طرح «ناتو بدون آمریکا»
آمریکا به دنبال دلجویی از فرانسه در پی بروز بحران «آکوس» است. برخی مقامات آگاه، اعلام کردند که بایدن آماده است به طور محتاطانه از طرح تشکیل یک نیروی نظامی اروپایی بدون حضور آمریکا حمایت کند. این اقدام میتواند نشانهای از احترام واشنگتن به جاهطلبیهای استراتژیک اروپای مستقل تعبیر شود. «آکوس» یکی از شدیدترین بحرانهای دو سوی آتلانتیک در دهههای اخیر بود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از دنیای اقتصاد، دولت بایدن آماده است برای دلجویی از فرانسه بر سر دور زدن این کشور در فروش زیردریایی به استرالیا، نرمشهایی در حوزه دفاعی نشان دهد. با این حال ممکن است کمی این رابطه همچنان شکرآب باقی بماند. به نوشته روزنامه نیویورکتایمز، از زمانی که روابط بین پاریس و واشنگتن در انبوهی از اختلافات از هم پاشید، دو کشور برای غلبه بر این موقعیت تلاشهای وافری داشتند.
این رابطه تیره زمانی به وجود آمد که فرانسه قرار بود به استرالیا زیردریاییهای معمولی بدهد، اما بریتانیا و آمریکا به کانبرا پیشنهاد بهتری دادند و قرار شد استرالیا از این دو کشور، زیردریاییهایی با پیشران هستهای دریافت کند. همین امر موجب شد تا استرالیا، قرارداد خود را با فرانسه فسخ کند و پاریس نیز همهچیز را از چشم واشنگتن ببیند.
برای همین فرانسه خواستار نتایج ملموسی است که نشان دهد آمریکا به دنبال جبران مافات است. در این راستا برخی از این نتایج ممکن است، زمانی که امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه و جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا در اجلاس گروه۲۰ همدیگر را ملاقات کنند، مشخص شود.
در این خصوص مقامات آمریکایی و فرانسوی گفتند که ایالاتمتحده آماده است تلاشهای ضدتروریسم فرانسه را در آفریقا تقویت کند؛ از جمله احتمالا ارسال هواپیماهای شناسایی و پهپادهای اضافی به فرودگاه ۱۱۰ میلیون دلاری که ایالاتمتحده در صحرای نزدیک آگادز، در نیجر ساخته است.
به گفته این مقامات، دولت بایدن همچنین تلاش خواهد کرد با حمایت محتاطانه از یک نیروی نظامی اروپایی جدا از ناتو، به یکی از نگرانیهای اساسی امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه واکنش نشان دهد. انتظار میرود جو بایدن بگوید چنین نیرویی میتواند ستونی جداگانه اما مکمل برای ناتو باشد.
قرار است در این زمینه بیانیهای صادر شود؛ بیانیهای که مقامات فرانسوی امیدوارند نگرانیهای برخی از اعضای ناتو را کاهش دهد. برخی از اعضای ناتو نگران هستند که یک نیرو به موازات ناتو ممکن است، ارزش و اهمیت آن را کمرنگ کند.
پس از اینکه فرانسه اقدام آمریکا در خصوص زیردریاییها را یک توهین آشکار به خود خواند، این درخواست پاریس میتواند بهعنوان نشانهای از احترام آمریکا به جاهطلبیهای استراتژیک مستقل اروپا تلقی شود.
در آن زمان، ژان ایو لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه، ایالاتمتحده را به «تحقیر و تصمیم یکجانبه، وحشیانه و غیرقابل پیشبینی» متهم کرد. مقامات میگویند امیدوارند این قبیل اقدامات منعطفانه از سوی ایالاتمتحده خشم و کینه فرانسه را نسبت به بریتانیا و ایالاتمتحده کاهش دهد.
ژنرال تیری بورکهارد، رئیس ستاد ارتش فرانسه، در مصاحبه با نیویورکتایمز گفت: «ایالاتمتحده هنوز هم متحد اصلی ماست؛ اما آنچه نیاز داریم نشانه بسیار واضحی است که اعتماد هنوز وجود دارد.»
پس از گفتوگوی تلفنی بین بایدن و مکرون در جمعه گذشته، فرانسه بیانیهای صادر کرد و گفت آنها روی ایجاد یک ظرفیت دفاعی قویتر اروپایی که «مکمل ناتو» باشد، توافق کردهاند. به نظر میرسد جزئیات این موضوع در بیانیهای دیگر، پس از دیدار روسای جمهور بیشتر مشخص شود.
رئیسجمهور فرانسه متقاعد شده است که تمرکز شدید آمریکا بر چین و همچنین اقداماتی که دونالد ترامپ در دوره گذشته انجام داد و موجب دلسردی متحدانش در این سوی آتلانتیک شد، اروپا را مجبور میکند مسیری مستقل را برای تشکیل یک نیروی نظامی دنبال کند.
در مرکز چشمانداز مکرون چیزی نهفته است که او آن را «خود مختاری استراتژیک اروپایی» مینامد. او استدلال میکند که این امر باید اتحادیه اروپا را به چیزی شبیه به قدرتی واسط بین دو ابرقدرت قرن بیست و یکم، ایالات متحده و چین سوق دهد که از یکسو از طریق ارزشهای مشترک به دوستی طولانی با آمریکا منجر شده است و از سوی دیگر قصد ندارد همچون آمریکا به رویارویی با چین بپردازد، بلکه قصد دارد به تعامل با این ابرقدرت مشغول شود.
آرزوی کلیدی برای اتحادیه اروپا را این ماه برونو لومر، وزیر دارایی فرانسه که از نزدیکان مکرون است، بیان کرد؛ تبدیل شدن به یک قدرت مستقل؛ بهگونهای که اروپا مستقل از ایالات متحده، قادر به دفاع از منافع خود، چه منافع اقتصادی و چه منافع استراتژیک شود؛ این یعنی توانایی ایجاد ظرفیتهای دفاعی بیشتر برای قاره سبز.