ظهور دوباره دلالان قرارداد چین و روسیه!
امضای سند ۲۵ ساله ایران و چین و تمدید سند ۲۵ ساله ایران و روسیه موجب شده که ادعاهای عجیبی مبنی بر اینکه دولت سابق مانع از حضور چینیها در پروژههای عمرانی ایران شده است.
اقتصادآنلاین - پریسا شاکری؛ درست در شرایطی که دولت سیزدهم مدعی است چین و روسیه میتوانند برای اقتصاد تحریمزده ایران معجزه کنند، ادعاهای عجیبی از برخی فعالان اقتصادی شنیده میشود. نمونه این ادعا از سمت علاءالدین بروجردی، رییس انجمن دوستی ایران و چین مطرح شده است. او به ایلنا گفته، عباس آخوندی، وزیر اسبق مسکن مانع استفاده از ۵۰ میلیارد دلار فاینانس چینی در حوزه راه اندازی خطوط ریلی شد و در دولت روحانی افرادی حضور داشتند که معتقد به کار ایران با چین نبودند.
او در این زمینه توضیح داده است: چینیها در دولت روحانی میخواستند که با فاینانس خودشان، پروژه خط آهن را راه اندازی کنند و حتی حاضر بودند که ۵۰ میلیارد دلار فاینانس در ایران انجام دهد؛ ولی وزیر اسبق مسکن همراهی لازم را در این حوزه صورت نداد و حتی چینی ها حاضر شدند که ۱۵ درصد پیش پرداخت فاینانس را هم بردارند و ما بعد از یک سال تنفس پرداخت را انجام دهیم.
بروجردی با بیان اینکه وزیر اسبق مسکن، بیست روز هیات چینی را برد و آورد و اراده اش بر این بود که این فاینانس انجام نشود؛ گفته است: با این برخورد، نفر دوم هیات چینی به من نامه نوشت که اینگونه می خواهید از منافع ملی خود دفاع کنید، ما هم موضوع را با مقام معظم رهبری مطرح کردیم و رییس جمهور هم برای معاون اول حکم زد که این موضوع را پیگیری کنند؛ اما مشکل این بود که در دولت روحانی افرادی حضور داشتند که معتقد به کار ایران با چین نبودند.
رییس اتاق ایران و چین: آنها شیاد بودند!
این موضوع در حالی مطرح شد که مجیدرضا حریری، رییس اتاق ایران و چین با اشاره به ادعاهای بروجردی در توییتی نوشت: «این فرمایشات همه قصه نیست؛ افراد ذکر شده در این سخنان نه جایی بنام انجمن ثبت شده بودند و نه مورد تایید دولت چین بودند. در اصل عدهای شیاد بودند که به مراه دلالان ایرانی به همه سر می زدند.»
ماجرا به همین جا خلاصه نشد و اصغر فخریه کاشان، مشاور امور بینالملل اسبق وزارت راه و شهرسازی هم به این مساله واکنش نشان داد و گفت که عده ای بنا داشتند قراردادهای چین را دلالی کنند.
او در گفتگویی توضیح داد: معتقدم این حرفها و ادعاهای بروجردی یا از سر بیاطلاعی است یا اینکه دلالهایی بروجردی را احاطه کردند و به وی اطلاعات غلط میدهند.
او ادامه داد: انجمنی که بروجردی به عنوان ارائه کننده فاینانس به ایران و به وزارت راه و شهرسازی معرفی کرده بود انجمنی بدون سرمایه و حضور ۸ الی ۱۰ بازنشسته چینی تاسیس شده بود و این انجمن حتی یک روز هم سابقه کار نداشت.
قائم مقام وزیر راه و شهرسازی وقت ادامه داد: بروجردی به ما اعلام کرد که انجمنی تحت عنوان فاینانس چین قصد دارد ۵۰ میلیارد یورو به ایران اعتبار بدهد و ما به ازای آن نفت دریافت کند و ما از این اعتبار برای پروژههای قطار سریع السیر استفاده کنیم؛ اولا در همان زمان جواب ما به ایشان این بود که دولت چین مطلقا این موضع را قبول ندارد چرا که ما بلافاصله در همان مقطع با سفارت ایران در چین هماهنگ کردیم و سفیر ایران در چین موضوع را با بانک مرکزی و دولت چین مورد بررسی قرار داد که نه تنها که این موضوع در دولت چین مطرح نبود بلکه اساسا دولت چین این انجمن را هم قبول نداشت.
فخریه کاشان تاکید کرد: دوم اینکه اگر چین قرار بود فاینانس ۵۰ میلیارد یورویی به ایران بدهد چنین اقدامی را با دلال و واسطه انجام نمیداد بلکه هزار و یک امتیاز از ایران میگرفت و بعد این فاینانس را در اختیار کشورمان قرار میداد. نکته مهمتر اینکه اساسا در همان زمان فاینانسهای مصوب شده با چینیها برای پروژه برقیسازی قطار تهران – مشهد و قطار سریع السیر تهران – قم - اصفهان هم متوقف شده بود. هر چند که حتی ال سی برای فاینانس قطار برقی تهران – مشهد باز شده بود و اقداماتی برای پیش پرداختها و ضمانتنامهها انجام داده بودیم، فاینانس این پروژهها را هم متوقف کردند چه برسد به اینکه بخواهند ۵۰ میلیارد یورو فاینانس را از طریق یک انجمن در اختیار ایران بگذارند.
بدعهدی روسیه و چین
حالا این مسایل در شرایطی مطرح می شود که چین بلافاصله پس از تحریم ها نه تنها پروژه های ریلی ایران و طرح قطار برقی را رها کرد که از آزادراه تهران- شمال نیز خارج شد و دولت برای جلوگیری از توقف پروژه قدیمی و مشمول زمان آزادراه تهران- شمال مجبور شد قراردادی با سرمایه گذاران داخلی امضا کند. از این گذشته روسیه نیز رفتار مشابهی با ایران داشت.
قرارداد برقی کردن راه آهن گرمسار- اینچه برون در آذرماه ۱۳۹۴ در حاشیه سفر حسن روحانی رئیس دولت یازدهم به مسکو بین محسن پورسیدی معاون وزیر وقت راه و شهرسازی و مدیرعامل اسبق شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران با سرگئی پاولوف مدیرعامل سابق شرکت دولتی راه آهن روسیه (RZD) به امضا رسید.
این در حالی است که عباس آخوندی وزیر اسبق راه و شهرسازی ۲ ماه پیش از آن در ۳۰ مهر ۱۳۹۴ با الکساندر نواک وزیر وقت انرژی روسیه دیدار و تفاهم نامه مربوطه را امضا کرده بود.
بر اساس اعلام خبرگزاری اینترفکس روسیه ۶ اسفند ۹۸ شرکت راه آهن دولتی روسیه از قرارداد سرمایه گذاری ۱.۲ میلیارد دلاری برقی کردن راه آهن گرمسار- اینچه برون طبق آنچه این شرکت، «بیم تحریمهای آمریکا» اعلام کرده بود، خارج شد و روسها از زمان آغاز به کار پروژه در تیرماه ۹۷ تا زمان خروج از قرارداد در اسفند ۹۸ هیچ کاری برای پیشرفت پروژه انجام نداده بودند.