چالش ۷ هزار پیشنهاد بودجه ای نمایندگان/ ۸۷ جلسه فقط برای طرح پیشنهادات لازم است

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تسنیم، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در جلسه علنی روز دوشنبه 8 اسفند مجلس در روند بررسی بخش درآمدی لایحه بودجه سال 1402 کل کشور در پاسخ به تذکر جبار کوچکی‌نژاد مبنی بر اینکه چرا به نمایندگان برای ارائه پیشنهادات بودجه‌ای فرصت داده نمی‌شود، اظهار داشت: هفت هزار پیشنهاد درباره بودجه 1402 ثبت شده است.

وی بیان کرد: در این 10 روز هر چقدر تلاش کنیم، حداکثر می‌توانیم 230 پیشنهاد را در صحن مطرح و بررسی کنیم. هر کدام از نمایندگان اصرار دارند که در هر تبصره چند پیشنهادشان مطرح شود که این موضوع امکان‌پذیر نیست و فرصت نداریم.

طبق آئین‌نامه مجلس هر نماینده می‌تواند برای هر بند لایحه بودجه پیشنهادات خود را ثبت و طرح کند که این موضوع در سالیان گذشته برای بررسی لایحه بودجه یک نوع دردسر برای مجلس و هیئت رئیسه محسوب می‌شد.

21هزار دقیقه زمان برای طرح پیشنهادات لازم است

با یک حساب سرانگشتی اگر 7 هزار پیشنهاد را تقسیم بر 290 نماینده مجلس کنیم، یعنی هر نماینده به‌طور میانگین 24 پیشنهاد ثبت کرده است که می‌توان گفت یا برای یک تبصره یک یا بیش از چند پیشنهاد ثبت کند یا برای هر تبصره یک پیشنهاد ثبت کند که لازم به ذکر است که شاید یک نماینده بیشتر یا کمتر یا اصلاً پیشنهاد بودجه‌ای ثبت نکرده باشد.

اگر برای هر پیشنهاد، به‌طور متوسط 3 دقیقه وقت صرف شود، برای طرح 7 هزار پیشنهاد، مجلس شورای اسلامی نیازمند 21 هزار دقیقه است. مجلس در روز سه جلسه و هر جلسه 4 ساعت برای بررسی بودجه 1402 در نظر گرفته است در نتیجه مجلس 720 دقیقه زمان برای بررسی بودجه صرف می‌کند این در حالی است که اگر زمان مجلس فقط صرف طرح پیشنهادات شود بررسی فقط پیشنهادات 29 روز یعنی 87 جلسه طول خواهد کشید که در نتیجه برای بررسی تمام بودجه اعم از بررسی تمام تبصره‌ها، موافق و مخالف پیشنهادات و تذکرات مجلس نیازمند حداقل سه ماه زمان است.

علیرضا سلیمی عضو کمیسیون آئین‌نامه مجلس شورای اسلامی در گفتگویی که با خبرنگار پارلمانی تسنیم داشت، گفت: در اصلاحیه جدید آئین‌نامه مجلس شورای اسلامی قرار است دولت از 15 آبان لایحه بودجه سال آینده را به مجلس ارسال کند تا نمایندگان فرصت لازم را برای بررسی بودجه داشته باشند و با توجه به این که این اصلاحیه به امسال نرسید از سال آینده طبق روال جدید بودجه سال آینده بررسی خواهد شد.

اما سؤالی که درباره اصلاح آئین‌نامه جدید مجلس شورای اسلامی مطرح می‌شود این است که اگر هر نماینده بخواهد تعداد بی‌نهایت پیشنهاد برای لایحه بودجه ثبت کند اولاً تمام نیمه سال دوم مجلس صرف بررسی لایحه بودجه خواهد شد و ثانیاً احتمال خواهد داشت که مجلس زمان برای بررسی لایحه بودجه کم بیاورد،

در همین راستا جعفر قادری عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی نیز در گفتگو با تسنیم، اظهار داشت: این‌که هر نماینده مجلس شورای اسلامی بخواهد هر تعداد پیشنهاد ثبت کند حق نماینده است و نمی‌شود برای آن سقفی در نظر گرفت اما دو راه برای کنترل پیشنهادات بودجه‌ای نماینده‌ها وجود دارد تا در وقت مجلس صرفه‌جویی شود.

وی ادامه داد: راهکار اول این است که هیئت رئیسه مجلس قبل از طرح پیشنهادات در صحن علنی ابتدا بررسی کند که تعداد مخالفت‌های ثبت‌شده هر پیشنهاد چقدر است و اگر تعداد مخالفت‌ها بیشتر باشد هیئت رئیسه خودکار آن پیشنهاد را حذف کند و راهکار بعدی این است که باز قبل از طرح پیشنهاد در صحن کمیسیون تلفیق و دولت نظراتشان را نسبت به آن پیشنهاد اعلام کنند و اگر مخالف آن بودند دیگر آن پیشنهاد در صحن مجلس مطرح نشود.

پیشتر نیز تعدد طرح‌های نمایندگان مجلس یازدهم یکی از چالش‌های این قوه شده بود، حتی کار به جایی رسید که رهبر انقلاب در دیدار نمایندگان مجلس شورای اسلامی دراین‌باره تذکر دادند و اظهار داشتند: «شنیدم که در این مجلس تعداد طرح‌ها بیش از مجالس قبلی است که این کار چندان مناسب نیست و کار کارشناسی و اجرای آن‌ها دچار مشکل می‌شود و با اجرا نشدن قانون، مسئولیت‌ها لوث می‌شود.»،

مثلاً فقط در 6 ماه نخست مجلس یازدهم، 300 طرح در صحن مجلس اعلام وصول شد و اگر این رویه ادامه پیدا می‌کرد در پایان مجلس حدود 2 هزار طرح فقط اعلام وصول می‌شد، یعنی مجلس باید لوایح بودجه و سایر لوایح ارائه‌شده از سوی دولت را کنار می‌گذاشت تا به بررسی این طرح‌ها می‌پرداخت.

همچنین طبق گزارش‌های مرکز پژوهش‌ها از مجلس دهم در این مجلس 730 طرح و لایحه ارائه شد که شامل 500 طرح و 230 لایحه بود. از مجموع 730 طرح و لایحه، 180 مورد به قانون تبدیل شد، یعنی تنها 14 درصد از طرح‌های ارائه‌شده در مجلس دهم تبدیل به قانون شده است.