اگر زانودرد شما را از خواب بیدار می کند،بخوانید
زانودرد مشکل رایجی است و افراد بسیاری با بدخوابی ناشی از وجود درد دست و پنجه نرم می کنند. زانودرد شبانه، مشکل ناامید کننده اس است که در آن نبض و درد در زانو، خواب راحت را از شما می گیرد.
دلیل مهم و نگران کننده زانو درد شبانه
به گزارش اقتصاد آنلاین، آگاهی از دلایل ایجاد زانودرد، اینکه چه حسی دارد و اینکه برای تسکین زانودرد چه کار می توانید بکنید، در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.
بعد از انجام تشخیص عامل بروز زانودرد می توانید به دنبال روش های درمان مانند مصرف دارو، استراحت، فیزیوتراپی یا اعمال یخ روی زانو باشید. وقتی این روشهای مدیریت درد را با عادتهای صحیح همراه کنید، می توانید بهترین شانس برای یک خواب راحت در شب را داشته باشید.
عامل زانودرد شبانه چیست؟
زانوهای ما مفاصلی پیچیده و مسئول تحمل وزن بدن در انتقال از بالاتنه به کف پاها هستند. آنها چهار استخوان – استخوان فمور، استخوان درشت نی، استخوان نازک نی و کشکک – و دو مجموعه عضله بزرگ (چهارسر در جلو و همسترینگ در پشت) را به هم مرتبط میکند.
اتصال و ثابت نگاه داشتن این استخوان ها و عضلات بر عهده رباط ها و تاندون های زیر است:
- رباط صلیبی قدامی (ACL): رباط ACL که در جلوی زانو قرار دارد، از حرکت فمور به سمت پشت و روی درشت نی جلوگیری میکند.
- رباط صلیبی خلفی (PCL): رباط PCL باعث میشود تا فمور به سمت عقب و جایی که باید باشد، کشیده شود.
- رباط طرفی داخلی: پایداری داخل زانو را تضمین میکند
- رباط طرفی خارجی: پایداری بیرون زانو را تضمین میکند
بعلاوه غضروف مفصلی باعث میشود تا کشکک در محل دقیق خود قرار گیرد و انجام حرکت را تسهیل کند و همین کار را مینیسک (بیرونی و داخلی) با فراهم کردن امکان سر خوردن فمور و درشت نی به روی هم میکند. آنها از وارد شدن هر چه بیشتر ضربه و موج بر مفصل زانو، و سایش استخوان ها به روی یکدیگر و ایجاد درد جلوگیری می کنند.
هر بخش از این ساختار می تواند مشکل دردناکی با خود به همراه داشته باشد و یا مشکلاتی داشته باشد که زانودرد شبانه را برای فرد ایجاد کند. در کل پنج عامل اصلی زانودرد شبانه عبارتند از:
درد شبانه بعد از تعویض مفصل زانو
آرتریت زانو
نقرس
آسیب دیدگی
استفاده بیش از حد از زانو
درد شبانه بعد از تعویض مفصل زانو
جراحی تعویض مفصل زانو معمولا آخرین سنگر برای حل مشکل درد ناشی از آسیب دیدگی زانو بعد از انجام تمامی روش های درمانی ممکن است. در تعویض مفصل کلی زانو، کشکک جابجا می شود و استخوان و سطوح آسیب دیده دیگر قبل از کارگذاشتن مفصل مصنوعی، ترمیم و یا برداشته می شود. جراحی تعویض جزئی مفصل زانو دارای تهاجم کمتری است و بخش های سالم مفصل در آن حفظ می شود.
شدت درد شبانه بعد از تعویض مفصل به نوع جراحی انجام شده روی پایتان بستگی دارد. دوره ریکاوری بعد از تعویض کلی مفصل زانو می تواند بین یک تا سه ماه متفاوت باشد. دوره ریکاوری تعویض جزئی مفصل زانو سریعتر و بین یک تا دو هفته است. صرفنظر از این موارد، درد شبانه بعد از تعویض مفصل زانو می تواند بسیار شدید باشد و فعالیت های روزمره را نیز با چالش مواجه کنید.
آرتریت
استئوآرتریت به مشکل سایش و پارگی گفته می شود که در آن مفاصل بدن تحت تاثیر قرار می گیرند. با افزایش سن، غضروف شروع به نازک شدن می کند و بورسیت زانو، خاصیت ضربه گیری پایین تری برای زانو فراهم خواهد کرد. اگر کمتر تمرین کنیم و عضلات حمایتی در قسمت چهارسر، همسترینگ و ساق پا را از دست دهیم، استخوان های مفصل زانو فشار بیشتری به روی یکدیگر وارد می کنند و باعث ساییده شدن هر چه بیشتر استخوان ها به یکدیگر خواهند شد.
این سایش استخوان ها منجر به بروز التهاب در مفصل و همچنین زانودرد در هنگام حرکت و ثابت ماندن می شود.
نقرس
وقتی اسید اوره در خون ایجاد می شود، به صورت کریستال های اسید اوره در مفاصل ته نشین می شوند. این مساله منجر به بروز تورمی دردناک خواهد شد. نقرس معمولا در انگشتان پا بروز می کند، اما می تواند زانوها را نیز متاثر کند. تورم و درد ناشی از نقرس می تواند زانودرد شبانه را به همراه داشته باشد.
مشکل دیگری به نام شبه نقرس یا نقرس کاذب نیز وجود دارد که شیوع کمتری دارد اما زانو را بیش از هر مفصل دیگری تحت تاثیر قرار می دهد. نوع دیگری از کریستال (کلسیم پیروفسفات) هم در مفاصل نشست می کند که نشانه هایی مشابه با نقرس (یعنی قرمزی، تورم، گرمی و درد) را ایجاد می کند.
آسیب دیدگی
ایجاد آسیب در یکی از بخش های زانو، حتی چیزی که شاید شما آن را ناچیز در نظر بگیرید، می تواند زانودرد شبانه را برای بیمار ایجاد کند. این درد شاید مزمن نباشد اما با اینحال باز هم می تواند عامل اختلال در خواب باشد.
استفاده بیش از حد از زانو
اینکه شما ورزشکار فصلی باشی یا آخر هفته ها اقدام به ورزش کنید، استفاده بیش از حد از زانو منجر به زانو درد خواهد شد. این میتواند شامل دوچرخه سواری طولانی مدت بدون استراحت، انجام بسکتبال در روزهای تعطیل، کوهنوردی یا هر چیزی باشد که فشاری اضافی بر مفصل زانو وارد میکند. حتی اگر بعد از از انجام فعالیت هایتان مشکلی در زانو حس نکنید ممکن است هنگام استراحت دچار زانودرد شوید. در زمان استراحت به اندازه‌ای که در روز مشغول بودید، حواستان پرت نیست و در نتیجه درد زمان این را دارد که بروز کند.
حس زانو درد چگونه است
زانو درد می تواند اشکال مختلفی داشته باشد؛ ممکن است سوزش و زانو دردی در شب به شکل یک حس تب در مفصل را تجربه کنید. همچنین صرف نظر از اینکه در چه حالتی دراز کشیده اید، ممکن است زانو درد شبانه شما با احساس نبض در مفصل همراه باشد.
زانو درد شبانه برای برخی افراد ممکن است به حدی تیز باشد که مجبور شوند حالت خوابیدنشان را تغییر دهند. انواع دیگر مشکل شاید اصلا به صورت زانو درد نباشد، اما شامل حساسیت مفصل و تورم درون آن شود.
چه زمانی برای زانو درد شبانه باید به پزشک مراجعه کنم
شب بیداری در نتیجه زانو درد شبانه بعد از تعویض مفصل زانو یا انواع دیگر آسیب دیدگی به مدت چند شب موردی طبیعی است. اینکه نتوانید برای چند شب خواب درستی داشته باشید جای نگرانی ندارد، اما زمانی میرسد که برای زانو درد شبانه و ناتوانی در خوابیدن بخ پزشک مراجعه کنید. اگر یکی از نشانه‌های زیر را داشتید یک جلسه ملاقات با پزشک ترتیب دهید:
تورم شدید یا غیر طبیعی
قرمزی بیش از حد یعنی قرمزی که بعد از آسیب دیدگی از بین نمی رود
تب
افزایش درد یا درد بیش از حد
احساس تب در مفاصل
حساسیت در مقابل لمس
همچنین بعضی نشانه هاست که نشان دهنده نیاز به اقدام فوری برای زانودردتان خواهد بود. این موارد عبارتند از:
ظاهر به هم‌ریخته مفصل
دردی که تحمل وزن توسط مفصل را غیرممکن می کند
آسیب دیدگی که باعث شده زانویتان صدا دهد
تورمی که ناگهانی رخ داده است
اگر زانودرد شبانه باعث شده که خوابتان برای مدت زمان زیادی به هم بریزد، این مسئله می تواند باعث شود درد در طول روز بدتر شود. وقتی صحبت از جراحی تعویض مفصل باشد، خواب ناکافی و بی کیفیت میتواند مدت زمان بهبود مشکل زانو را طولانی کند. اگر درد برای سه یا ۴ روز به صورت یکنواخت باقی ماند یا به مدت ۲ تا ۳ هفته ایجاد می‌شد و از بین می‌رفت، بهتر است که به دیدار پزشکتان بروید.
روش های درمان
مصرف دارو
داروهای بدون نسخه میتواند در مواردی به کاهش التهاب کمک کند. این داروها عبارتند از:
داروهای خوراکی مانند استامینوفن
مواد موضعی مانند کاپسایسین
گاهی اوقات داروهای بدون نسخه از قدرت کافی برای کاهش درد برخوردار نیستند. اگر چنین بود پزشکتان ممکن است داروهای قوی تری را برای شما تجویز کند.
اگر درد ادامه پیدا کرد و در نتیجه آن نتوانستید خواب مناسبی داشته باشید شاید لازم باشد زمان بندی مصرف دارو را تغییر دهید. پزشکتان می تواند در تصمیم گیری برای زمان مصرف دارو به منظور کاهش زانودرد شبانه به شما کمک کند.
بعضی داروها باعث می شوند که خواب آلوده شوید. اگر می‌بینید که در طول روز و بعد از مصرف دارو حالت خواب آلوده پیدا می کنید، با پزشکتان راجع به آن صحبت کنید. پزشک ممکن است تغییر دارو یا کاهش دوز مصرفی آن را به شما پیشنهاد کنند.
جراحی
اگر مبتلا به استئوآرتریت باشید، مصرف دارو و تغییر سبک زندگی میتواند به مدیریت نشانه هایتان کمک کند. با این حال پزشکتان در صورت شدیدتر شدن درد و تاثیر بر فعالیت ها و کیفیت زندگی ممکن است جراحی تعویض مفصل زانو را به شما پیشنهاد کند. اگر مشکلات دیگری در زانو داشته باشید نیز ممکن است نیاز به جراحی پیدا کنید:
التهاب شدید تاندون ها
کندرومالاسی کشکک (زانوی دونده)
نقرس
پارگی مینیسک زانو
آسیب دیدگی های دیگری که ساختار زانو را متاثر کرده است
چگونگی کاهش زانو درد شبانه
کاهش زانو درد شبانه می تواند با تمرین چند اقدام آرامبخش قبل از خواب به دست آید. شاید بعضی شب ها به گزینه های دیگری هم نیاز باشد اما در اینجا ۱۰ راهکار برای درمان زانودرد شبانه که می تواند به شما کمک کند تا خوابی آسوده داشته باشید آورده شده است.
تشکتان را بررسی کنید
اینکه آیا تشکتان به اندازه کافی و به اندازه ای که نیاز دارید سفت هست یا خیر؟ گاهی اوقات استفاده از تشک نرم گزینه خوبی نیست؛ به عنوان یک قاعده کلی هر ۸ تا ۱۰ سال باید تشک تان را عوض کنید. تشک های ابری برای زانودرد شبانه می توانند گزینه بسیار مناسبی باشد. برای این موضوع می توانید نظر پزشکتان را نیز جویا شوید.
از بالش هایی برای زیر زانوهایان استفاده کنید
برای پشتیبانی و محافظت بیشتر از زانوها بالش هایی میان زانوهایتان قرار دهید. این کار باعث می شود فشار وارد شده روی نوار IT کاهش پیدا کند و همچنین از وارد شدن فشار استخوان ها بر روی یکدیگر در طول شب جلوگیری می کند.
یک برنامه شبانگاهی داشته باشید
گاهی خود ترس از اینکه مثل هر شب دچار کیفیت بد خواب شوید، باعث می شود این اتفاق بیافتد. یک برنامه شبانگاهی داشته باشید که شامل حرکات کششی ملایم و نرم کننده عضلات بدن باشد تا خود را برای خواب آماده کنید و یک خواب موفق داشته باشید.
قبل از خواب حرکات کششی انجام دهید
حرکات کششی در زانودرد میتواند چیزی مانند کار کشیدن از عضلات منقبض در، برای مثال، چهارسر برای آزادسازی و شل شدن همسترینگ یا انجام کشش عضله ساق پا برای ایجاد کشیدگی و تقویت این عضلات باشد. حرکات تانرا با آرامش و شدت کم انجام دهید و موارد زیر را در نظر بگیرید:
انجام حرکات یوگا قبل از خواب: یک فرایند سریع در حد ۲۰ دقیقه می تواند شما را برای خواب آماده کند و تمامی مفاصلتان را سالم نگه دارد
برای زانو درد اقدام به انجام حرکات کششی نمایید: این حرکات کششی باعث می شود که عضلات قسمت پایینی پا به کار گرفته شود و در نتیجه با کاهش گرفتگی عضلات، فشار بر روی زانو کاهش پیدا کند.
تقویت عضلات اطراف زانو در زمان وجود زانو درد: این حرکات می تواند عضلات اطراف زانو را تقویت نماید و حمایت بالاتری برای مفصل ایجاد کند.
باز هم باید بگویم که قبل از شروع به انجام هرگونه تمرین ورزشی برنامه خود را با پزشکتان بررسی کنیم. اگر در نتیجه انجام تمرین ورزشی دردتان بیشتر شدۀ این کار را متوقف کنید و مجدداً به پزشکتان مراجعه کنید
داروهایتان را زمانبندی کنید
اگر برای زانودرد مزمن مرتب دارو میخورید یا بعضی داروها برای بعد از جراحی تجویز شده باشد، داروهایتان را طوری زمان بندی کنید که زانودرد شبانه را کاهش دهید.
از حمام یا بسته های گرم یا سرد استفاده کنید
بسته های گرم و سرد می توانند به کاهش درد و تورم کمک کند؛ اگرچه خوابیدن با یک بسته سرد روی زانو سخت است، روند درمانی را در شب ها تغییر دهید به نحوی که زمان خوابیدن بسته گرم روی زانویتان قرار بگیرد
عامل اصلی بروز زانو درد شبانه را درمان کنید
اگر زانو دردتان در نتیجه مشکلی دیگر ایجاد شده، لازم است تا تشخیص و درمان را آغاز کنید. اگر مشکلتان حل نشده باقی بماند میتواند منجر به بروز آسیب های بیشتر شود.
تنس را تجربه کنید
TENS یا تحریک عصبی زیر پوستی توسط جریان الکتریکی، سیگنال های درد را با امواج الکتریکی خفیف جایگزین میکند. قطعاتی روی پوست قرار داده می شود و به یک دستگاه تحت کنترل بیمار که به اندازه یک موبایل است وصل می شود. زمانی که این دستگاه به کار گرفته می شود، یک جریان الکتریکی خفیف سیگنال های درد ارسالی به مغز را تحت تاثیر قرار می دهد.
بعضی افراد عقیده دارند که جریان الکتریکی باعث ایجاد حواس پرتی می شود، اما بعضی دیگر به سرعت و سادگی با آن کنار می آیند و حتی در زمان استفاده از دستگاه می خوابند. این راه حل غیرتهاجمی گزینه درمانی محافظه کارانه و خوبی است.
تزریق در مفصل زانو را در نظر بگیرید
انواع مختلفی از تزریق در مفصل زانو وجود دارد و در صورتی که اقدامات محافظه کارانه دیگر نتیجه ای در پی نداشته باشد، می تواند تسکین درد طولانی مدت را فراهم کند. تزریق کورتیکواستروئید میتواند کاهش درد و تورم مفصل زانو را به همراه بیاورد؛ و تزریق هیالورونیک باعث بازیابی خاصیت ضربه گیری و روان کنندگی حرکت مفصل زانو شود.
تزریق در مفصل زانو عموما ایمن در نظر گرفته می شود؛ اما خطرات و عوارض جانبی نیز برای این روش دیده شده است. لازم است که درباره همه گزینه های در دسترس با پزشکتان مشورت کنید.
به دنبال بلاک عصبی باشید
انسداد یا بلاک عصبی روش خاصی از تزریق در مفصل زانو است که از انتقال سیگنال درد توسط اعصاب به مغز جلوگیری می کند. شایعترین نوع بلاک عصبی بعد از تعویض مفصل زانو، بلوک عصبی صافن است. بلوک عصبی زانویی، گزینه ای دیگر برای بیمارانی است که نمی توانند جراحی تعویض مفصل زانو انجام دهند یا دچار زانو درد مزمن شبانه در نتیجه عوامل دیگر هستند.
مدیریت درد در طول روز
برای کاهش زانودرد شبانه به فعالیت هایتان در طول روز دقت کنید. استفاده بیش از حد از مفصل زانو می تواند درد را بدتر کند.
برای استراحت دادن به زانو در پیاده روی های طولانی مدت، در مسیر توقف کنید.
به جای دویدن روی تردمیل، از دوچرخه ثابت یا دستگاه اسکی فضایی برای کاهش فشار اعمالی روی مفاصل استفاده کنید.
اگر با انجام فعالیتی بخصوص دچار درد می شود، آن را متوقف کنید و به نحوه حرکاتتان دقت کنید؛ شاید لازم باشد تا تغییری در آن ایجاد کنید.
تمرینات ورزشی آبی انجام دهید؛ فعالیت های ورزشی آبی بسیار مفید هستند، چرا که بخشی از نیروی جاذبه را از روی زانوهایتان برمیدارید.
تا حد امکان از بالا و رفتن روی پله خودداری کنید.
وزنتان را در حالتی مناسب حفظ کنید: کاهش وزن به حدی متناسب و متوسط به کاهش فشار وارده بر مفاصل کمک می کند.
