ایران با امیرعبداللهیان در حال نهایی کردن برجام؟
کنفرانس امنیتی مونیخ از دیروز بدون حضور روسیه شروع به کار کرده و مهمترین دستور کار آن پرداختن به موضوع بحران اوکراین است. مقامات ایالات متحده در روزهای اخیر با تمام توان تلاش می‌کنند به زعم خود روسیه را از حمله به اوکراین بازدارند و روسیه با تمام توان در تلاش است که ثابت کند قصد حمله به اوکراین را ندارد.
اقتصاد آنلاین_موسی حسن‌وند؛ پنجاه و هشتمین اجلاس امنیتی مونیخ با حضور دهها تن از مقامات کشورها و سازمان‌های بین‌المللی در حال برگزاری است. بحران اوکراین، مساله شمال آفریقا و قدرت گرفتن طالبان در افغانستان جزو دستورکارهای اصلی این نشست محسوب می‌شود.
این کنفرانس که در ابتدا بیشتر گردهمایی رهبران بلوک غرب بود، در چند دهه اخیر و با تغییر نظم بین‌المللی، به محل تجمع، رایزنی، تصمیم‌گیری و اجماع بیش از صد کشور جهان درباره امنیت جهان، تبدیل شده است.
اوکراین، سرخط نگرانی‌ها
آنتونیو گوترش که سخنران افتتاحیه مراسم بود، بحران اوکراین را پیچیده تر و خطرناک تر از دوران جنگ سرد توصیف کرد. وزیر خارجه آلمان هم نسبت به درگرفتن جنگ هشدار داد و گفت: «روسیه روش تهدید را نسبت به اوکراین در پیش گرفته و صلح را به خطر انداخته است. اما برلین نمی‌تواند سلاح در اختیار اوکراین قرار دهد.»
آنتونی بلینکن هم در کنار ابراز نگرانی بر راه‌حل دیپلماتیک تاکید کرد: «ما می‌خواهیم نشان دهیم که در این تنش راه حل دیپلماتیک وجود دارد، اما نگرانیم که روسیه در این راه رفتارهایی برای ایجاد بهانه حمله به اوکراین داشته باشد.» شهردار کی‌یف هم در سخنرانی خود از نیازمندی بسیار زیاد به سلاح برای دفاع در برابر حمله احتمال روسیه به اوکراین شد.
روسیه در روزهای گذشته خبر داده بود که بخشی از نیروهایش از مرز اوکراین عقب‌نشینی کرده و به محل‌های استقرار خود بازگشته‌اند. اما آمریکا می‌گوید روسیه نه تنها نیرویی را بازنگردانده، بلکه بر حجم نیروهای خود در مرز اوکراین افزوده است.
بسیاری از ناظران غربی معتقدند پوتین بدون شلیک حتی یک گلوله، خود را در مرکز توجه جهانی قرار داده و ثابت کرده که روسیه اهمیت دارد. او اوکراین را بی‌ثبات کرده و برای اجتناب از جنگ امتیازاتی از ناتو خواهد گرفت و در در نهایت اذهان مردم را از مشکلات اقتصادی و سرکوب چهره‌های اپوزیسیون مانند الکسی ناوالنی منحرف کرده است.
اما اوکراین می‌تواند نقطه آسیب‌پذیر پوتین هم باشد، چرا که با حمله و اشغال اوکراین، با لهستان (کشوری عضو ناتو) همسایه خواهد شد و این دقیقا مخالف با منطق روسیه است. حتی اگر دولت دست‌نشانده‌ای در کی‌یف توسط روسیه روی کار بیاید، احتمالا دوام چندانی نخواهد داشت و جامعه این کشور پذیرای چنین مساله‌ای نخواهد بود.
واقعیت این است که احساسات عمومی در اوکراین از قرار گرفتن میان آمریکا و روسیه خشنود نیستند و اگر قرار بر انتخاب باشد، احتمالا آمریکا را ترجیح خواهند داد. اوکراین در سال‌های اخیر از حمایت دیپلماتیک و نظامی غرب برخوردار شده است. در واقع آمریکا زمینی ترسیم کرده که روسیه چه حمله کند و چه عقب نشینی کند بازنده این میدان است.
ایران و آمریکا در تکاپوی توافق
ایران تا پیش از حضور ظریف در وزارت خارجه، علاقه زیادی به حضور در این اجلاس نشان نمی‌داد. با این‌که جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳۸۱ به کنفرانس امنیتی مونیخ دعوت می‌شد، حسین امیرعبداللهیان، دومین وزیر خارجه‌ای است که به مونیخ رفته و پیش از او، فقط محمدجواد ظریف، در بحبوحه تلاش ایران برای موفقیت در مذاکرات هسته‌ای، راهی این کنفرانس شده بود.
حالا به نظر می‌رسد که بعد از گذشت ۸ سال، ایران در آستانه توافقی دیگر، عالی‌ترین مقام سیاست خارجی را به این کنفرانس فرستاده تا رایزنی‌های مورد نظر کشورمان را در گفتگو با همتایان بین‌المللی جلب کند.
حالا امیرعبداللهیان، آنتونی بلینکن و کامالا هریس وزیر خارجه و معاون رییس جمهور آمریکا هم در این کنفرانس حاضر هستند. وزیر خارجه کشورمان از دیروز که وارد مونیخ شده دیدارهای زیادی داشته و در مورد مسایل مختلف گفتگو کرده است.
رییس جمهور اسلوونی، دبیرکل سازمان ملل، رییس اقلیم کردستان عراق، وزرای خارجه بوسنی، قطر، هند، آلمان و بلژیک تنها بخشی از برنامه فشرده امیرعبداللهیان در این دو روز بوده است. البته احتمالا همه منتظر دیدار غیرمنتظره با وزیر خارجه آمریکا هم باشند. هر چند این احتمال از سوی دو طرف رد شده باشد.
مثلا جن ساکی سخنگوی کاخ سفید، امروز در نشست خبری اعلام کرد "قطعا از تلاش‌ها و فرصت جهت تعامل مستقیم با ایرانی ها حمایت می‌کنیم." امیر عبداللهیان هم گفته بود مذاکره مستقیم با آمریکا هزینه‌های سنگینی برای دولت خواهد داشت.
البته "لارنس نورمن" خبرنگار وال استریت ژورنال که خبرهای برجامی را پوشش می‌دهد، با اشاره به دیدارهای وزیر خارجه کشورمان نوشته: «نشست با کشور ۱+۵ در مونیخ به احتمال زیاد بیشتر خواهد بود. اما منابع من می گویند که او در حال حاضر یک بازیگر اصلی در پرونده هسته ای ایران نیست و انتظار تاثیر زیادی بر مذاکرات ندارند.»
اما کنفرانس شاهد حضور مقامات اسراییل نیز هست. انتظار می‌رود بنی گنتس وزیر دفاع و آلون اوشپیز مدیر کل وزارت خارجه اسراییل که در کنفرانس امنیتی مونیخ شرکت می‌کنند، درباره توافق احیای برجام اظهارنظر کنند. در همین حال یک مقام امنیتی اسراییلی گفت که پس از توافق تازه با ایران، همه بازوهای ایران در منطقه قدرتمندتر خواهند شد و کمک‌های مالی جمهوری اسلامی به این نیروها افزایش خواهد یافت.
ادعای این مقام امنیتی این بود که آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها نمی‌دانند پول و کمک ایران به نیروهای منطقه‌ای روزی آنها را نیز تهدید خواهد کرد. همچنین یک منبع اسراییلی روز جمعه ۲۹ بهمن ابراز نگرانی کرد که تنش بین روسیه و اوکراین توجهات را از موضوع هسته ای ایران منحرف خواهد کرد.
براساس گزارشی که رویترز به تازگی و به عنوان توافق منتشر کرده بود، تعلیق غنی سازی بالای ۵ درصد و آزادسازی پول‌های ایران در کره جنوبی و آزادی زندانیان غربی در ایران گام‌هایی است که باید بین یک تا سه ماه برداشته شود.
مواردی که همه از طرف ایران تکذیب شد. حالا ۱۰ روز مانده به ضرب‌الاجل آمریکا برای تاریخ پایان مذاکرات باید دید مقصد بعدی وزارت خارجه ایران کجا خواهد بود. تهران یا وین؟
