مسیر سخت چین برای میانجیگری در جنگ اوکراین
در اوایل فوریه، ولادیمیر پوتین و شی جین پینگ پس از یک دیدار "گرم و دوستانه" در پکن اعلام کردند که دوستی روسیه و چین "هیچ محدودیتی" ندارد. اما روز سه‌شنبه، واضح بود که پکن – که اظهار می‌کرد «به شدت نگران آسیب‌های وارد شده به غیرنظامیان» ناشی از حمله روسیه به اوکراین است – شروع به ایجاد تغییراتی برای کاهش وابستگی خود به روسیه کرده است.
اقتصاد آنلاین – پرهام کریمی؛ به گزارش فایننشال تایمز، وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، بر اساس بیانیه رسمی چین که پس از تماس تلفنی بین وانگ و همتای اوکراینی خود، دیمیترو کولبا، منتشر شد، گفت که چین از بروز درگیری بین اوکراین و روسیه ابراز تأسف می‌کند.
به گفته تحلیلگران، چنین زبانی نشانگر تغییری حیاتی است. یو جی، پژوهشگر ارشد چین در چتم هاوس، یک اندیشکده بریتانیایی، می‌گوید: «چین اکنون به تدریج موضع خود را از «بی‌تفاوتی» اولیه برای ابراز ناامیدی خود از بی‌احتیاطی نظامی کرملین تغییر می‌دهد.»
یو می‌افزاید: «اظهارات وانگ یی نشانه‌ای برای بازنگری در ارتباط با روسیه، حداقل در لفاظی دیپلماتیک است.
به طور خلاصه، تهاجم روسیه به اوکراین، چین را با نیاز به یک اقدام متعادل کننده روبرو می‌کند. از یک طرف، روابط عمیق آنها با مسکو به عنوان یک "مشارکت استراتژیک" طبقه بندی می‌شود، که نشان دهنده روابطی شامل تمرینات نظامی مشترک، انتقال فناوری نظامی و یک ضدیت مشترک نسبت به آن چیزی است که هر دو کشور آن را تهدید گسترش ناتو به سمت شرق می‌‌دانند.
از سوی دیگر، تهاجم روسیه در تضاد آشکار با اصل سیاست خارجی چین است که باید حاکمیت ملی و تمامیت ارضی مقدس تلقی شود.
یو می‌گوید: «پکن اکنون با مشارکت عمیق‌تر خود با این امر منفور بین‌المللی، در حال ایجاد یک تقابل دیپلماتیک فوق‌العاده دشوار است.»
چنین استرس‌هایی در برخی از اظهارات وانگ مشهود است. بدیهی است که مضمون سخنان او نسبت به زمان ملاقات شی و پوتین در اوایل فوریه سردتر و دورتر از مسکو بود.
وانگ گفت: «ما همواره این موضع را داشته‌ایم که باید به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشورها احترام گذاشته شود.» به گفته تحلیلگران، اگرچه او در سخنانش روسیه را سرزنش نکرد، یا پیشروی نظامی آن را تهاجم نخواند، اما اهمیتی که به «حاکمیت و تمامیت ارضی» داده شده، آشکار بود.
بر اساس این بیانیه، وانگ در جریان تماس با همتای اوکراینی خود از هر دو طرف درگیر در جنگ خواست تا "راه حلی برای این موضوع از طریق مذاکره پیدا کنند." او گفت که چین از همه تلاش‌های سازنده بین‌المللی که برای «حل و فصل سیاسی» کمک می‌کند، حمایت می‌کند.
اکنون سوال این است که چین در مرحله بعدی چه کاری می‌تواند انجام دهد؟ چرا که به اذعان تحلیلگران این امکان وجود دارد که پکن در روزها و هفته‌های آینده تلاش کند تا نقش بالقوه‌ای به عنوان یک صلح طلب ایفا کند.
