صندوق تثبیت بازار سرمایه در مسیر تقویت شفافیت است

اقتصاد آنلاین – سهیل بانی؛ بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار سرمایه در ماه‌های گذشته، انتقاداتی را نسبت به نظارت بر عملکرد صندوق تثبیت بازار سرمایه، مطرح کردند. اقتصاد آنلاین در گفت‌وگو با امیر مهدی صبایی، مدیرعامل صندوق تثبیت بازار سرمایه، به بررسی این موضوعات پرداخت.

مدیران صندوق، اطلاعات پنهانی مهمی ندارند

یکی از انتقاداتی که نه تنها بر صندوق تثبیت، بلکه بر تمامی ارکان بازار سرمایه ایران وارد است، نبود محدودیت در فعالیت‌های آینده مدیرانی است که دارای اطلاعات نهانی هستند. ممکن است که مدیران یک نهاد در مجموعه بازار سرمایه، اطلاعاتی در زمان فعالیت خود در آن نهاد کسب کنند که در آینده نیز بتوانند با استفاده از آن‌ها معاملاتی انجام دهند. با این وجود هیچ محدودیتی برای فعالیت‌های آتی مدیران در قانون بازار سرمایه ایران وجود ندارد و این موضوع، همیشه به عنوان یکی از مشکلات بزرگ قانون بازار قلمداد می‌شود.

صبایی پیرامون این موضوع اظهار کرد: طبق دستورالعمل دارندگان اطلاعات نهانی، یک تاریخ ورود و یک تاریخ خروج برای همه مدیران یک سازمان وجود دارد. مدیران در تاریخ ورود مشمول این دستورالعمل می‌شوند و با خروجشان این موضوع به اتمام می‌رسد. از طرفی مدیرانی که از یک سازمان خارج می‌شوند، دیگر در جریان تصمیمات آن سازمان نیستند و نمی‌توانند از رانت اطلاعاتی استفاده کنند. 

وی افزود: کارکردن در صندوق تثبیت بازار سرمایه، هیچ اطلاعات نهانی مفیدی برای مدیران ایجاد نمی‌کند. در حال حاضر منابع شرکت‌های سرمایه‌گذاری، هلدینگ‌ها و صندوق‌های بازارگردانی، به مراتب از صندوق تثبیت بیشتر است و بزرگی منابعی که وارد صندوق تثبیت می‌شود، به قدری نیست که رانت‌زا باشد.

بازرسی از صندوق تثبیت، توسط بازوهای نظارتی سه قوه

صبایی در ادامه اذعان کرد: همه فعالیت‌های صندوق تثبیت، در چارچوب ضوابط و مقررات انجام می‌شوند و سازمان حسابرسی، بازرسی کل کشور و دیوان محاسبات، بر آن‌ها نظارت می‌کنند. درصورت وجود هرگونه نقض مقررات، بازوهای نظارتی سه قوه در کوتاه‌ترین زمان به آن‌ها رسیدگی می‌کنند.

وی در پاسخ به این سوال که چرا اطلاعات معاملات صندوق افشا نمی‌شوند، گفت: تصمیمات گذشته مجموعه سازمان بورس و مدیران پیشین صندوق، به نحوی بوده است که این اطلاعات افشا نشده‌اند. با این وجود در حال حاضر برنامه‌هایی وجود دارد که صورت‌های مالی سال ۱۴۰۰، طبق استانداردهای گزارش‌گری صندوق‌ها، حداکثر تا اردیبهشت ماه سال آینده افشا شود. 

نظارت لحظه به لحظه بر معاملات مدیران صندوق

مدیرعامل صندوق تثبیت، درباره ابهاماتی که پیرامون درز اطلاعات پنهانی از اعضای صندوق تثبیت وجود دارد، گفت: قانون بازار اوراق بهادار برای نظارت بر این موارد نیز ضوابطی را مشخص کرده است و نمی‌توان چارچوب‌های جدیدی برای آن قائل شد. قانون، یک دامنه شمول برای دارندگان اطلاعات نهانی در نظر گرفته است که شامل همسر، فرزندان، افراد تحت ولایت، قیمومیت و وصایت است. با این وجود در سیستم کارگزاری‌ها که ماهیانه چند هزار میلیارد تومان معامله انجام می‌شود، حتی خود مدیران کارگزاری‌ها هم ممنوع‌المعامله نیستند. 

• وی در پایان تصریح کرد: معامله به خودی خود جرم نیست و تخلف زمانی رخ می‌دهد که معامله مبتنی به اطلاعات نهانی انجام شود. بنابراین سازمان بورس و شرکت بورس برای جلوگیری از این اتفاق، لحظه به لحظه فعالیت‌ کد‌های معاملاتی مدیران صندوق و همچنین کدهای مقابل آن‌ها را رصد می‌کند. این نظارت‌ها همواره در سازمان بورس وجود داشته، اما از آن‌جا که ممکن است اعلام عمومی آن‌ها تاثیرات منفی روی معاملات داشته باشد، این اقدام صورت نمی‌پذیرد.