احتمال توافق گام به گام در وین وجود دارد؟
بیگدلی کارشناس مسائل بینالملل در مورد چگونگی اجرای توافق احتمالی نیز توضیح داد: به نظر میرسد یک توافق پلکانی و یا همان گام به گام، اجرایی شود، بر این اساس که آمریکا تحریمهای فروش نفت و میعانات گازی و برخی از مواد صنعتی معدنی و تحریمهای بانکی و نقل و انتقالات پولی را بردارد و در مقابل ایران نیز دست از غنی سازی بالا بخصوص غنیسازی ۶۰ درصد بردارد.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از فرارو، علی باقری کنی مذاکرهکننده ارشد ایران در مذاکرات وین گفت: در نتیجه تعامل و نشستهایی که طی چند روز گذشته در سطح کارشناسی و مقامهای ارشد مذاکره کننده برگزار شد اختلافات طرفین در مورد دامنه و حیطه موضوعات قابل مذاکره در حال کاهش است.
معاون وزیر خارجه ایران درباره آخرین وضعیت مذاکرات وین که با هدف رفع تحریمها جریان دارد توضیح داد: ما دو مساله اساسی داریم که به نظرم باید این دو را از هم تفکیک کنیم. یک مساله اختلاف دیدگاه طرفین نسبت به موضوعاتی است که باید مذاکره شود. مساله دیگر اختلاف موضع دو طرف در خصوص موضوعات مذاکره است. یعنی یک وقت مساله این است که راجع به چند مساله مذاکره کنیم که ممکن است بین طرفین اختلاف باشد. یک مساله دیگر این است که مواضع دو طرف در مورد حیطه و دامنه موضوعاتی که به توافق رسیدیم چگونه است.
این در حالیست که یک منبع ایرانی در گفتگو با الجزیره با اشاره به تداوم مذاکرات وین گفت که اروپاییها مسائلی را مطرح میکنند که روند مذاکرات را کند میکند، این در حالیست که مذاکرات وین باجدیت ادامه دارد و به پیشنهادات ایران پرداخته خواهد شد. این منبع تاکید کرد که سه کشور اروپایی مسائلی را مطرح میکنند که در آنها مبالغه شده است و روند مذاکرات را کند میکند.
فضای مذاکرات نسبت به دور هفتم، مثبت شده است
علی بیگدلی کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به اینکه در فاصله یک هفتهای آغاز مذاکرات دور هفتم و هشتم وین اتفاقات زیادی افتاد، گفت: با توجه به سفرهای منطقهای و بینالمللی انجام شد که انجام اوضاع در قبال توافق برجام تغییر پیدا کرد، این در حالیست که طی سه روز اخیر احتمال توافق بالا رفته است.
وی افزود: سفر منطقهای بن سلمان ولیعهد سعودی به کشورهای عربی، تهدیدات آمریکا علیه روسیه و چین، تهدیدات نظامی آمریکا و اسراییل علیه ایران و سفر رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران به خاورمیانه از یک طرف و سفر علی باقری کنی به مسکو قبل از بازگشت دوباره به وین و همچنین حضور امیر عبداللهیان در قم و دیدار با مراجع از طرف دیگر در تغییر وضعیت برجام از اهمیت بسزایی برخوردار است.
بیگدلی اظهار داشت: سفر وزیر امور خارجه به قم نیز در این بین معنای بسیاری داشت، با توجه به اینکه مراجع تقلید در این دیدارها همگی بر وضعیت بد معیشتی مردم تاکید داشتند، دولت قصد دارد تمام بار توافق احتمالی را تحمل نکند و آن را با سایر ارکان نظام تقسیم کند، زیرا هنوز برخی از محافل تندرو با توافق هنوز مخالف هستند، این درحالیست که به اعتقاد بنده دو طرف از مواضع خود عدول کردهاند. با این تفاسیر به نظر میرسد، توافق در دسترس باشد، با توجه به مواضعی که اخیرا تمامی طرفهای برجام اتخاد کردهاند.
این کارشناس مسائل بینالملل در مورد چگونگی اجرای توافق احتمالی نیز توضیح داد: به نظر میرسد یک توافق پلکانی و یا همان گام به گام، اجرایی شود، بر این اساس که آمریکا تحریمهای فروش نفت و میعانات گازی و برخی از مواد صنعتی معدنی و تحریمهای بانکی و نقل و انتقالات پولی را بردارد و در مقابل ایران نیز دست از غنی سازی بالا بخصوص غنیسازی ۶۰ درصد بردارد.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: یک موضوعی که مورد اختلاف جدی ایران و آمریکا است، بحث تضمینی است که ایران مطرح کرده، در این رابطه چنین تضمینی که دولت بایدن بدهد در رابطه با عدم خروج رئیس جمهور بعدی آمریکا از برجام در سال ۲۰۲۴، در قانون اساسی آمریکا چنین چیزی وجود ندارد، اما در این زمینه خود بایدن نیز این موضوع را مطرح کرده که قید زمانی برجام که تا سال ۲۰۲۵ است، به ۲۰۵۰ افزایش یابد، این درحالیست آمریکا نیز به نتیجه رسیده که خروج از برجام کار اشتباهی بوده، بنابراین اگر ایران نیز در اجرای تعهدات خود باقی بماند، به نظر نمیرسد که مشکلی در این رابطه باشد.
بیگدلی تصریح کرد: از سویی بهدلیل اینکه بین ایران و آمریکا دو شباهت وجود دارد، اول اینکه هر دو به دنبال مذاکره هستند و دوم هم اینکه هر دو کشور از انجام جنگ پرهیز دارند، این اشتراکات باعث میشود که دو طرف به سمت توافق حرکت کنند، اما برای ادامه برجام در صورت حضور نداشتن بایدن و یا دموکراتها در کاخ سفید در سال ۲۰۲۵، ایران و آمریکا باید به تعهدات خود پایبند باشند.
همه طرفهای برجام خواهان توافق هستند
امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل بینالملل با اشاره به اینکه نکته مهم در مذاکرات دور هشتم برجام این است که همه طرفها خواهان توافق هستند، گفت: زمانی که دو طرف به دنبال چنین موضوعی باشند، به طور قطع فضای مثبتی ایجاد میشود، اما در حال حاضر در مورد نحوه مذاکرات جنگ روایتها جاری بوده و هر طرفی روایت خود را دارد، اما ممکن است این فضای مثبت به مانند چند روز گذشته تیره و تار شود وبه نوعی میتوان گفت، این رفت و برگشتها در مذاکرات ادامه داشته باشد.
وی افزود: نکته مهم این است که باید دید دو طرف چه زمانی به یک نقطه مشترک میرسند تا بر اساس آن توافقات لازم صورت گیرد، اما همانطور که اشاره شد در حال حاضر همه طرفهای برجام و کشورهای منطقه به جزء اسرائیل همه خواهان احیای برجام هستند، اما اینکه دو طرف در مذاکرات در چه مقطعی به نقطهای مشترک دست پیدا کنند، نمیتوان در قبال آن پیشبینی انجام داد، بنابراین این احتمال وجود دارد که مذاکرات طولانی شود.
ابوالفتح با اشاره به مهمترین اختلافات ایران و آمریکا بر سر برجام، اظهار داشت: در حال حاضر مهمترین خواسته ایران رفع تحریمهای ضد برجامی با هر عنوانی است که آمریکا آنها را وضع کرده، ازسوی دیگر راستیآزمایی رفع تحریمها نیز دیگر خواسته مهم ایران است، البته تضمین از سوی آمریکا و پرداخت خسارت نیز سایر خواستههای ایران بوده، اما اگر دو شرط مهم ایران رفع تحریمها و راستی آزمایی است، که در صورت تحقق آنها احتمالا دو شرط دیگر در حاشیه قرار میگیرد.
این کارشناس مسائل بینالملل اضافه کرد: در طرف مقابل آمریکا اعلام کرده تمامی تحریمها را برنمی دارد، اما آنها با بازی کردن با کلمات قصد ندارند تمامی تحریمهای ضد برجامی با هر عنوانی را رفع کنند، از سویی آمریکا اعلام کرده اگر به برجام برگردد، باید در متن برجام این موضوع ذکر شود که ایران موافقت خواهد کرد که بر سر سایر موضوعات بر سر مسائل موشکی و منطقهای و به نوعی ایجاد برجام پلاس مذاکره صورت گیرد، این خواستههای دو طرف و اختلافاتی که وجود دارد، روند مذاکرات را کند و پیچیده کرده است.