آیا اروپا برنده جنگ گازی با روسیه می‌شود؟

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایسنا، قیمت گاز در اروپا از اوجی که در اوت داشت، تقریبا ۶۵ درصد کاهش پیدا کرده است. مخازن گاز این منطقه پر شده و آماده تامین نیاز مصرف کنندگان و صنعت در طول زمستان هستند. حتی کشتی‌های حامل ال‌ان‌جی که خریداران ناامید مجبور بودند، برای دریافت آنها با آسیایی‌ها رقابت کنند، اکنون برای تخلیه بار، صف کشیده و ترافیک سنگینی را خارج از پایانه‌های اروپایی به وجود آورده‌اند.

پس از ماه‌ها دل‌مشغولی نسبت به کمبود عرضه در نتیجه محدود شدن صادرات روسیه، اکثر معامله‌گران محتاطانه تصدیق می‌کنند که وضعیت اروپا بهبود پیدا کرده است. هوای گرم‌تر چند هفته گذشته، آغاز فصل گرمایش را به تاخیر انداخته و به صرفه جویی در مصرف گاز کمک کرده است. همزمان، صنایع اروپایی مصرف گاز را به میزان چشمگیری کاهش داده‌اند.

اما احتیاط در هوا موج می‌زند. داشتن این باور که بحران انرژی تا حدودی حل شده است، با در نظر گرفتن گستردگی چالش باقی مانده، خطرناک است.

قیمت‌ها به شکل خیره‌کننده‌ای بالا مانده است؛ به خصوص برای ابتدای سال آینده و هنگامی که سرما از راه برسد، این واهمه وجود دارد که اروپا ممکن است به سرعت ذخایر گازی خود را مصرف کند و به کمبود شدید گاز پس از کریسمس منتهی شود. گاز به قیمت ۱۱۵ یورو به ازای هر مگاوات ساعت همچنان معادل نفت بشکه‌ای ۱۸۰ دلار است. قراردادهای دسامبر و ژانویه معادل نفت بشکه‌ای ۲۳۰ دلار است.

به گفته الکس تاکت، مدیر مسائل اقتصادی شرکت مشاوره کالای CRU Group، تصویر در اروپا این است که مردم اندکی از خود راضی هستند. قیمت‌ها هفته گذشته کاهش پیدا کرده، مخازن پر هستند، اما هنوز زود است بگوییم اوضاع مرتب است. معلوم نیست زمستان امسال چقدر سرد خواهد بود و در فصل گرمایش نیستیم. متغیر بزرگ، آب و هواست.

سایرین خوش بینی بیشتری دارند. هنینگ گلوی اشتاین از گروه اوراسیا استدلال می‌کند اکنون که اروپا مخازنش که برای تامین تقاضای دو ماه در طول تابستان کافی است را هر چند با قیمت گران اما با موفقیت پر کرده است، می‌تواند اطمینان بیشتری داشته باشد. مخازن پر از گاز، احتمال سهمیه بندی انرژی یا حتی خاموشی در زمستان را کمتر می‌کند. با این حال، از بروز چنین احتمال و همچنین رکود جلوگیری نمی‌کند.

اما تاثیر هوا بر بازار گاز به معنای آن است که این کارشناس بازار نمی‌تواند راحت بگوید بدترین دوره بحران به طور قطع به پایان رسیده است.

به گفته گلوی اشتاین،  اگر زمستان ملایمی باشد، در این صورت آلمان که بزرگترین اقتصاد اروپاست می‌تواند این فصل را با ذخایر نیمه پر سپری کند. اما اگر هوا اندکی سردتر از حد معمول باشد، مخازن گاز آلمان تا اواخر مارس به اتمام می رسند و احتمالا مستلزم سهمیه بندی زمستان یا کاهش عرضه است.

چنین وضعیتی به یکی از بزرگترین ترس‌های صنعت ختم می‌شود: حتی اگر اروپا بتواند زمستان امسال قسر در برود، زمستان آینده ممکن است وضع ناگوارتر باشد. بهار از نگرانی‌ها نسبت به بحران فوری کم می‌کند اما بازار گاز متوقف نمی‌شود. هنگامی که تقاضا برای گرمایش کاهش پیدا می‌کند، رقابت برای پر کردن مخازن دوباره شروع می‌شود.

اما برخلاف شش ماه نخست سال ۲۰۲۲ که با وجود حمله نظامی مسکو به اوکراین، بخش زیادی از صادرات گاز روسیه به اروپا همچنان جریان داشت، این فرض باید گرفته شود که این بار، جریان مذکور نزدیک به صفر خواهد بود. بنابراین اروپا با نبردی به دشواری نبرد کنونی برای شروع زمستان ۲۰۲۴-۲۰۲۳ مواجه خواهد شد.

اروپا تقریبا از همه منابع گاز موجود استفاده کرده که از افزایش واردات ال‌ان‌جی تا درخواست از نروژ برای تولید حداکثری در ماه‌های آینده را دربرمی گیرد. در اواسط دهه جاری، مانع چندانی سر راه افزایش عرضه جهانی وجود ندارد. اتحادیه اروپا ظرفیت واردات ال‌ان‌جی  را از طریق پایانه‌های شناور در آلمان و هلند افزایش خواهد داد اما برای تامین ال‌ان‌جی  که عرضه محدودی دارند، ناچار به رقابت خواهد بود. بدون گاز روسیه، اتحادیه اروپا به ال‌ان‌جی  بیشتری در بیش از ۱۲ ماه آینده نیاز خواهد داشت.

بنابراین قیمت پایین گاز حداقل برای مدتی خوب خواهد بود. بازار معاملات آتی منعکس کننده نگرانی‌های مذکور است و قراردادها برای سه ماهه نخست سال ۲۰۲۴ معادل نفت بشکه ای ۲۰۰ دلار معامله می‌شوند.

امکان پایین رفتن قیمتها همچنان وجود دارد. مدیران انرژی در اروپا تصور می‌کنند نابودی تقاضا به طور کامل هنوز مشاهده نشده است و بعضی از شرکت‌ها با قراردادهای بلندمدت که قیمت بسیار پایین‌تری از نرخ بازار دارند، از این وضع در امان مانده‌اند. با اتمام مدت قراردادها در ماه‌های آینده، احتمالا کسب و کارهای بیشتری که نسبت به شوک قیمت انرژی آسیب پذیر هستند، کم می‌آورند. این راه کلاسیک بازار برای کاهش دادن تقاضاست.

اگر فرانسه بتواند تعمیرات نیروگاه‌های هسته‌ای خود را به سرانجام برساند، اتفاق مثبتی خواهد بود که تقاضا برای گاز به منظور تولید برق در اروپا را کاهش می‌دهد. اما محتمل‌ترین نتیجه این است که دولت‌ها همچنان به حمایت از مصرف کنندگان در ۱۸ ماه آینده ادامه می‌دهند. کاهش شدید بودجه خانوارهای طبقه متوسط، احتمالا به فشارهای اقتصادی اضافه می‌کند.

بنابراین آیا اروپا برنده می‌شود؟ در بلندمدت، به نظر می‌رسد عوامل اقتصادی بازار راهی پیدا خواهند کرد، اما متاسفانه رنج و مشقت بیشتری در راه است.