کناره گیری سعد حریری از سیاست
سعد حریری، نخست وزیر سابق لبنان و یکی از برجسته ترین سیاستمداران این کشور برای نزدیک به دو دهه، روز دوشنبه اعلام کرد که فعالیت سیاسی خود را در بحبوحه سقوط شدید اقتصادی که رهبران این کشور نتوانسته اند آن را متوقف سازند، به حالت تعلیق در می آورد.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از دنیای‌اقتصاد، «بن هوبارد» در گزارش ۲۴ ژانویه برای نیویورک‌تایمز نوشت: حریری که حزبش به‌عنوان نیرویی موازنه بخش در تحولات لبنان عمل می‌کند، گفت که در انتخابات پارلمانی آتی شرکت نخواهد کرد و از حزب سیاسی خود، جنبش المستقبل خواست که در انتخابات حضور پیدا نکند. حریری در یک سخنرانی احساسی تلویزیونی گفت: «من متقاعد شده‌ام که با توجه به نفوذ برخی کشورهای منطقه، سردرگمی بین‌المللی، شکاف ملی، تشدید فرقه‌گرایی و پژمردگی دولت، هیچ فرصت مثبتی برای لبنان وجود ندارد.»
خروج حریری شاید بزرگ‌ترین نشانه‌ای است از اینکه نظم سیاسی که از زمان پایان جنگ داخلی فاجعه‌بار این کشور در سال۱۹۹۰ بر لبنان حاکم شده بود، پس از ناکامی‌های مکرر در یافتن راه‌حلی برای مشکلات اجتماعی و اقتصادی تشدیدشده لبنان، در حال از بین رفتن است. در سال‌های اخیر، پول این کشور بیش از ۹۰درصد از ارزش خود را از دست داده و خانواده‌های لبنانی را فقیرتر کرده است.
انفجار مهیب در بندر بیروت در آگوست۲۰۲۰ بیش از ۲۰۰ نفر را کشت و از آن زمان سیاستمداران قدرتمند تلاش کرده‌اند تا تحقیقات رسمی درباره چگونگی وقوع آن را به بن‌بست بکشانند. به نوشته گزارشگر نیویورک‌تایمز، نخبگان حاکم بر لبنان کشور از جمله حریری تاکنون نتوانسته‌اند به ضعف‌های اقتصادی که با آن روبه‌رو هستند، رسیدگی کنند، چه رسد به اینکه راه‌هایی برای کمرنگ کردن اثرات آن ضعف‌ها بر ۲/ ۵میلیون نفر ساکن لبنان پیدا کنند.
مصطفی علوش، معاون سیاسی حزب حریری، گفت: «سعد وقتی فهمید که دیگر امیدی به کشور نیست، استعفا کرد. من واقعا نگران آینده نامعلوم هستم. امروز می‌بینم که لبنان به سمت نابودی می‌رود.» خروج حریری یک خلأ در وضعیت سیاسی لبنان ایجاد کرد و باعث شد بسیاری متعجب شوند که چه نوع تغییرات یا رکود فزاینده‌ای ممکن است منادی این خروج از قدرت باشد. او به‌عنوان نماینده ارشد مسلمانان سنی کشور، یکی از سه گروه بزرگ مذهبی که سیستم پیچیده تقسیم قدرت را در لبنان تشکیل می‌دهند، تلقی می‌شد.
معلوم نیست چه کسی در این نقش و جایگاه قرار است جایگزین او شود. «ماها یحیی» مدیر مرکز خاورمیانه کارنگی در بیروت گفت: «محبوبیت حریری کاهش یافته اما او همچنان رهبر مسلم بخش بزرگی از جامعه سنی لبنان بود. اکنون او بیرون از قدرت است و این می‌تواند خلأ بزرگی را به جا بگذارد.»
علوش همچنین افزود که حزب حریری که ۱۳کرسی در پارلمان دارد (پارلمان لبنان ۱۲۸کرسی دارد.) هیچ نامزدی را در انتخابات برنامه‌ریزی‌شده برای ماه می معرفی نخواهد کرد. ماها یحیی نیز گفت که دیگر دلالان قدرت در لبنان ممکن است تصمیم بگیرند در صورتی که سنی‌ها دچار آشفتگی هستند، اصلا انتخاباتی برگزار نکنند. او گفت: «شما نمی توانید کل جامعه را درگیر انتخابات کنید یا وادار به مشارکت در انتخابات‌سازید.» به نوشته «هوبارد» گزارشگر نیویورک‌تایمز، حریری فرزند یک «سلسله سیاسی» است که از سال ۱۹۹۲، زمانی که پدرش، رفیق حریری، تاجر کاریزماتیک که با تجارت در خلیج‌فارس ثروتمند شده بود، برای ورود به سیاست و تلاش برای کمک به کشور و بهبود اقتصاد پس از ۱۵سال جنگ داخلی به لبنان بازگشت، مناصب عالی دولتی را بر عهده داشت.
رفیق حریری در سال ۲۰۰۵ در انفجار یک خودروی بمب‌گذاری‌شده ترور شد و سعدِ جوان وارث جایگاه سیاسی پدر شد. او نیز مانند پدرش، دیدگاهی را ترویج کرد دال بر اینکه طرفدار تجارت است، به کشورهای غربی مانند فرانسه و ایالات متحده و کشورهای ثروتمند خلیج‌فارس مانند عربستان سعودی که از او حمایت سیاسی کردند و از نظر اقتصادی به لبنان کمک کردند نیز نزدیک است.
چنین دیدگاهی باعث می‌شود میان او و دیگر گروه‌های سیاسی که طرفدار مبارزه با اسرائیل و مقاومت در برابر آمریکا و نفوذ این کشور در خاورمیانه هستند، جدایی افکنده شود. حریری ۵۱ساله، در سال‌های اخیر یکی از مهره‌های ثابت صحنه سیاسی کشور بود و سه دوره نخست‌وزیری، یکی از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۱ و دو دوره بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ را بر عهده داشت. اما جایگاه حریریِ جوان در سال‌های اخیر و با قدرتمندتر شدن حزب‌الله و طبقه حاکمه‌ای که او بخشی از آن بود اما نتوانست مشکلات اقتصادی و سیاسی روزافزون کشور را حل کند، از بین رفت.
اگرچه او در برخی دولت‌های ائتلافی با حزب‌الله مشارکت کرد، اما همواره تمایز میان خط سیاسی خود با حزب‌الله را حفظ کرد. همین همکاری در دولت ائتلافی موجب رنجش عربستان سعودی شد تا اینکه سعد در سفر به عربستان برای مدتی حبس و مجبور به سخنرانی آتشین علیه حزب‌الله شد. در هر حال، خروج او از قدرت می‌تواند آینده تیره سیاسی در لبنان را تیره‌تر سازد.
