لیزین چیست و چه کار در بدن انجام می دهد؟
لیزین آمینو اسید ضروری است که بدن آن را فقط از مواد غذایی به دست می آورد.آشنا شدن با مواد غذایی لیزین دار به جلوگیری از کمبود لیزین در بدن کمک میکند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از نمناک؛ لیزین جزء آمینو اسید های ضروری است که بدن توانایی ساخت آن را ندارد و افراد مجبورند که آن را از منابع رژیم غذایی به دست بیاورند. لیزین و مکمل های لیزین فواید بسیار زیادی برای سلامتی دارند که شامل بهبود سوزش، سرماخوردگی، کاهش فشار خون و جلوگیری از علائم کمبود لیزین می باشد. در این قسمت از سلامت در مورد لیزین، فواید آن و خطرات مربوط به مکمل لیزین صحبت می کنیم که برای شما مفید خواهد بود.
لیزین چیست؟
لیزین این یک نوع آمینو اسید است که برای عملکردهای طبیعی بدن ضروری می باشد. آمینو اسید ها پروتئین ها را می سازند و با ترکیبات مواد مغذی در اختیار بدن قرار می دهند. اتحادیه دارویی جهانی لیزین را به عنوان آمینو اسید ضروری معرفی می کند که بر عکس آمینو اسید های دیگر، بدن نمی تواند آن را بسازد و در نتیجه افراد باید آن را در رژیم غذایی خود بگنجانند.
فواید لیزین برای بدن
بدن انسان برای عملکرد سالم به لیزین نیاز دارد. لیزین یکی از اجزای ضروری پروتئین هاست که نقش مهمی در کمک کردن به بدن برای رشد بافت ها و ریکاوری از آسیب دیدگی ها ایفا می کند.
سایر فواید لیزین شامل موارد زیر است:
کمک به بدن برای جذب کلسیم ، آهن و زینک
افزایش تولید کلاژن ها
کمک به تولید آنزیم ها ، پادتن ها و هورمون ها
حمایت از سیستم ایمنی
عوارض اصلی کمبود لیزین
کمبود اشتها و کمبود رشد بدن
اگر لیزین موجود در جریان خون کم شود، فرد دیگر اشتهایی به غذا ندارد. به این معنی که فرد گرسنه است اما باز هم می تواند غذا بخورد و با مقدار کمی غذا زود سیر می شود و در نتیجه نمی تواند مواد مغذی را به بدن برساند که همین امر در میزان رشد او تاثیرگذار است.
خستگی و تغییر روحیه
کمبود لیزین در بدن باعث خستگی شدید می شود و قدرت تمرکز را در فرد می کاهد و در نتیجه مشکلاتی از لحاظ روحی مثل کج خلقی، کاهش تمرکز، ارتباط نداشتن با دوستان و همکلاسی ها و غیره را به وجود خواهد آورد.
کم خونی
کم خونی یکی دیگر از وضعیت های مربوط به تعداد سلول های خونی می باشد که معمولاً بر اثر کمبود لیزین نیز به وجود می آید. علائم کم خونی مربوط به کمبود لیزین، رنگ پریدگی پوست، سرگیجه، خستگی، سردرد و سرمایی بودن می باشد.
ریزش مو
کمبود لیزین در ریزش مو تاثیر می گذارد. به طوری که ممکن است ریزش مو را هنگام شستن یا شانه کردن به طرز وحشتناکی افزایش دهد که حتماً شما را مجاب می کند تا علاوه بر دکتر پوست به دکتر تغذیه نیز مراجعه کنید.
زمانی که بدن به اندازه کافی لیزین نداشته باشد
ممکن است که علاوه بر موارد بالا با علائم زیر نیز روبرو شوید:
کاهش تمرکز
حالت تهوع
قرمز شدن چشم ها
کم خونی
مشکلات مربوط به سیستم تناسلی
کج خلقی
حالت تهوع
فواید مربوط به مصرف مکمل های لیزین نیز شامل موارد زیر است
درمان تبخال
ممکن است که لیزین بتواند ویروس های فعالی را کنترل کند و در نتیجه مکمل های آن دفعات ابتلا به سرماخوردگی یا سوزش گلو و مشکلاتی مثل تبخال را تا حد زیادی کاهش می دهند. لیزین همچنین می تواند به درمان زگیل تناسلی نیز کمک کند. بعضی از منابع نشان می دهند که افراد مبتلا به این عفونت ها باید روزانه بین 1000 تا 3000 میلی گرم مکمل لیزین دریافت کنند.
کاهش فشار خون
طبق مطالعات انجام شده لیزین به کاهش فشار خون در افرادی که مکمل را مصرف می کنند، کمک می کند. اگرچه تحقیقات بیشتر برای به اثبات رساندن این قضیه وجود دارد اما لیزین می تواند برای درمان فشار خون بالا مناسب باشد.
درمان دیابت
نتایج مطالعات روی 12 نفر به طور داوطلب نشان می دهد که لیزین افزایش گلوکز خون را با سرعت کمتری روبرو می کند و در نتیجه افراد مبتلا به دیابت می توانند از این مکمل برای کاهش سطح قند خون خود استفاده کنند.
سایر فواید
لیزین نه تنها فعالیت های بدن را حمایت می کند، بلکه می تواند فواید دیگری نیز داشته باشد که عبارتند از:
جلوگیری از مشکلات عضلانی
افزایش استقامت در نوجوانان
از بین بردن اضطراب
جلوگیری از کاهش توده استخوانی و پوکی استخوان از طریق کمک به جذب کلسیم
افزایش درخشندگی و سلامت پوست
متعادل سازی فشار خون
جلوگیری از مسدودیت رگ ها
افزایش رشد مو
کمک به ساخت عضلات در ورزشکاران
کمک به ورزشکاران برای ریکاوری بعد از تمرین های شدید
لیزین برای ورزشکاران
منابع لیزین
چنانچه در ادامه ی این بخش از سلامت گفته ایم لیزین در بسیاری از مواد غذایی مختلف وجود دارد. منبع اولیه لیزین در محصولات حیوانی مثل گوشت و لبنیات یافت می شود. برای افرادی که گیاهخوار یا خام خوار هستند، می توان استفاده از گندم یا بنشن را توصیه کرد که منبعی از آمینو اسیدها می باشد.
مواد غذایی زیر به افراد کمک می کنند تا به اندازه کافی در طول روز لیزین دریافت کنند:
گوشت قرمز
مرغ
تخم مرغ
ماهی
لوبیا
عدس
پنیر کاتیج
گندم
آجیل
سویا
فلفل قرمز و سبز
اووکادو
زردآلوی خشک شده
انبه
چغندر
گوجه فرنگی
سیب زمینی
شیر
انواع لوبیا
عدس
نخود
دانه کدو تنبل
پسته
بادام زمینی
فندق
کوینوا
ماست
غذاهای دریایی
میگو
گوشت گاو
اسپیرولینا نوعی منبع لیزین محسوب می شود که آن را به صورت قرص یا پودر در می آورند . بیشتر افراد گیاهخوار می توانند لیزین را از رژیم غذایی معمولی خود دریافت کنند و نیازی به مکمل ندارند.
منابع غنی لیزین
عوارض جانبی
مصرف مکمل های لیزین برای افراد بی خطر است و معمولاً با عوارض جانبی همراه نخواهد بود . بیشتر افراد می توانند تا حدود 3 گرم از این نوع مکمل را استفاده کنند، بدون این که هیچ گونه عارضه جانبی را تجربه کنند . افزایش دوز مصرفی لیزین به 10 الی 15 گرم در روز می تواند مشکلات گوارشی را به وجود بیاورد.
شامل موارد زیر است :
اسهال
حالت تهوع
دل درد
مطالعات و گزارشات حاکی از آن است که ممکن است مکمل های لیزین با مشکلات کلیوی مرتبط باشد . به همین دلیل نباید میزان آن را افزایش دهید زیرا احتمال کلسترول بالا و سنگ کلیه برای فرد وجود خواهد داشت.
چگونه از لیزین استفاده کنیم و دوز آن را تعیین کنیم ؟
معمولا افراد لیزین را به صورت خوراکی مصرف می کنند اما می توانند آن را روی پوست مثلاً برای سوزش های پوستی استفاده کنند. متخصصان باور دارند که لیزین یکی از تاثیرگذارترین درمان ها است اما به شرطی که آن را با آب و با شکم خالی مصرف کنید.
محققان تخمین زده اند که یک فرد با وزن 70 کیلو گرمی هر روز به مقدار 800 تا 3000 میلی گرم لیزین نیاز دارد . این مقدار می تواند با توجه به وزن افراد قابل تغییر باشد که معمولاً این نیاز را به صورت زیر شرح می دهیم :
12 میلی گرم برای نوجوانان
44 میلی گرم برای کودکان10 تا 12 سال
97 میلی گرم برای نوزادان سه تا شش ماه
در کشورهای پیشرفته بیشتر افراد، لیزین را به اندازه کافی بدون نیاز به ذخیره کردن آنها در رژیم غذایی مصرف می کنند. اگر چه افرادی که از محصولات حیوانی مثل گوشت، لبنیات و تخم مرغ استفاده نمیکنند، حتماً باید لیزین را از منابع گیاهی دریافت کنند.
افرادی که به تازگی از سوختگی ها یا آسیب دیدگی های شدید ریکاوری شده اند یا به تازگی ورزش های سنگین انجام داده اند، باید لیزین را جزء رژیم غذایی روزانه خود قرار دهند. متخصصان بر روی فواید این پروتئین تحقیقات بیشتری انجام داده اند و مطالعات نشان می دهد که افراد باید روزانه 100 میلی گرم یا 4 گرم لیزین در طول روز مصرف کنند.
افرادی که از آمینو اسید برای افزایش قدرت در ورزش های فیتنسی خود استفاده می کنند، بیش از بقیه می توانند خواب راحت را تجربه کنند و راحت تر ورزش کنند.
تداخلات شیمیایی و دارویی
لیزین ممکن است که با آرژنین که یک آمینو اسید برای حمایت از سیستم جریان خون است، تداخل پیدا کند . مصرف مقدار بالای لیزین ممکن است که توانایی بدن را برای انتقال آرژنین به این سیستم مختل کند. لیزین همچنین ممکن است که با گروهی از آنتی بیوتیک ها به نام آمینو اسید ها تداخل نشان دهد که آسیب به کلیه را به همراه خواهد داشت . معمولاً پزشکان برای چنین افرادی آنتی بیوتیک تجویز می کنند. همانطور که لیزین می تواند جذب کلسیم را افزایش دهد اما باید میزان کلسیم مصرفی مورد استفاده همراه با مکملات لیزین را به پزشک اطلاع دهید.
خطرات
پزشکان توصیه می کنند که مکمل لیزین برای کودکان و خانم های باردار یا شیرده استفاده نشود.
افرادی که از مکمل های لیزین استفاده می کنند ، باید همیشه سطح کلسترول خون خود را بسنجند تا با کلسترول بالا مواجه نشوند.
افرادی که به مشکلات کلیوی و کبدی مبتلا هستند، باید از مصرف لیزین خودداری کنند.