یادداشت اختصاصی اقتصادآنلاین؛
حضور هلدینگی زمینه ساز ارتباط با فروشگاه های زنجیره ای روسیه
با افزایش چشمگیر سهم فروشگاه‌های زنجیره‌ای مواد غذایی در روسیه، فرصت استثنائی در زمینه صادرات به این کشور از طریق تامین کالا برای این مجموعه‌های بزرگ وجود دارد. فروشگاه‌های زنجیره‌ای روسیه که به طور مستقیم با مصرف‌کننده نهایی در ارتباط‌اند سالانه در حجم‌های بسیار بالا و در اندازه میلیارد دلاری، گردش مالی دارند. برای مثال در سال ۲۰۲۰، حجم معاملات فروشگاه‌های زنجیره‌ای روسیه بیش از ۲۲۷ میلیارد دلار بوده است.
درحال‌حاضر زنجیره‌های خرده فروشی مواد غذایی در روسیه (مانند فروشگاه‌های زنجیره ای) به طور متوسط ۴۰ درصد از کل حجم معاملات خرده فروشی در روسیه را به خود اختصاص داده‌اند و در ۳۷ منطقه فدراسیون روسیه، سهم این ساختار‌های بازرگانی زنجیره‌ای در کل حجم گردش مالی تجارت خرده فروشی توسعه یافته است. لذا برای حضور در بازار روسیه، صادرکنندگان با تقاضاهای عمده و بزرگ این فروشگاه‌های زنجیره‌ای مواجه خواهند بود.
فروشگاه‌های زنجیره‌ای در روسیه می‌توانند فرصتی ایده آل برای صادرات محصولات ایرانی به این کشور باشد. بالاخص که محصولات کشاورزی و مواد غذایی تازه مانند میوه جات، صیفی جات و خشکبار ایرانی در روسیه با محصولات مشابه کشورهای دیگر مانند ترکیه، اسپانیا و رژیم صهیونیستی در حال رقابت است.
اما مسئله‌ای که در این حوزه بسیار حائز اهمیت است آن است که فروشگاه‌های زنجیره‌ای در بازار روسیه، با عرضه‌کننده‌های بزرگ که تولید و صادرات پایدار دارند در حال همکاری هستند. بنابراین برای تامین کالای این مجموعه‌ها باید در سطح کلان فعالیت کرد و سلسله معیارها و شاخص‌های مد نظر آنان را در نظر گرفت و رعایت کرد. برخی از این شرایط و ضوابط عبارت‌اند از:
حق فعالیت کسب و کار در قلمرو فدراسیون روسیه را داشته باشد و دارای مجوزهای لازم و حساب بانکی نیز باشد.
شرکت تأمین‌کننده در فرآیند انحلال یا ورشکستگی نباشد.
هیچ نوع اطلاعاتی دال بر نقض قوانین مالیاتی، گمرکی و انحصار از این شرکت در فدراسیون روسیه وجود نداشته باشد.
* تأمین‌کننده باید کیفیت عالی و ثابت محصولات متناسب با قوانین فدراسیون روسیه و اتحادیه اقتصادی اوراسیا را تضمین کند.
* کالاها باید همراه با کل اسناد تایید شده کیفیت، کشور مبدا، گواهی بهداشت و سایر اسناد مطابق قوانین فعلی فدراسیون روسیه تحویل داده باشد.
* کیفیت کالا و شکل ظاهری بسته‌بندی و مشخصات کالا باید توجه مشتری را جلب نماید.
* تأمین‌کننده باید کالاهای خود را مطابق تقاضای جاری فروشگاه بدون تأخیر زمانی تحویل دهد.
* تأمین‌کننده باید قیمت عادلانه و رقابتی محصولات را اعلام نماید تا همکاری به نفع دو طرف و در نتیجه به نفع مشتری صورت گردد.
* بسته‌بندی و برند کالاها بایستی با قوانین فدراسیون روسیه مطابقت داشته باشد.
* شرکت تأمین‌کننده باید بارکد مورد تایید کشور روسیه را روی بسته‌بندی‌ها قرار دهد.
* وسایل حمل‌ونقل باید متناسب با حمل مواد غذایی و کالاهای مصرفی باشد.
* تأمین‌کننده باید تضمین کند که کالا برروی پالت‌های اروپایی یا پالت‌های قابل استفاده مجدد، حمل و تحویل داده می‌شود.
* برچسب اطلاعات کالاها باید با مقررات اتحادیه اقتصادی اوراسیا مطابقت داشته باشد. هر نوع بسته‌بندی (جعبه، پلاستیک، کیسه، توری و غیره) باید برچسب اطلاعات مربوط به کالا را بر اساس قوانین و مقررات فعلی فدراسیون روسیه به زبان روسی داشته باشد.
* هزینه خسارت به دلیل ایراد در بسته‌بندی بر عهده شرکت تأمین‌کننده است.
این در حالی است که بیشترین عرضه کننده‌ها و تجار ایرانی، خرد هستند و با این شرایط پیدا کردن جایگاه مناسب در بازار روسیه برای صادرات کالاهای ایرانی سخت خواهد بود؛ چرا که با معیارهای تامین کالای این مجموعه‌های بزرگ که اغلب دارای هزاران شعب در سرتاسر روسیه هستند همخوانی ندارند.
در این رابطه دکتر کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه، ضعیف بودن بخش خصوصی در کشورمان را از موانع ضعف مناسبات تجاری ایران با روسیه می‌داند و می‌گوید: «متاسفانه تجار ایران در بازار بزرگ روسیه به شکل فردی وارد مبادلات تجاری می‌شوند و چون با بازار روسیه آشنا نیستند دچار مشکلات متعددی می‌شوند. بنابراین تجار ایرانی باید به صورت شراکتی و هلدینگ در بازار اقتصادی روسیه حضور یابند و لازم است که بخش خصوصی در ایران قوی‌تر شود و با تشکیل هلدینگ‌های بزرگ اقتصادی در حوزه صادارات و واردات با کشور روسیه اقداماتی صورت گیرد.»
همچنین برای حل این مشکل می‌توان شبکه‌های توزیع کالاهای ایرانی در روسیه ایجاد کرد و از ظرفیت و ظرفیت نهادهای عمومی و حاکمیتی نظیر آستان قدس رضوی، ستاد اجرایی و بخش خصوصی برای ایجاد پایگاه تخصصی تجاری متعلق به ایرانیان و فروشگاه‌های زنجیره‌ای در این کشور و ایجاد زنجیره ارزش، از مبدأ شهرها و روستاهای ایران تا محل فروش در شهرهای مختلف روسیه برمبنای بازاریایی دقیق استفاده کرد.
ایده دیگر برای حل مشکلات صادراتی به روسیه و استفاده از ظرفیت بازار فروشگاه‌های زنجیره‌ای این کشور، ایجاد شرکت‌های توسعه و مدیریت صادرات به صورت تخصصی در بخش‌های مختلف نظیر حوزه دارو، تجهیزات پزشکی، قطعات خودرو، صنایع غذایی، محصولات کشاورزی، محصولات پتروشیمی و... است. به عنوان مثال ایجاد شرکت‌های خصوصی و عمومی با حضور در شهرهای مقصد به عنوان نماینده توزیع کالاهای شرکت‌های مختلف ایرانی، می‌تواند گره گشا باشد. توضیح بیشتر آن که برای مثال، معرفی نماینده توزیع محصولات ۲۰ شرکت دارویی ایرانی، با یک برند مشخص توزیعی، می‌تواند به‌عنوان یک پیشنهاد برای توسعه صادرات به روسیه و تامین کالاهای مورد نیاز این فروشگاه‌های زنجیره ای، مطرح باشد.
نهایتا باید گفت در مجموع لزوم توجه صادرکنندگان ایرانی به کیفیت محصولات صادراتی در بلندمدت در قالب تشکیل کنسرسیوم صادراتی برای استاندارد‌سازی کالاها و ایجاد تشکل‌های صادراتی بسیار حائز اهمیت است چرا که از این طریق می‌توان به آخرین حلقه‌های فروش در بازار روسیه که فروشگاه‌های زنجیره‌ای هستند دسترسی پیدا کرد و با حداکثر حاشیه سود به صادرات کالاهای ایرانی پرداخت.
البته باید بدانیم فروشگاه‌های بزرگ محصولات مصرفی در کشور روسیه، بعضا شاخه هایی از فروشگاه‌های اروپایی هستند که از سیاست‌های تحریمی پیروی کرده و برای تأمین نیازهای خود از ایران، ملاحظات کشورهای متبوع خود را در نظر می‌گیرند که فروشگاه‌های بزرگ آشان و ایکیا در این دسته قرار می‌گیرند.
کارشناس میز روسیه در اندیشکده سیاستگذاری اقتصادی تهران*
ارسال نظرات
