. به همین دلیل است که در این مدت استخوان را با استفاده از ابزار حمایتی ثابت نگه می دارند. این عمل باعث می شود که پینه ایجاد شده در اطراف استخوان از بین نرفته و فرآیند ترمیم دچار تاخیر نگردد.

♦تقریبا دو تا سه هفته بعد از شکستگی، لایه های کلاژن اطراف استخوان، به تدریج جای خود را به یاخته های استئوبلاست می دهند. بدین ترتیب بافت محکم و مستحکمی در ناحیه شکسته شده ایجاد می شود و استخوان استوار می شود.

♦ در مرحله آخر سلول های استئوکلاست فعالیت خود را آغاز می کند. این سلول ها برخلاف استئوبلاست ها که مسئول تشکیل سلول های نو هستند، وظیفه تحلیل و تجزیه را برعهده دارند. به این صورت که فعالیت این سلول ها به از بین رفتن سلول های اضافی تشکیل شده در اطراف استخوان منجر می شود.

مراقبت های بعد از جراحی مهره گردن

افراد بعد از جراحی شکستگی مهره‌های گردن دوره نقاهت حساسی را می گذرانند. به گونه ای که کوتاهی در مراقبت از بیمار و عدم رعایت دستورات پزشک می تواند، عواقب جبران ناپذیری را به همراه آورد. این اعمال ریسک بروز عوارض جراحی مهره گردن را تا حد زیادی کاهش می دهند. توجه داشته باشید که فرد بعد از جراحی مدتی در بیمارستان مانده و بعد از آن می بایست تحت مراقبت و استراحت مطلق در خانه باشد. نکات زیر مواردی است باید به آن دقت کنید. 

♦ بیمار می بایست تا پایان دوره بهبودی، در استفاده منظم از داروها کوشا باشد تا از بروز عفونت در محل آسیب پیشگیری گردد.

♦بیمار باید در هنگام خوابیدن، ستون فقرات خود را در حالت صاف قرار دهد. به گونه ای که سر و گردن با با بدن هم تراز باشد.

♦فرد بایستی تا مدتی از نشستن و ایستادن طولانی مدت بپرهیزد و در صورت نیاز از صندلی نرم استفاده نماید.

♦ بلند کردن اجسام سنگین تا مدت ها برای فرد ممنوع است.

♦توصیه می شود که بیمار حتی بعد از جوش خوردن استخوان مدتی از رانندگی، کار با رایانه و اعمال فیزیکی سنگین خودداری نماید. البته این موارد به شدت آسیب دیدگی نیز بستگی دارد.

عوارض جراحی مهره گردن

معمولا زمانی که افراد با آسیب دیدگی های شدید گردن به دکتر مراجعه می کنند، پزشک به آن در رابطه با ریسک بالای عمل توضیح می دهد. احتمال بروز عوارض جراحی مهره گردن زمانی بیشتر می شود که آسیب دیدگی اعصاب وسعت بالایی داشته باشد؛ زیرا قابلیت ترمیم در اعصاب کم بوده و معمولا عوارض شدیدی مانند بی حسی، فلج شدن اعضا و... را به همراه دارد. 

توجه داشته باشید که شما می توانید با رعایت نکات ایمنی مذکور در قسمت های فوق احتمال ایجاد عوارض جراحی مهره گردن را به حداقل برسانید. همچنین در صورتی که جراحی توسط یک دکتر  با تجربه انجام شود، نیز ریسک خطر کاهش پیدا می کند.

 جراحی مهره‌های گردن به حساسیت و ظرافت بالایی احتیاج دارد. به صورتی که دکتر  باید، تخصص و مهارت کافی داشته باشد و بتواند بهترین تکنیک جراحی را برای فرد برگزیند. برخی از عوارض جراحی مهره گردن به شرح زیر هستند.

♦ عوارض ناشی از بیهوشی عمومی؛ احتمال بروز این عارضه در همه انواع جراحی های نیازمند به بیهوشی عمومی وجود دارد. خصوصا بسیاری از افراد نسبت به مواد بیهوشی حساسیت داشته و عوارض شدیدتری را از خود بروز می دهند. علائمی مانند سرگیجه، حالت تهوع، سردرد، احساس سنگینی در سر، اختلال در دفع، بی حسی و... بعد از جراحی رایج می باشد.

♦آرتروز گردن؛ آرتروز یکی از شایع ترین عوارض جراحی مهره گردن محسوب می شود. افراد در طی این عارضه، با ساییدگی مهره بر روی یکدیگر مواجه می شوند که ناشی از تخریب غضروف موجود در بین مهره ها می باشد. بدین ترتیب افراد می بایست درمان خود را ادامه داده و علائم دردناک آن را کاهش دهد.

♦ صدمه دیدگی اعصاب؛ آسیب دیدگی ریشه های عصبی در گردن اختلالی است که احتمال بروز آن در شکستگی های شدید بسیار می باشد. دکتر ، در هنگام ترمیم و جااندازی مهره شکسته شده ناگزیر می بایست اعصاب را جا به جا نماید. از همین رو، اعصاب به دلیل ظرافتی که دارند، در معرض آسیب قرا می گیرند. گاهی نیز در حین جراحی عروق تغذیه کننده اعصاب، دچار آسیب می شوند و مدتی پس از جراحی، عملکرد اعصاب دچار اختلال می گردند. اختلال در اعصاب با عوارض زیان باری مانند فلج شدن اعضا، بی حسی دست و پا، اختلال در حرکت و... همراه است.

♦ اختلالات دیسک گردن؛ افراد در سنین بالا بیشتر با عوارض جراحی مهره گردن رو به رو می شوند. یکی از این عارضه های شایع اختلال در عملکر دیسک بین مهره ای می باشد. دیسک شامل دو بخش داخلی و خارجی است که به ترتیب از مایه ژلاتینی و غضروف تشکیل شده اند. این دو بخش ممکن است که طی جراحی به طور کامل بهبود پیدا نکند و فرد را با علائم دردناک مواجه سازد. طوری فرد نیاز به جراحی مجدد پیدا کند.

♦عوارض ناشی از عدم مراقبت پس از جراحی؛ عفونت، خونریزی، نشت مایع نخاعی به بیرون، درد و بسیاری دیگر از علائم می توانند، در نتیجه عدم رعایت نکات مراقبتی پس از جراحی مهره‌های گردن ایجاد گردند. توصیه می شود که برای جلوگیری از بروز این حوادث، به یک دکتر  باتجربه مراجعه کرده و دستورات وی را مو به مو انجام دهید.

سخن آخر

تیم تحریه ما کوشش نمود تا در این مقاله به بررسی درمان شکستگی مهره‌های گردن بپردازد. همانطور که در متن مقاله گفته شد، مهمترین اقدام برای دور ماندن از خطرات جانبی شکستگی مهره‌های گردن، تماس گرفتن با اورژانس و انتقال سریع بیمار نزد دکتر  می باشد. امید است که مطالب فوق در افزایش آگاهی شما من باب اقدامات درمانی شکستگی مهره‌های گردن مفید بوده باشد.