چرا جای نیش پشه میخاره؟

پشه چرا نیش میزند و خون می خورد؟ 

به گزارش اقتصاد آنلاین، بیماری هایی نظیر مالاریا که از طریق نیش پشه منتقل می شود بیشتر در انسان منجر به مرگ می شود تا در بقیه حشرات و حیوانات. هر ساله نزدیک به سه میلیون نفر در جهان در اثر چنین بیماری هایی جان خود را از دست می دهند.

علت نیش زدن پشه ها

به گزارش سرویس بهداشت و سلامت قدس آنلاین؛ پشه های ماده نیز مانند زنبورهای ماده مسئول نیش زدن انسان هستند. پس از تولید تخم ها، پشه ماده به شکار خون پستانداران می رود تا از این طریق منبع پروتئینی لازم برای تغذیه تخم ها را تامین کند.

چهل وهشت ساعت پس از تهیه این غذا، پشه های بارور تخم ها را در سطح آبی راکد قرار می دهند. آب ماده ای لازم برای رشد تخم های پشه است و زمین مرطوب کافی نیست. این روند تولید مثل- نیش زدن- تخم گذاری بارها و بارها در زندگی پشه ها تکرار می شود. مدت و تعداد دفعات این سیکل به محیط بستگی دارد اما به نظر می رسد پشه های معمولی طی تابستان دو بار در هفته این روند را دارند. یک بار نیش زدن برای تامین نیاز پروتئین تخم ها کافی است و این تصور اشتباهی است که یک پشه می تواند چندین بار طی یک شب فردی را نیش بزند. نیش زدن معمولا شب اتفاق می افتد و بی درد است و اگر پشه رانده نشود حدود سه دقیقه طول می کشد.

روشن گذاشتن چراغ برای در امان ماندن از شر پشه ها بی فایده است زیرا آنها طعمه خود را از طریق بو می شناسند. آنها ابتدا وجود دی اکسید کربن را که از طریق تنفس و تعریق در فضا ساتع می شود و نشان دهنده حضور موجودی زنده است از فاصله بیشتر از 30 متری تشخیص می دهند.هر چه نزدیک تر می شوند، بوی بدن انسان را در ترکیب با دیگر ترکیبات مانند اسیدهای چرب عرق، اسیدهای لاکتیک یا دیگر مواد بدبو مانند ادرار می شناسند. زمانی که کاملا به بدن انسان نزدیک می شوند از گیرنده های گرمایی خود استفاده می کنند. این حسگرهای مادون قرمزبه آنها اجازه می دهد تا سیاهرگ ها را به خاطر گرمای بیشتر بشناسند و خون لازم برای تخم گذاری را از این طریق تامین می کنند. سیستم بینایی پشه ها گرچه نسبت به حرکات بسیار حساس است اما در واقع کارایی چندانی ندارد.

چرا جای نیش پشه می خارد؟

زمانی که پشه روی پوست قرار می گیرد، نیش خود را از طریق پوست تا درون سیاهرگ فرو می برد. به کمک ایجاد اولین کانال ، بزاق خود را تزریق می کند تا خون در خرطومش منعقد نشود. سپس از طریق دومین کانال به آرامی خون سیال را می مکد. مقدار خون حدود 5 تا 10 میلی متر است. زمانی که عمل مکش تمام شد، پشه به همان روشی که آمده باز می گردد.

برخلاف تصور، پشه هیچ ماده بی حسی را به بدن انسان تزریق نمی کند و بزاقش نیز تنها به خاطر تثبیت پلاکت های خون و جلوگیری از انعقاد است. در برابر وجود این ماده ناآشنا سیستم ایمنی به حالت هشدار در می آید و در نخستین اقدام ماستوسیت ها را به موضع می فرستد. این سلول ها توانایی تشخیص مواد خارجی را دارند و برای محافظت بدن با آنها مقابله می کنند. سپس مقدار زیادی هیستامین ترشح می کنند که باعث قرمزی و خارش می شود.

دیگر عوامل دفاعی نیز به سوی موضع آسیب دیده آمده که در نتیجه برآمدگی های کوچک قرمز رنگ ظاهر می شود. این تورم های پوستی پر از آب است و به هیچ نباید آنها را فشار داد زیرا ممکن است عفونت کند.

به همین دلیل است که نیش زدگی های پشه در بهار نسبت به اواخر تابستان خارش بیشتری دارد زیرا بدن به تدریج به بزاق پشه ها عادت می کند.

توصیه می شود تا حد ممکن از دستکاری و خارش این گزیدگی ها اجتناب شود زیرا خاراندن باعث ورود باکتری ها به پوست و ایجاد عفونت می شود. حتما شما هم تا به حال متوجه شده اید که هر چه جای نیش را بیشتر می خارانید این حالت تشدید می شود. علت این است که در نتیجه خاراندن پایانه های عصبی فعال شده و مولکول های هیستامین ترشح می کنند که آنها نیز حالت خارش را در پی دارند. در نتیجه سیکل معیوبی ایجاد خواهد شد.

چرا بعضی افراد بیشتر از دیگران مورد نیش پشه ها هستند؟

بر خلاف تصور مردم، پشه ها هیچ حساسیتی نسبت به قند خون ندارند. در واقع دو دلیل مهم علت این امر است.

همان طور که اشاره شد خارش واکنشی آلرژیک نسبت به بزاق پشه است. در بعضی بدن ها به دلایلی ناشناخته این بزاق به عنوان ماده ای مضر تشخیص داده نمی شود و واکنش آلرژیک نیز غیر قابل درک خواهد بود. در نتیجه این افراد نسبت به دیگران کمتر احساس گزیدگی پشه را دارند.

اما تحقیقات اخیر نشان می دهد که این حالت احتمالا تنها دلیل نیست. پشه ها مجذوب بوی بدن انسان ها می شوند که این مسئله ممکن است به تغذیه، مقدار عرق، استفادهاز عطر و حتی ترکیبات باکتریایی پوست مربوط باشد.

توصیه هایی برای در امان ماندن از نیش پشه ها

- از آنجا که پشه ها مجذوب بوی بدن انسان مانند عرق و چرب می شوند پس لازم است تا همیشه بهداشت شخصی رعایت شود.

- طرز لباس پوشیدن نیز در این مورد مؤثر است. هر چه لباس ها بلند و گشاد باشند، پوست کمتر در معرض نیش پشه ها خواهد بود. حتی می توان از جوراب نیز استفاده کرد اما این توصیه گرمای تابستان غیر قابل تحمل است. بهتر است لباس هایی با رنگ های روشن انتخاب کنید زیرا پشه ها مجذوب رنگ های تند که گرمای بیشتری دارند می شوند.

- پشه ها در محل هایی که تخم گذاری می کنند بیشتر حضور دارند. پس باید از هر جایی که آب راکد می شود مانند گودال ها و... دور شد.

- پشه ها در روزهایی که باد می وزد کمتر دیده می شوند زیرا نمی توانند با جریان هوا مقابله کنند. استفاده ازدستگاه تهویه با سرعت کم می تواند در راندن آنها مؤثر باشد.

- پشه ها حوالی غروب فعالیت بیشتری دارند. اگر در این ساعات بیرون می روید حتما لباس های مناسب بپوشید.

- بهترین روش برای در امان ماندن هنگام خواب استفاده از پشه بند است.

چطور جای نیش پشه ها را تسکین دهیم؟

- محل نیش را با آب و صابون بشویید.

- استفاده از بیکربنات سود در تسکین جای نیش مؤثر است. 4/3 بیکربنات سود را با 4/1 آب رقیق کرده و پارچه ای را با آن مرطوب کرده و به محل نیش بمالید.

- بعضی از گیاهان در تسکین نیش پشه مفید هستند. یک یا دو برگ بارهنگ را فشار دهید و شیره آن را به آرامی روی جای نیش بمالید. برگ های گل قاصدک، نعناع و برش های پیاز نیز مؤثرند.

- گرما در تسکین خارش تاثیر قابل توجهی دارد. دستمالی آغشته به آب جوش یا یک فنجان گرم را به مدت 15 ثانیه روی قسمت اطراف نیش زدگی بگذارید.

- کرم های آنتی هیستامین تاثیرات هیستامین را متوقف کرده و خارش را تسکین می دهد. تاثیر آنها معمولا پس از یک ساعت احساس می شود.

- داروی کورتیکواستروئیدها برای مقابله با نیش پشه ها بسیار مفید هستند. آنها تاثیرات واکنش های التهابی ار که سبب خارش و تورم پوست می شود کاهش می دهند.