لوکس بازها در جهان چقدر پول خرج میکنند؟
هفتهنامه اکونومیست در گزارش ویژهای که از صنعت تجملات منتشر کرده، مینویسد که دیدن برندهای لوکس اروپایی در کشورهای فقیر و اسما سوسیالیست اتفاق اصلا عجیبی نیست.
پاساژ «ترنج تین» در هانوی، پایتخت ویتنام، جایی است که بسیاری از برندهای مطرح لباس و عطر مثل سالواتوره فراگامو، لوییس وویتون و گوچی، در آن جا شعبه دارند و ویترین مغازههایشان را معمولا با مناظری عظیم از کوه یا دریا میپوشانند. در بسیاری از بعد از ظهرها، عروس و دامادها با لباس رسمی جلوی ویترین این مغازهها حاضر میشوند و عکس میگیرند. آنها به قدری نیز پول ندارند که بتوانند از اجناس داخل پاساژ خرید کنند.
هفتهنامه اکونومیست در گزارش ویژهای که از صنعت تجملات منتشر کرده، مینویسد که دیدن برندهای لوکس اروپایی در کشورهای فقیر و اسما سوسیالیست اتفاق اصلا عجیبی نیست. در گذشته کالایی مثل ابریشم کشورهای بسیاری را طی میکرد تا به مقصد برسد و طی یک قرن گذشته، سازندگان مدرن کالاها و خدمات تجملی نیز به دنبال ثروت در پی جاهای جدید بودهاند.
جورجز وویتون، پسر لوییس، سازنده معروفترین چمدانها و کیفهای جهان است و از سال 1893 در نمایشگاه جهانی شیکاگو خود را نشان داد. از دهه 1960 میلادی، مردم پول کشورهای نفتی خاورمیانه از محصولات این شرکت خرید میکردند. در دهه 1970 مردم ژاپن شیفته این برند شدند. حالا از هر پنج ژاپنی، دو نفر محصولات وویتون را دارند. به گزارش صدای اقتصاد در زمان فعلی نیز چینیها مشتریان پر و پا قرض این محصول هستند.
همان طور که کالاهای لوکس به طور جغرافیایی پراکنده شدند، در مقیاس اجتماعی نیز گسترش یافتهاند. وقتی که کوکو شنل در دهه 1920 میلادی عطر شماره پنج خود را برای بهترین مشتریان خود ساخت، یک دهه بیشتر نگذشت تا این که این عطر در شیشههای کوچکتر تولید شود تا خانمهای بیشتری بتوانند از عهده خرید آن برآیند.
جواهر «لس موس» شرکت کارتیه در دهه 1970 برای کسانی تولید شد که فقط گردن بند پانته و ساعت تانک استفاده میکردند اما بسیاری از برندهای دیگر، مدل «سورتی» کارتیه را دنبال کردند که دایره مصرفکنندگان را بازتر میکرد.
بر اساس تحقیقات شرکت مشاوره «بین اند کمپانی» در 20 سال اخیر، تعداد کسانی که مصرفکننده کالاهای لوکس هستند، تا 330 میلیون نفر رسیده است. مخارج این افراد برای جواهر گران، ساعت گران، لباس گران، کیف دستی گران و نظایر آن، تولید ناخالص داخلی را به حد دو برابر افزایش داده است. بسیاری از کسانی که کالاهای لوکس را میخرند، واقع ثروتمند نیستند بلکه درآمدشان به بالای 150 هزار یورو در سال میرسد که معادل 188 هزار دلار در سال است. عملکرد سهام شرکتهای سازنده کالاهای لوکس نیز بسیار بالاتر از دیگر شرکتهاست.
شرکتهای تولید کالاهای لوکس به حدی رشد داشتهاند و میلیاردرهایی ساختهاند که شرکتهای دره سیلیکون در کالیفرنیا که بسیاری از برندهای صنعت فناوری اطلاعاتی در آن جا مستقر هستند، غبطه آنها را میخورند. این برندها شامل برنارد امونت، یک غول فرانسوی و شرکت مادر برندهای الویاماچ صاحب شرکت لوییس وویتون، موئت اند چاندون و دیگر برندها است. رقیب این شرکت، فرانکوز- هنری پینات است که صاحب گروه کرینگ است که برند گوچی، تولیدکننده کالاهای چرمی ایتالیایی، را تحت اختیار دارد. نیک هایت، گروه سازنده ساعتهای سواچ و یوهان راپرتز ریچمونت که صاحب شرکت کارتیه است، نیز از دیگر سازندگان غول در دنیای ساعت و جواهر به شمار میروند. در میان این شرکتها که برای سرمایهگذاران خود، بختهای بسیار عالی به همراه آوردهاند، در چند سال گذشته شرکت برونلو کوچینلی که تولیدکننده لباسهای اسپورت است نیز حضور داشته است.
کالاهای لوکس شخصی، تنها گوشهای از امپراتوری صنعت تجملات در جهان به شمار میرود. خدمات تجملی از حوزههایی است که میتواند از بانکداری تا مراقبتهای پزشکی را شامل شود. گروه مشاوران بوستون در تخمینی که برای سال 2012 داشته، گفته است که حدود 1.8 هزار میلیارد دلار خرج تجملات شده است. بزرگترین حوزه خدمات تجملی مسافرت است که بعد از آن، خودروهای لوکس قرار دارد و در رده سوم نیز، کالاهای شخصی لوکس دیده میشود.
بررسی اقتصاد تجملات در جهان نشان میدهد که کالاهایی مثل خودروهای بسیار لوکس یا قایقهای تفریحی، نمیتواند توسط افراد خیلی زیادی خریده شود و مثلا در دنیا فقط 14 هزار نفر هستند که میتوانند از عهده خرید آن برآیند. اما مثلا هتل یا رستورانهای لوکس، دارای مشتریان خیلی بیشتری هستند که میتوانند برای صاحبان آنها سود تولید کنند.
منطق اقتصادی نیز در کالاها و خدمات لوکس بسیار متفاوت از اقتصاد معمولی است. معمولا هزینه تمامشده مشخصکننده قیمت کالاها نیست و سرمایهگذاری برای تولید نیز مختصر است؛ البته به جز صنعت ساعتسازی. با این حال، وقتی که تقاضا برای کالا زیاد میشود، قیمت آن بسیار بالا میرود و حاشیه سود نیز در تجملات بسیار بالاتر از حاشیه سود کالاها و خدمات معمول در بازار است.
صنعت خدمات و کالاهای لوکس، تلاش میکنند که با تبلیغات در مجلات، شوها و به صورت آنلاین، محصولات خود را معرفی کنند و در این راه نوآوریهای زیادی هم نشان میدهند. پاتریک آلبالادیجو، معاون مدیر اجرایی در شرکت هرمس که سازنده لباس و لوازم شخصی است، میگوید: «ما به سمتی نخواهیم رفت که مردم روی زاویه نگاه به کالاهایمان اثر بگذارند.»
یکی از مهمترین مسایلی که شرکتهای تجملی تلاش میکنند به آن برسند، بودن در مرکز توجهات است. مثلا شرکت شانل مدلهای خود را در سال گذشته به یک مغازه خواربارفروشی برد و در آن جا، یک شو برگزار کرد و بسیار نیز مورد توجه قرار گرفت.
از نظر جغرافیایی، هنوز اروپا قدرت مسلط تولید کالاها و لوازم تجملی در جهان است. برندهای اروپایی حدود 70 درصد مصرف تجملات در جهان را شامل میشوند. آلمان در تولید خودروهای لوکس و قایقهای تفریحی دست بالا را دارد اما از نظر تولید لوازم شخصی و به خصوص تولید لوازم چرمی، ایتالیا سرچشمه تجملات است و همین طور فرانسه نیز در این زمینه ید طولایی دارد. میشل وارد، مدیر اجرایی موسسه تحقیقاتی بازار هارولز در لندن، میگوید: «تجملات یکی از معدود صنایعی است که اروپا توانسته هنوز مزایای رقابتی خود را در آن حفظ کند.» آمریکا کشوری است که با برندهای کوچ، میشل کورس و کیت اسپید، با محصولاتی راحتتر، با این فرهنگ که راحتتر بودن بهتر از لوکس بودن است، برندهای اروپایی را به چالش کشیده است. چین نیز در این میان، تازه از راه رسیده است و هنوز جایی را در بازار باز نکرده است.