دیپلماسی کارآفرینی بدون مرز
دهها کارآفرین و مدیر موفق از جهان تکنولوژی در یک کنفرانس یک روزه در دانشگاه برکلی گردهم آمدند تا چالشها و موانع پیشروی توسعه کارآفرینی و سرمایهگذاری در صنعت آی تی در ایران را بررسی کنند.
هدف این کنفرانس که با عنوان Bridge (پل) برگزار شد، ایجاد یک ارتباط یا یک پل بین سیلیکون ولی و ایران بود. تمثیلی که در طرح گرافیکی خود کنفرانس (ارتباط بین سیوسه پل اصفهان به گلدن گیت سانفرانسیسکو) هم متجلی شده بود. در جریان این کنفرانس تعداد قابل توجهی از ایرانیان موفق خارج از کشور از نزدیک با فضای آیتی در ایران آشنا شدند و برخی از کارآفرینان مشهور جهان تکنولوژی هم از تمایل خود برای حضور در ایران و سرمایهگذاری روی شرکتهای استارتاپ و صنعت آیتی ایران سخن گفتند. مدیران ایرانی شرکتهای بزرگ موفق تکنولوژی در آمریکا هم تجربیات خود را برای شکلدهی یک صنعت یا شرکت موفق در اختیار حاضران گذاشتند. کنفرانس پل یکی از معدود تلاشهای سالهای اخیر برای نزدیک کردن چندین گروه ذینفع در حوزه آیتی به هم بود، اما در عین حال مهمترین هدف همه سخنرانان و حاضران ارتقای جایگاه ایران با بهرهگیری از ظرفیتهای کشورمان در این عرصه بود. از اسکایپ و استونی الگو بگیریم کنفرانس با سخنان کوتاه جک سیترین مدیر انستیتو مطالعات دولتی دانشگاه برکلی آغاز شد و پس از او بهروز عبدی مدیر شرکت اینونسنس پشت تریبون ایستاد. او نخستین نفری بود که در این کنفرانس به سرمایه انسانی بهعنوان یک مزیت اصلی اشاره کرد و پس از او نیز بسیاری از سخنرانان سرمایه انسانی ایران را مورد تاکید قرار دادند. کامران الهیان یکی از برگزارکنندگان این کنفرانس در سخنانش به گاندی اشاره کرد که رهنمودهایش یکی از فقیرترین کشورهای جهان را به جمع 10 اقتصاد برتر دنیا آورد. الهیان گفت که باید گذشته را فراموش کنیم با ساختن اقتصاد به سمت آینده حرکت کنیم، درست مانند کاری که در کشور استونی با ساخت اسکایپ انجام شد. (مایکروسافت بعدا اسکایپ را خرید). الهیان گفت که ما به کارآفرینان بدون مرز نیاز داریم که فارغ از سیاستها آنچه را درست است انجام دهند. روی استارتآپ کشورتان سرمایهگذاری کنید دیوید مک کلور که ازجمله کارآفرینان مشهور و مدیرعامل شرکت 500 استارتآپ است، سخنران بعدی مراسم بود. او در جریان صحبتهایش در این کنفرانس تلاش کرد کارآفرینان خارج از کشور را به سرمایهگذاری در ایران ترغیب کند و خود نیز از سرمایهگذاری ۱۰۰ هزاردلاری روی ۱۰ استارتآپ ایرانی خبر داد. مک کلور که تاکنون در بیش از ۸۰۰ استارتآپ در سراسر جهان سرمایهگذاری کرده، گفت که صنعت نرمافزار میتواند فرصتهای جدیدی برای ایران ایجاد کند. مک کلور بااشاره به مشابهتهایی از بازار ترکیه و اندونزی به ایران گفت که من به تحریمها علیه ایران اهمیتی نمیدهم و با سرمایهگذاری در ایران عملا نشان میدهیم که این خواست ما است. بابک پرویز که از او به عنوان مخترع عینک گوگل نام میبرند و هماینک یکی از مدیران شرکت آمازون است، از دیگر سخنران این کنفرانس بود. او چشمانداز سرمایه انسانی ایران را فوقالعاده و حتی از هند و چین هم بالاتر دانست. بابک پرویز گفت که هر کشوری پتانسیلهای خود را دارد و نیاز نیست لزوما از سایر کشورها الگوبرداری کند. دنیا روی استعدادهای ایران حساب باز میکند محمود نظاری، رئیس هیات مدیره همکاران سیستم هم در سخنرانی خود در کنفرانس Bridge 2014 گفت: «استعدادهای جوانان ایرانی کشف نشده است. به نظر من ما در ایران جوانان بسیار مستعد، به روز و خود انگیخته داریم که دنیا میتواند روی آنها حساب کند» نظاری عدم آمادگی اکوسیستم برای توسعه فناوری، بیتوجهی به کپیرایت، مهاجرت و فرار مغزها، عدم ارتباطات بازار سهام ایران و آیتی را از جمله چالشهای پیش روی صنعت آیتی در ایران عنوان کرد. وی در ادامه برخی از دلایل موفقیت همکاران سیستم را برشمرد و گفت: «سخت کوشی در کنار ارتباط صمیمانه، تمرکز بر توسعه منابع انسانی، نگاه به مدلهای موفق دنیا، توجه به مساله حاکمیت شرکتی، سرمایهگذاری بر پرورش مدیران جوان داخل سازمان و توجه به مشتری، از مهمترین عوامل موفقیت شرکت بوده است.» محمود نظاری، در انتهای سخنان خود، با اشاره به پتانسیلهای موجود در ایران گفت: «ایران با داشتن جوانان مستعد و تحصیلکرده در حوزه فناوری، آمادگی رو به رشد برای پذیرش دنیای دیجیتال و نیازهای روز افزون در حوزه فناوری اطلاعات، یک بازار خوب و با پتانسیل در حوزه IT به شمار میرود. اعزام نیروهای IT ایرانی به سیلیکون ولی برای کار در آن محیط و یادگیری و همچنین اعزام نیروهای سیلیکون ولی به ایران برای کار محیط آی تی ایران، میتواند یک نمونه خوب همکاری برای تبادل دانش و تجربه باشد.» از شکست نباید ترسید دکتر فریدون قاسمزاده مدیرعامل افرانت از دیگر سخنرانان پنل نخست این کنفرانس بود که در سخنانش گفت که بازار اینترنت ایران یکی از دستنخوردهترین بازارها است. مدیرعامل افرانت نیز جمعیت جوان و تحصیلکرده را از فرصتهای عالی ایران برشمرد و گفت که ایران هر سال ۹ هزار فارغالتحصیل در زمینههای آیتی دارد. قاسمزاده همچنین گفت که افرانت نخستین شرکت اینترنتی است که وارد بورس شده و طی سه سال سهام آن ۱۰ برابر رشد داشته است. قاسم زاده همچنین به یک نقل قول اشاره کرد و گفت: برای پرورش نوآوری باید هزینه شکست را پایین آورد. نازنین دانشور بنیانگذار سایت تخفیفان از دیگر سخنرانان این مراسم بود. او گفت که از سال ۲۰۱۱ به ایران بازگشته و با راهاندازی سایت تخفیفان و داشتن یک میلیون عضو به سود قابل توجهی رسیده است. او یکی از مشکلات تجارت الکترونیکی در ایران را نماد الکترونیک دانست، ولی در عین حال اشاره کرد که بهرغم مشکلات آینده آیتی در ایران روشن است. او خطاب به کارآفرینان گفت که به سمت ایران حرکت کنید از آینده نترسید. آراد رستم پور مدیرعامل و بنیانگذار شرکت زن هلث سخنران بعدی بود او گفت کارآفرین کسی است که اگر ۱۰ نفر هم گفتند نه او آری بگوید. به گفته رستم پور از شکست نباید ترسید اگر میترسیدیم این چیزهایی که الان هست نبود. به گفته رستمپور، کارآفرینان مشخصههای زیادی دارند، اما یکی از مهمترین آنها تسلیم نشدن در برابر موانع است که غیر ممکنها را به ممکن تبدیل میکند. شهاب جوانمردی مدیرعامل شرکت فناپ نیز در این کنفرانس گفت که طی پنج سال گذشته شرکت فناپ هر سال ۱۵ درصد رشد داشته است. مریم رفوگران معاون شرکت آمریکایی برادکام هم در سخنرانی خود مسیر موفقی را که از دانشگاه صنعتی اصفهان تا UCLA و سپس ایجاد یک شرکت نوپا طی کرده شرح داد. بلوغ برای سرمایهگذاری به گزارش دنیای اقتصاد، دکتر یحیی تابش استاد دانشگاه شریف هم در سخنرانی خود با ارائه نقاط عطف تاریخ توسعه علمی در ایران از صفویه تاکنون گفت که ایران به بلوغ لازم برای سرمایهگذاریهای کلیدی رسیده است. سعید عمیدی از شرکت Plug&Play و پژمان نوزاد از جمله ایرانیان موفق در عرصه سرمایهگذاری تکنولوژی بودند که به بیان تجاربی از زندگی خود پرداختند. دکتر علی فتوت استاد دانشگاه شریف نیز با اشاره به وضع فارغالتحصیلان ایرانی تحصیلکرده در ا روپا و آمریکا گفت ایران و آمریکا در این زمینه هر دو بازندهاند. وی با بیان آنکه آنچه در آمریکا در مورد ایران شنیده میشود با واقعیتهای ایران منطبق نیست به تضییقات ناشی از تحریمها بر عملکردهای تحقیقاتی دانشجویان خود اشاره و آرزو کرد این رفتارها روزی به پایان برسد. دکتر داریوش زاهدی استاددانشگاه برکلی (برنامه کارآفرینی در توسعه خاورمیانه) جمعبندی نهایی این کنفرانس را ارائه داد و در سخنانی صریح گفت که تمام سخنرانان پی در پی خواستار لغو یا سبک شدن تحریمها و فراهم شدن امکان سرمایهگذاری در ایران هستند.