زن ذلیل کیست؟
خصوصیات و عوامل موثر در ایجاد زن ذلیلی چیست؟ مردان زن ذلیل چه ویژگیهایی دارند که با این اصطلاح خطاب میشوند؟
ویژگی های مرد زن ذلیل و بهترین راه حل آن
به گزارش اقتصاد آنلاین، امروزه در بعضی خانوادهها جایگاه، نقش و وظایف زنان و مردان تغییر کرده است. در واقع مرز بین وظایف زنان و مردان کمرنگ شده است به طوری که برخی از زنان نقش مدیر کل را در خانواده ایفا میکنند. این زنان تمام وظایف مهم را بر عهده میگیرند و به دنبال آن مرد نقش فعال خود را در ایفای مسئولیتها از دست میدهد. مردانی که چنین زنانی دارند از سوی جامعه با عنوان زن ذلیل مورد خطاب قرار میگیرند و در بسیاری موارد دچار مشکلات عاطفی با همسرانشان شده و یا عزت نفس خود را از دست می دهند. در چنین شرایطی لازم است افراد برای ایجاد تعادل در زندگی خود با مشاوران خانواده مشورت کرده و برنامه مفیدی برای زندگی خود طراحی کنند.
تعریف زن ذلیلی
ذلت به معنای خواری است و ذلیل کسی است که عزت، شان، مقام و منزلت خود را نادیده میگیرد. تعریف زن ذلیلی بر اساس دیدگاههای مختلف یا فرهنگها متفاوت میباشد. به طور کلی خطاب این لغت به مردانی است که مطیع و تابع همسر خود بوده و از خود هیچ اختیار، اراده و نظری ندارند. به هر حال اگر مردی بیتوجه به تواناییهای همسر خود زمام امور را به دست او بدهد میتوان گفت زن ذلیل است، در واقع قوانین در خانه را زن تعیین میکند. این مرد اجازه داده است که زنی بدون داشتن شایستگی لازم مدیریت را در دست بگیرد و خانواده را به سمت بحران سوق دهد.
زن ذلیلی در جامعه
سنجش زن ذلیلی یک داوری و قضاوت اجتماعی است زیرا به دور از معیارها و تواناییهای افراد میباشد. در حقیقت نمیشود مدیریت زن را به معنای زن ذلیلی و مدیریت مرد را اقتدار دانست. زیرا معیار سنجش باید مدیریت شایسته بر اساس تواناییهای فردی و در مسیر تحقق اهداف برای رسیدن به استانداردهای یک خانواده سالم باشد.
توهم زن ذلیلی
گاهی احترام، علاقه، تفاهم، رفاقت و کمک به همسر در خانه از نگاه بعضی افراد جامعه، زن ذلیلی محسوب میشود. رفتارهای عاطفی و احساسی برخی از مردان که به منظور حفظ کرامت و ارزش زن میباشد، از دیدگاه جامعه مــردسالاری میتواند زن ذلیلی اطلاق شود. در واقع برخی از مردان واقع بین هستند، تواناییهای همسر خود را قبول میکنند، به رسمیت میشناسند و به آزادی زنان در خانواده و حقوق او احترام میگذارند. در حقیقت ارتباط زن و مرد طبق چنین نگاهی بر اساس تفاهم است. چنین مردانی از سوی جامعه مردسالار یا افراد متعصب، زن ذلیل خوانده میشوند.
عوامل تاثیرگذار بر انفعال و زن ذلیلی
عوامل مختلفی در سوق یافتن مردان به انفعال و زن ذلیلی تاثیر دارند که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم.
مادر؛ منبع قدرت خانواده
زن ذلیلی میتواند حاصل تجربه و یادگیری باشد. در خانوادههایی که مادر منبع قدرت در خانواده است و نقش مدیر کل در خانواده را دارند، به احتمال زیاد پسران با مشاهده اعمال قدرت توسط مادر و نقش منفعل پدر، در آینده این نقش و الگو را ادامه میدهند. از طرفی چنین مادری ممکن است با دخالتها و حمایتهای بیش از اندازه در امور پسر خود مانع از شکل گیری و رشد توانمندیهای شناختی و قدرت مدیریتی لازم در او شود. در نتیجه چنین پسری در زمان تاهل از همسر خود نیز انتظار دارد نقش مادر را برای او ایفا کند و مدیریت خانواده را بر عهده بگیرد. همچنین محرومیت از پدر ممکن است باعث شود صفات و رفتارهای ضعیف در برخی از پسرها شکل بگیرد.
ابراز قدرت زنان و میل به کنترل
نقش زنان با اعتماد به نفس و قوی با شخصیتهای بلندپرواز و قدرت طلب، در شکل گیری مردانی که زن ذلیل خطاب میشوند بیتاثیر نبوده است. برخی از زنان ممکن است افکار شبه فمینیسیتی داشته باشند و همواره از شوهرهای خود ناراضی بوده یا نسبت به آنها بیاعتماد باشند. این زنان معمولا از موضع قدرت با همسر خود برخورد میکنند و به این طریق مردان را خسته کرده و از ذلیلی و تحقیر شدن آنها لذت میبرند. گروهی دیگر از زنان که کمال گرایی یا اختلال شخصیت وسواسی جبری در آنها دیده میشود میل به کنترل شدید دارند. ممکن است همه قدرت را از دست مرد بگیرند، در این حالت مرد به تدریج خود را کنار میکشد. در این شرایط افزایش احتمال خیانت در مردان وجود دارد چراکه نیازهای اساسی مردان که نقش حمایتگری در خانواده است برآورده نمیشود.
ترتیب تولد
فرزندان اول ویژگیهای یک رهبر قدرتمند را دارند و دوست دارند از دیگران مراقبت و به آنها کمک نمایند. همچنین ویژگیهایی مانند مسئولیت پذیری، جاه طلبی، رقابت طلبی و قدرت طلبی در آنها بیشتر دیده میشود. به همین دلیل ممکن است زنانی که از لحاظ ترتیب تولد فرزندان اول بودهاند در زندگی مشترک بخواهند نقش مدیر و رهبر را ایفا کنند.
مشکلات اقتصادی
گاهی استقلال مالی زنان و میزان درآمد بالاتر آن ها باعث میشود که خواسته یا ناخواسته به منبع قدرت تبدیل شوند. طبق تعریف فرهنگی پدر باید مسئولیت مالی خانواده را بر عهده بگیرد در غیر این صورت خودکارآمدی و قدرت حمایتی در مرد ضربه میخورد. گاهی این مسئله باعث میشود مرد عزت نفس خود را از دست بدهد و به تدریج نقش کمرنگ تری ایفا کند. در واقع مشکلات مالی باعث میشود مرد نقش منفعل در خانواده داشته باشد. با بر طرف کردن تاثیر مشکلات مالی در زندگی زناشویی از بروز چنین احساساتی جلوگیری کنید.
ضعف شخصیتی در مرد
گاهی ضعف شخصیتی در مرد باعث میشود زن نقش مدیر کل را بر عهده بگیرد. زیرا همسر او نمیتواند نقشهای مردانه خود را بر عهده بگیرد. در واقع وظایف مرد در زندگی مشترک بر دوش زن میافتد. همچنین گاهی برخی از زنان دارای خصوصیات مردانه هستند. این زنان از اعتماد به نفس بالایی برخوردارند و از لحاظ ذاتی یا اکتسابی بهتر میتوانند امور بیرون از خانه را اداره کنند. در مقابل مرد فردی خجالتی و فاقد اعتماد به نفس است. این ضعف در برخی از مردان باعث میشود که نقشها گاهی جابهجا شود و مسئله زن ذلیلی پدید بیاید. این مردان با خودشناسی و استفاده از راههای افزایش اعتماد به نفس به خود و خانواده میتوانند کمک کنند.
اعتیاد
اعتیاد در مرد باعث میشود نقش فعال خود را در خانواده از دست بدهد. موقعیت شغلی او به خطر میافتد و حتی ممکن است از کار اخراج شود. تاثیر اعتیاد بر خانواده، وقت گذرانی با دوستان ناباب و هزینه کردن برای تهیه مواد به تدریج نقش او را از خانواده حذف میکند. حتی احترام و حرمت خود را نزد همسر و فرزندان از دست میدهد.
حیله گری مرد
برخی از مردان که به زن خود وفادار نبوده و روابط فرازناشویی دارند یا به عبارتی خیانت میکنند. این ممکن است بیش از حد به همسر خود محبت کنند و سعی کنند به تمام نیازهای او پاسخ بدهند که میتواند از عذاب وجدان آنها ناشی شود یا به این دلیل باشد که همسرش متوجه خیانت او نشود.
عدم رضایت زن از زندگی
در برخی از موارد غر زدن زیاد زن و امر و نهی کردن او باعث میشود مرد دیر یا زود تسلیم بداخلاقی همسر خود شود. در واقع نارضایتی از زندگی در زن، این پیام را به مرد میدهد که توانمندیها، قابلیتها و تلاشهای او دیده نمیشود و به تدریج ناامید میشود. زیرا چه مسئولیتها را به گردن بگیرد چه نگیرد تفاوتی در رفتار همسرش مشاهده نمیکند و نمیتواند او را راضی کند. در برخی از موارد مردان قادر به برطرف کردن میل جنسی زن خود نیستند و سعی میکنند با کوتاه آمدن از همه حقوق خود در زندگی مشترک، کمبود خود را جبران کنند.
نگاه کلی به مقوله زن ذلیلی
هدف از ایجاد خانواده دستیابی به آرامــش است تا افراد بتوانند در مسیر کمال خود حرکت کنند که این اهداف بدون گذشت و همکاری غیرممکن است. برای تصحیح بینش و نگرش مردم نسبت به زن دلیلی و داوری اجتماعی بهتر آن است که زن و مرد نسبت به یک دیگر سنجیده شوند. در برخی از خانوادهها ممکن است زن توانایی مدیریتی قویتری نسبت به مرد داشته باشد. در این موارد استفاده از راهنماییهای او به شرطی که حقوق و احترام دیگری نقض نشود میتواند در راه رسیدن به خوشبختی در زندگی مشترک به خانواده کمک کند. در مقابل در خانواده دیگر ممکن است مرد توانمندیهایی داشته باشد که بتواند مدیریت خانواده را بر عهده بگیرد. به طور کلی زن و مرد میتوانند با یکدیگر مشارکت داشته باشند و با کمک یکدیگر تصمیم بگیرند. در واقع مردسالاری یا زن سالاری امری کلی نیست و براساس شرایط و مقتضیات متفاوت است.
پس نمیتوان گفت که نقش مدیریت زن در خانواده به معنای زن ذلیلی و نقش مدیریت مرد به معنای اقتدار و عزت است زیرا اگر عزت و اقتداری نتواند مدیریت شایسته پدید آورد و اهداف خانه و خانواده را تحقق بخشد، عزتی پوچ و بیهوده است.
معایب زن ذلیلی
اصولا مردانی که از اعتماد به نفس قوی برخوردار نیستند یا دچار بــحران هویت هستند، نمیتوانند مسئولیتهایشان را به درستی انجام دهند. این دسته افراد حتی برای زنانی که نقش زن سالاری را به عهده میگیرند غیرقابل پذیرش هستند. زنانی که اقدام به مدیریت میکنند و مسئولیتهای شوهر خود را بر عهده میگیرند از این مسئله رنج میبرند. زیرا همسر آن ها نمیتواند مسئولیتهای خود را به درستی انجام دهد و اکثر وظایف به دوش زن میافتد.
نقش مدیرکل بازی کردن از سوی زنان در زندگی مشترک سبب انفعال مردان میشود که این رفتار منجر به گمراهی کودکان نسبت به مشخص بودن منبع قدرت در خانواده و همچنین سبب کمتر شدن ارتباط عاطفی و احساس صمیمیت بین زوجین میشود.
چه کار کنیم که زن ذلیل نگویند؟
عزت نفس در مردی که انگ زن ذلیلی میخورد ممکن است به شدت آسیب ببیند. پس لازم است اطلاعات خصوصی زن و مرد در محدوده خانواده خود بماند و از مرزهای خانوادگی خارج نشود. لزومی ندارد دیگران متوجه شوند که تصمیمات زندگی را چه کسی میگیرید یا این که نقش فعال توسط زن یا مرد اعمال میشود. بهتر است حتی اگر مدیریت خانواده با زن است جلوی دیگران طوری رفتار نکند که احترام و عزت مرد نادیده گرفته شود. بنابراین با حفظ اقتدار و عزت نفس مرد در جمع به خصوص جلوی خانواده او، میتوانید از دخالت اطرافیان در زندگی زناشویی و قضاوت آنها جلوگیری کرد. در واقع یکی از راه های حفظ غــرور مردانه شوهر، تکریم او در جمع است که این امر می تواند در دیدگاه دیگران نسبت به خانواده و اعتماد به نفس کودکان نیز مفید باشد. همچنین مشاوره خانواده میتواند اعتماد از دست رفته بین زوجین را باز گرداند.
سخن آخر
اهــمیت خانواده در سرنوشت فرزندان نمود بیشتری دارد. خانواده هایی که احترام متقابل اعضاء و صمیمیت روابط را سرلوحه رفتارهای خود قرار می دهند، فرزندانی با اعتماد به نفس و موفق و شهروندانی محترم تربیت می کنند. چنانچه در خانواده ای به دلایل گوناگون روابط بین افراد آسیب دیده است، نباید همانگونه به زندگی در کنار یکدیگر ادامه دهند. بلکه همگی باید برای بهبود روابط عاطفی خود تلاش کنند. برای این هدف می توان از مشاوران روانشناس نیز کمک گرفت. مرکز مشاوره حامی هنر زندگی در کنار خانواده هایی است که به دنبال تحکیم روابط و آرامش هستند.
سوالات متداول
چرا مردی که دچار مشکل مالی است معمولا زن ذلیلی را تجربه میکند؟
در واقع مشکلات مالی باعث میشود مرد نقش منفعل در خانواده داشته باشد. مرد عزت نفس خود را از دست بدهد و به تدریج نقش کمرنگ تری ایفا کند. در نتیجه قدرت تاثیرگذاری او کم میشود و این اتفاق همزمان با افزایش قدرت همسرش رخ میدهد.
زن ذلیلی چه تاثیری بر روی فرزندان دارد؟
این رفتار منجر به گمراهی کودکان نسبت به مشخص بودن منبع قدرت در خانواده میشود و فرزندان دچار ابهام در نقش پدر در خانواده میشوند. همچنین در روابط عاطفی کودک نیز تاثیرگذار است. همچنین فرزندان با مشاهده اعمال قدرت توسط مادر و نقش منفعل پدر، در آینده این نقش و الگو را ادامه میدهند.