چرا واردات خودرو به سرانجام نمی رسد؟ / قانون مجلس و آئین نامه هر دو مشکل اساسی دارند

به گزارش سرویس خودروی اقتصادآنلاین؛ ماه ها از آزادسازی واردات خودرو می گذرد و هرچند خبر آن در ابتدا توانست اندکی قیمت خودروها را در بازار آزاد بکاهد،‌ اما با گذشت زمان و تاخیرهای چندباره در عمل به وعده ها از سوی دولت و وزارت صمت، رفته رفته امیدها به واردات خودرو و تاثیر مثبت آن بر صنعت و بازار خودروی کشور کمرنگ تر شد.

البته کارشناسانی همچون دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو از همان ابتدا واردات خودرو را تقریبا غیر ممکن می دانستند و اعلام می کردند حتی در صورت ورود این خودرو ها به کشور بعید است اتفاق خاصی در بازار و صنعت خودروی کشور رخ دهد. پس از آن نیز شاید می توان گفت اندک امید فعالان بازار خودرو به واردات خودرو و اثر مثبت احتمالی بر بازار داخل پس از تصویب و انتشار آئین نامه اجرایی واردات،‌ کور شد.

آئین نامه واردات خودرو در حالی با بیش از ۲ ماه تاخیر به تصویب رسید و پس از تصویب نیز رفت و برگشت زیادی به هیئت دولت و مجلس شورای اسلامی داشت، انتقادات زیادی را به خود جلب کرده است. انتقاداتی همچون ایجاد انحصار چندباره در صنعت و بازار خودرو و وجود بندهای بحث برانگیزی همچون انتقال فناوری از طریق واردات خودرو از مشکلات این آئین نامه بود و با وجود اعلام نظر صاحبنظران این حوزه، وزارت صمت تصمیم به اجرای همین آئین نامه پر از ایراد گرفت.

علی رغم تلاش و اعلام مشکلات آئین نامه از سوی کارشناسان مختلف، وزارت صمت نه تنها تغییری در آن ایجاد نکرد بلکه حدودا از اوایل ماه، مراحل ابتدایی واردات خودرو را آغاز کرده است. مراحلی که به هیچ عنوان طبق برنامه های اعلامی این وزارتخانه پیش نمی رود و هر روز هم با اعلام نظر و چالش جدیدی روبرو می شود.

اما چرا در حالیکه آئین نامه مشخص است و بانک مرکزی هم اعلام کرده مشکلی در تامین ارز مورد نیاز ندارد، واردات خودرو کماکان اجرایی نمی شود؟

مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در گفت و گو با اقتصادآنلاین مشکل عمده واردات خودرو را آئین نامه اجرایی عنوان کرد و گفت: زمانی که شما بانک مرکزی را که حتی در تامین ارز برخی کالاهای اساسی با مشکل روبرو است را به عنوان منبع تامین ارز برای واردات خودرو معرفی می کنید چگونه انتظار تامین منابع مورد نیاز را دارید؟

دادفر در ادامه گفت: در بند دیگر آئین نامه واردات خودرو اعلام شده که باید انتقال تکنولوژی صورت بگیرد. حتی در بهترین شرایط یعنی رفع همه تحریم ها، هیچ شرکتی برای ۱۰ تا ۲۰ هزار دستگاه خودرو قرارداد انتقال تکنولوژی امضا نمی کند. موضوع انتقال تکنولوژی در کنار محدودیت تامین منابع ارزی و اصرار وزارت صمت بر آن بیشتر شبیه به جوک است.

دبیر انجمن واردکنندگان در خصوص گفت و گوی رادیویی چند هفته پیش با سخنگوی وزارت صمت گفت: آقای قالیباف ورود خودروهای فرانسوی را حتی با اطلاع از اقدامات این شرکت ها پس از تحریم را بلامانع اعلام کرده بود و پس از آن عنوان شد که ورود خودروهای فرانسوی به همان دلایل ممنوع است. این موضوع نشان می دهد که وزارت صمت هم اطلاعی از روند واردات ندارد و به اصطلاح تکلیفش با خودش مشخص نیست.

به عقیده دادفر، این آئین نامه در بهترین حالت نیز غیرقابل اجراست و حالا در شرایط کنونی مشخص نیست وزارت صمت چگونه می خواهد خودرو وارد کند.

البته باید در نظر داشت که آئین نامه واردات خودرو تابع قانونی است که در مجلس نوشته و تصویب شده است. قانونی که انحصار واردات را در اختیار خودروسازان قرار می دهد و به گفته دادفر، متن این قانون توجهی به خواست مردم و بازار و همچنین به مقتضیات زمان برای بازار و صنعت ندارد.

دادفر همچنین در این خصوص گفت: واردات خودرو راهی برای تامین نیاز بازار و همچنین رفع انحصار برای بهبود تولید است. تولیدی که بخواهد با رانت و انحصار پیش برود در نهایت نابود می شود.

مهدی دادفر در ادامه گفت: در متن این قانون آمده است که واردات خودرو باید همراه با تولید باشد که خود مشکل ساز و دستورالعملی هم که وزارت صمت در راستای همین قانون نوشته است تبدیل به قوز بالای قوز واردات خودرو شده است.

دبیر انجمن واردکنندگان در خصوص ممنوعیت واردات خودروهای فرانسوی گفت: از ابتدا هم در آئین نامه باید واردات خودروی چینی را آزاد می کردند تا نیاز نباشد با بهانه های مختلف واردکنندگان را به سمت خودروی چینی سوق دهند. مشکل اینجاست واردات خودروی چینی هم طبق تجربه هیچ تکنولوژی به ما منتقل نمی کند و تنها مونتاژکار این خودروها هستیم.