۳ نشانه که تورم پایین نخواهد آمد!
سه شاخص افزایش دستمزدها، افزایش انتظارات تورمی مصرفکنندگان و افزایش انتظارات تورمی شرکتها باعث شده که نگرانیها در رابطه با پایین نیامدن تورم در کوتاهمدت، افزایش یابد.
اقتصاد آنلاین – صبا نوبری، اخبار بد مربوط به تورم همچنان ادامه دارد و تورم سالانه در کشورهای ثروتمند به بیش از ۹ درصد رسیده است.
این درحالیست که از دهه ۱۹۸۰ تورم تا این میزان بالا نبوده است. همچنین تا کنون پیش نیامده بود که نرخ تورم بالاتر از نرخ پیش بینی شده توسط اقتصاددانان باشد.
این موضوع خسارات بسیاری را به اقتصاد و بازارهای مالی وارد کرده است. بانکهای مرکزی در حال افزایش نرخ بهره هستند و طرحهای خرید اوراق را خاتمه دادند که باعث ضربه زدن به سهام میشود.
شاخص اطمینان مصرف کننده نیز در بسیاری از مناطق بسیار کمتر از زمانی است که پاندمی کرونا آغاز شده بود. تمام شاخصهای واقعی اقتصاد از جمله فعالیت بخش مسکن تا تولید نشان میدهد که رشد اقتصادی به سرعت در حال کند شدن است.
آینده تغییرات شاخص قیمت مصرف کننده یکی از مهمترین پرسشها برای اقتصاد جهانی است. بسیاری از کارشناسان پیشبینی میکنند که تورم سالانه به زودی کاهش خواهد یافت، دلیل آن نیز کاهش شدید قیمت کامودیتیها در مقایسه با افزایش شدید آن در سال گذشته است.
برای مثال بنابر پیشبینیهای اقتصادی اخیر بانک مرکزی، انتظار میرود تورم سالانه در آمریکا از ۵.۲% در پایان سال جاری به ۲.۶ % در پایان سال ۲۰۲۳ کاهش یابد.
اما یک شرکت مشاورهای اطلاعات جدیدی را درباره یک شاخص فشار تورمی منتشر کرده که نشان میدهد در آمریکا و منطقه یورو همچنان فشارهای تورمی در حال ساخته شدن هستند.همچنین تغییرات سه شاخص دیگر نشان میدهد که بازگشت به دوران قبل از پاندمی کرونا و رشد پایین و ثابت قیمتها در کشورهای ثروتمند محتمل نیست.
این سه شاخص موج افزایش دستمزدها، افزایش انتظارات تورمی مصرفکنندگان و شرکتها است.در صورت تداوم این موارد می توانند به یک نقطه بدون بازگشت منجر شوند که بر اساس گزارش های بانک تسویه بین المللی منجر به گسترش ذهنیت تورمی و افزایش سرعت هزینه کرد خانوارها می شود.
شواهد حاکی از آن است که کارگران در حال چانه زنی برای افزایش دستمزدهای خود هستند. این میتواند منجر به افزایش جدیدی در قیمتها شود.
برای مثال در اسپانیا کارگران مزارع اشتراکی قراردادی تنظیم کردند که بر اساس آن افزایش حقوق کارگران وابسته به افزایش تورم خواهد بود. در آلمان درخواست افزایش ۷ الی ۸ درصدی حقوق کارگران مطرح شده است و کارگران بخش حمل و نقل بریتانیا هم برای افزایش ۷ درصدی حقوق خود تلاش میکنند که البته مشخص نیست موفق شوند یا خیر.
این اتفاقات رشد بیشتر و سریعتر دستمزدها را به دنبال دارد. نمودار زیر وضعیت افزایش دستمزد در کشورهای عضو جی ۱۰ را نشان میدهد که توسط بانک گلدمن ساکس جمع آوری شده است.
حداقل دستمزد نیز درحال افزایش است. برای مثال هلند این اقدام را انجام داده است. اوایل این ماه آلمان نیز لایحهای را تصویب کرد که حداقل حقوق تا یک پنجم افزایش یابد.
در ۱۵ ژوئن، اداره روابط صنعتی استرالیا هم میزان دستمزدها را ۵.۲ درصد افزایش داد، که بیش از دو برابر افزایش نسبت به سال گذشته بود. افزایش بیشتر دستمزد به معنای افزایش بیشتر انتظارات تورمی است و این دلیل دوم ما برای نگرانی در این باره است که تورم پایین نیاید.
در آمریکا، انتظارات برای افزایش متوسط قیمت در کوتاهمدت به سرعت در حال افزایش است. به طور متوسط کاناداییها میگویند که آنها برای تورم ۷ درصدی در سال آینده، بالاترین میزانی که کشورهای ثروتمند تجربه کردند، آماده هستند.
حتی در ژاپن، سرزمینی که قیمتها به ندرت تغییر میکنند باورها درحال تغییر است. یک سال پیش بررسی بانک مرکزی نشان میداد که تنها ۸ % از مردم ژاپن بر این باورند که قیمتها "به طور قابلتوجهی" در طول سال آینده افزایش پیدا خواهند کرد (قیمت مصرفکننده در واقع تنها ۲.۵ % در سال افزایش یافته است) با این حال, اکنون ۲۰ درصد از مردم ژاپن فکر میکنند که این اتفاق خواهد افتاد.
عامل سوم مربوط به انتظارات شرکتها است. انتظارات تورمی خرده فروشان در یک سوم کشورهای عضو اتحادیه اروپا بالاتر از هر زمان دیگری است. بررسی انجامشده توسط بانک انگلستان حاکی از آن است که قیمت پوشاک برای مجموعههای پاییزی و زمستانی امسال ۷ تا ۱۰ درصد بیشتر از سال گذشته خواهد بود. امید بزرگ به تورم کمتر مربوط به قیمت کالاها است.
افزایش سریع در قیمت خودروها، یخچال و امثال آنها که به بخشی از تحولات زنجیره تامین مربوط بود، سال گذشته تورم را افزایش داد.
اکنون شواهدی از برگشت وجود دارد. هزینه ارسال کالاها از شانگهای به لسآنجلس از اوایل ماه مارس به یک چهارم کاهشیافته است. در ماههای اخیر، بسیاری از خرده فروشان به دنبال پر کردن قفسه محصولات خود هستند.
بسیاری از آنها اکنون در حال کاهش قیمت محصولاتشان هستند.
در آمریکا تولید خودرو بالاخره افزایش یافته است که میتواند بخشی از افزایش بیسابقه قیمت وسایل نقلیه در سال گذشته را از بین ببرد.کاهش قیمت کالاها میتواند در تئوری به خاموش شدن شعلههای تورم در کشورهای ثروتمند کمک کند و باعث تسهیل بحران هزینههای زندگی شده و فرصتی برای تنفس به بانکهای مرکزی بدهد. اما با اشاره به شواهد کافی از احتمال افزایش قیمتها در آینده، احتمال وقوع این اتفاق افزایش یافته است.
بنابراین اگر صدای غرش تورم را برای مدت طولانیتری شنیدید شگفت زده نشوید.