در آرزوی رشد با نیم نگاهی به بازارهای جهانی

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از دنیای‌اقتصاد، به عبارت دقیق‌‌‌تر، در جریان قیمت‌های اعلامی روز گذشته، میانگین هفتگی بهای نیمایی دلار که از متوسط هفتگی خرید و فروش نرخ نیمایی به‌دست می‌‌‌آید، از نرخ‌های کاهشی حکایت داشت؛ به طوری که در مقایسه با قیمت مبنای نیمایی دلار هفته قبل با کاهش ۱۱۷تومانی، به میزان ۲۴‌هزار و ۴۸۲تومان در نظر گرفته شد.

روند کاهشی بهای نیمایی ارز که چندی است با نوسان‌‌‌های به‌نسبت محدود بهای ارز در بازار آزاد همسو شده، بخشی از اثر افزایشی نرخ محصولات پتروشیمیایی در بازار جهانی را خنثی کرده و ترکیبی از افزایش و کاهش نرخ پایه را نمایان ساخته است؛ در حالی‌که عمده گریدهای دو گروه کالایی پتروشیمیایی با رشد نرخ جهانی همراه شده‌‌‌اند.

موشکافی روند تغییرات نرخ پایه در محصولات پلیمری و شیمیایی

در بین محصولات پلیمری بورس‌کالا، اثر کاهشی قیمت مبنای نیمایی دلار توانست بسیاری از گریدهای این بازار را با نوسان منفی نرخ همراه کند، اما بررسی‌ها از محدود بودن این افت قیمت حکایت دارد؛ چرا که به استثنای سه گرید (پلی‌استایرن معمولی، مقاوم و انبساطی) نرخ جهانی سایر محصولات این گروه بدون تغییر یا با افزایش نرخ جهانی اعلام شد. از این رو بهای پلیمرهای بورس‌کالا در هفته جاری پراکندگی بسیار محدودی را در بازه منفی 7/ 2‌درصد و مثبت 89/ 1‌درصد تجربه کردند.

صدرنشینی رشد قیمت پایه پلیمرها در هفته جاری، مربوط به پلی‌اتیلن سنگین تزریقی است که با 441تومان افزایش بها طی هفته جاری با نرخ 23‌هزار و 752تومان عرضه می‌شود. اثر افزایش بهای جهانی این گرید پلیمری مهم‌ترین عامل رشد قیمت پایه آن به شمار می‌رود که بهای دلاری آن با احتساب 95‌درصد فوب خلیج‌فارس به میزان 970دلار به ازای هر تن در نظر گرفته شد. بیشترین رشد نرخ جهانی در معامله کشف نرخ پایه هفته جاری، 26دلار به ازای هر تن و مربوط به گرید دورانی پلی‌اتیلن سنگین بوده است.

این محصول، دومین رشد نرخ پایه این هفته را با افزایش 81/ 1‌درصد بهای پایه از آن خود کرد و در بازارهای جهانی طی هفته ماقبل به میزان یک‌هزار و 123دلار بر هر تن معامله شد. پلی‌وینیل کلرایدهای بورس‌کالا (PVC) که با ریزش قیمت هفته‌‌‌های گذشته خود خبرساز شدند، هفته جاری به میزان محدود 09/ 0‌درصد کاهش بهای پایه را در تمامی گریدهای خود تجربه کردند و تغییر بهای دلاری آن نسبت به هفته ماقبل بین 5 تا 6 دلار مثبت ارزیابی شد. پلی‌استایرن انبساطی 200، بیشترین کاهش نرخ پایه را در این هفته دارد که با 987تومان افت بهای پایه عرضه می‌شود. این محصول در بازارهای جهانی نیز با افت 35دلاری بیشترین تنزل قیمتی را از آن خود کرد.

در بین محصولات شیمیایی بورس‌کالا نوسان بهای پایه، ترکیبی از کاهش و افزایش را نشان داد، اما بازه این تغییرات قیمتی برجسته بود؛ به طوری که سود کاستیک با 59/ 6‌درصد رشد بهای پایه بیشترین میزان افزایش و اوره پریل با 7/ 6‌درصد کاهش بها، بیشترین میزان افت نرخ پایه را به خود اختصاص داد.

انتظار رشد قیمت تمام‌شده پتروشیمیایی‎ها از مسیر بازارهای جهانی

بازار جهانی محصولات پتروشیمیایی با محوریت پلیمرها، وارد فاز افزایشی جدیدی شده و این روند اخیر با اما و اگرهای زیادی مواجه شده است. بهای نفت‌خام در سطوح بالایی قرار داشته و نفتا و گاز طبیعی رشد قیمت‌های بزرگی را تجربه کرده‌‌‌اند؛ تا جایی که یکی از رکوردهای قیمتی سال‌های اخیر را شاهد هستیم. همین نکته به‌تنهایی مهم‌ترین سیگنال برای افزایش قیمت تمام‌شده بسیاری از محصولات پتروشیمیایی است. بنابراین بازار از این مسیر، خود را برای رشد قیمت آماده کرده است.

از طرف دیگر، حجم تقاضا در بازارهای جهانی با محوریت شرق آسیا و به‌طور دقیق‌‌‌تر حجم تقاضای چین از عقبگرد مقطعی حکایت دار؛ آن هم در وضعیتی که تعطیلات سال نو چینی پیش‌رو بوده و به صورت سنتی میزان تقاضای خرید را محدود می‌کند. اما واقعیت این است که سیگنالی از افت قیمت‌ها به ازای کاهش تقاضا نه‌تنها مشاهده نشده، بلکه کم و بیش شاهد ادامه روند صعودی نرخ هستیم.

این مطلب حکایت از آن دارد که بازار جهانی محصولات پتروشیمیایی از دو مسیر رشد قیمت تمام‌شده و سیگنال روانی رشد قیمت‌ها به تبع افزایش بهای نفت‌خام تاثیر پذیرفته و این وضعیت تاکنون ادامه داشته است.

این موارد به این معنی است که احتمالا روند صعودی جدیدی آغاز شده که نیازمند موشکافی دقیق‌‌‌تری است. در واقع، بازار در شرایط فعلی بسیاری از داده‌‌‌های موردنیاز برای افت مقطعی قیمت‌ها را در ذات خود نهفته دارد؛ یعنی می‌‌‌تواند عقبگرد تاکتیکی داشته باشد که شبیه دورخیز قیمت خواهد بود. به عبارت دیگر، فنری در حال فشرده شدن است تا سطوح قیمتی بالاتری را تجربه کند. اینکه بهای نفت‌خام به نزدیکی سال 2014 خود رسیده، یک داده بسیار مهم در فاز قیمت تمام‌شده و جو روانی حاکم بر بازارهاست؛ آن هم در شرایطی که اغلب بازارهای جهانی در سطوح قیمتی بسیار بالایی نوسان می‌کنند، در حالی که نفت‌خام تا رسیدن به رکوردهای قیمتی تاریخی خود فاصله بسیار زیادی دارد.

این مطلب به این معنی است که می‌‌‌توان روند صعودی احتمالی بهای نفت‌خام را محاسبه کرد و اثر آن را در فاز اول بر بازار محصولات پتروشمیایی انتظار داشت.

سیگنال افزایشی بازارهای جهانی به قیمت محصولات پتروشیمی

بهای هر بشکه نفت‌خام برنت از زمان شیوع ویروس ناشناخته کرونا در دنیا تاکنون به بالاترین سطح قیمتی خود رسیده است که بر مبنای انتظارات تحلیلگران پیش‌بینی می‌شود در صورت بهبود شرایط و مهار کرونا، این کانال قیمتی حداقل در سال‌جاری حفظ شود. البته هنوز هم با نرخ‌های تاریخی نفت‌خام فاصله قابل‌توجهی وجود دارد؛  چرا که بررسی‌‌‌‎ها نشان می‌دهد نفت خام برنت در جولای سال 2008 به بهای 147دلار به ازای هر بشکه دست یافت، اما همین تحرکات مثبت در نرخ دادوستدهای جهانی نفت‌خام، پتانسیل رشد بهای تمام‌شده محصولات پتروشیمی را دارد.

معاملات آتی نفت برنت روز جمعه حتی به بالای 91دلار در هر بشکه نیز رسید، اما سرانجام با ثبت بهای نزدیک به 90دلار معاملات را به پایان رساند. این نرخ به بالاترین سطح از اکتبر 2014 تاکنون رسیده و برای ششمین افزایش هفتگی خود به دلیل محدودیت عرضه و سیاست افزایش متوسط تولید از سوی تولیدکنندگان اصلی، قیمت نفت را بالا نگه داشته است. اوپک‌پلاس قرار است 2 فوریه تشکیل جلسه دهد و به طور گسترده انتظار می‌رود به افزایش تولید 400‌هزار بشکه در روز طی ماه مارس پایبند بماند.

قیمت نفت نیز از ابتدای سال جدید میلادی به دلیل تنش‌‌‌های ژئوپلیتیکی در شرق اروپا که روسیه، دومین تولیدکننده بزرگ نفت و تامین‌‌‌کننده اصلی گاز طبیعی اروپا را درگیر می‌کند، حدود 14درصد افزایش یافته و در خاورمیانه ترس از اختلال در عرضه را برانگیخته است. بر اساس گزارش رویترز، در سمت تقاضا، واردات نفت‌خام چین در سال‌جاری می‌‌‌تواند 6 تا 7‌درصد افزایش یابد؛ زیرا اهالی این بازار خرید واحدهای پالایشی جدید را افزایش داده و ذخایر پایین خود را تکمیل می‌کنند.از آنجا که رشد بهای نفت‌خام به‌سرعت بر قیمت محصولات مشتق‌شده از نفت اثر مستقیم دارد، قیمت نفتا به عنوان یکی از مهم‌ترین این مواد، افزایشی شده است.

همچنین نفتا یکی از ارزشمندترین خوراک‌‌‌های مایع برای شرکت‌های پتروشیمی به شمار می‌رود؛ براین اساس می‌‌‌توان انتظار داشت که با وقفه کوتاهی شاهد رشد جرقه‌‌‌های قیمت‌های جهانی محصولات پتروشیمیایی باشیم. همان‌طور که اخیرا نیز اثر این جرقه‌‌‌های مثبت بها در بازار نفت‌خام و نفتا بر قیمت‌های پایه هفته گذشته را مشاهده کردیم و بخش زیادی از گریدهای این گروه از محصولات با نوسان مثبت قیمت جهانی همراه شدند.

بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد که معاملات آتی نفتا بالای 774دلار در هر تن هفته گذشته را سپری کرد. این نرخ نزدیک به سطوحی است که از اواخر سال 2014 برای این محصول مشاهده نشده بود، زیرا معامله‌‌‌گران افزایش قیمت نفت را در مقابل چشم‌‌‌انداز کاهش تقاضا پیش‌بینی کردند. در بحبوحه نگرانی‌ها در مورد درگیری‌‌‌ها در خاورمیانه و افزایش تنش‌‌‌ها با روسیه و همچنین کاهش ذخایر، قیمت‌های آتی نفت‌خام به بالاترین حد در هفت‌سال گذشته رسید. بنابراین طبق مدل‌‌‌های کلان جهانی و انتظارات تحلیلگران، انتظار می‌رود این خوراک ارزشمند برای شرکت‌های پتروشیمی تا پایان سه‌‌‌ماه ابتدایی سال‌جاری با کف قیمتی 5/ 756دلار بر تن معامله شود.