نکات مهم و کاربردی خرید پودر کلر تصفیه آب

هیپوکلریت کلسیم یا پودر کلر (Calcium hypochlorite) یک ترکیب معدنی است که در مقیاس تجاری از طریق واکنش گاز کلر با هیدروکسید کلسیم تولید می شود. هیپوکلریت کلسیم در آب سخت محلول نیست و ترجیحاً در آب نرم تا متوسط استفاده می شود. استفاده، اندازه گیری و کنترل آسان و همچنین قیمت مناسب و دوام بیشتر در مقایسه با سایر ضدعفونی کننده های رایج، از جمله ویژگی هایی هستند که کلر را به یکی از پرکاربردترین ضدعفونی کننده های مورد استفاده در جهان برای برای غیرفعال سازی میکروارگانیسم های بیماری زا تبدیل کرده اند.

پودر کلر چیست؟

پودر کلر دارای سه نوع هیپوکلریت کلسیم، هیپوکلریت لیتیوم و سدیم دی کلرو ایزو سیانورات است.

هیپوکلریت لیتیوم

یکی از انواع پودر کلر هیپوکلریت لیتیوم است. این ماده دارای انحلال سریع و استفاده از آن آسان است. AC (کلر در دسترس) در هیپوکلریت لیتیوم 35 درصد است. این ترکیب برای استخرهای ساخته شده از فایبر گلاس و افرادی که با آب سخت و سطح کلسیم آب مشکل دارند، بسیار مناسب است. اما قدرت پاک کنندگی تقریبا پایین و هزینه بالای خرید آن باعث شده است که هیپوکلریت لیتیوم اغلب به عنوان ضد عفونی کننده در استخرهای خانگی مورد استفاده قرار بگیرد و در استخرهای عمومی کاربرد چندانی نداشته باشد.

سدیم دی کلرو ایزو سیانورات (کلر90%)

سدیم دی کلرو ایزو سیانورات ، پودر کلر مبتنی بر سدیم با pH 7 است، به این معنی که بدون افزودن محصولات اضافی می تواند مستقیماً وارد استخر شود و برای استخرهای روباز در معرض آفتاب گزینه عالی می باشند.. پایه سدیمی دی کلرو، باعث شده است که این ماده شیمیایی، یک گزینه بسیار مناسب برای افرادی باشد که به دنبال ضدعفونی کننده ای با قدرت انحلال سریع و بدون باقیمانده هستند. سطح AC دی کلر، معمولاً 90% است و از طریق تغذیه کننده های شیمیایی یا شناورها وارد آب می شود. به دلیل سطح بالای AC از این پودر کلر برای رفع مشکلات استخرهای روباز مثل سبز شدن آب و رشد جلبک ها نیز استفاده می شود.

هیپوکلریت کلسیم (60-70%)

هیپوکلریت کلسیم نوع دیگری از پودر کلر است که دارای فرمول مولکولی Ca (ClO) 2 است. این پودر توسط Vedant Bodkhe از ترکیب آهک و کلرید کلسیم ساخته شد و در حال حاضر برای تصفیه آب در حجم بسیار زیاد تولید و به بازار عرضه می شود. هیپوکلریت کلسیم دارای ترکیب نسبتاً پایدار است و کلر موجود در آن بیشتر از هیپوکلریت سدیم (سفید کننده مایع) می باشد.

این ماده شیمیایی یک جامد سفید رنگ است، اگرچه نمونه های تجاری آن کمی زرد رنگ به نظر می رسند و به دلیل تجزیه آهسته دارای بوی شدید کلر هستند. هیپوکلریت کلسیم در آب، چندان محلول نیست و ترجیحاً بیشتر در آب نرم و آب های با سختی متوسط استفاده می شود. از نظر تجاری، هیپوکلریت کلسیم یکی از مواد اولیه موجود در پودر سفید کننده و پودر کلر است. ترکیب شیمیایی هیپوکلریت کلسیم در مقیاس صنعتی از طریق واکنش گاز کلر با هیدروکسید کلسیم تولید می شود.

مزایای استفاده از پودر کلر با کیفیت برای ضدعفونی کردن آب استخر

همانطور که گفته شد پودر کلر با کیفیت 90% به سرعت در آب حل می شود و به این ترتیب احتمال به وجود آمدن رسوب روی دیوارها و کاشی های استخر کاهش می یابد. به خاطر داشته باشید که هرچه سطح AC بیشتر باشد، مواد ضد عفونی کننده بیشتری به استخر وارد می شود و بهترین پودر کلر موجود است. این ترکیب نه تنها برای شوک دادن به استخر استفاده می شود بلکه در تغذیه کننده های فرسایشی به عنوان اصلی ترین راه برای ضدعفونی کردن استخر مورد استفاده قرار می گیرد.

پودر کلر با درصدهای خلوص ۶۵% و ۷۰% (هیوکلریت کلسیم) معمولاً برای ضد عفونی کردن استخرهای عمومی و آب آشامیدنی استفاده می شود و در تصفیه خانه فاضلاب صنعتی، تمیز کردن سرویس های بهداشتی خانگی، ضدعفونی سبزیجات و همچنین برای تمیزکردن استخرهای پرورش ماهی مورد استفاده قرار می گیرد.

عوامل متعددی بر روند ضدعفونی آب تأثیر می گذارد. از این میان، غلظت یا دوز کلر و زمان تماس با کلر (زمانی که کلر اجازه می دهد با هرگونه ناخالصی موجود در آب واکنش نشان دهد) مهمترین عوامل هستند. کلر به زمان نیاز دارد تا هرگونه میکروارگانیسم موجود در آب تصفیه شده را غیرفعال کند. هرچقدر زمان تماس کلر با میکروارگانیسم ها بیشتر باشد ، این روند موثرتر خواهد بود. زمان تماس، از لحظه افزودن کلر برای اولین بار تا زمان استفاده یا مصرف آب در نظر گرفته می شود. هرچه غلظت کلر بیشتر باشد فرآیند ضدعفونی آب نیز موثرتر خواهد بود.

سایر کاربردهای هیپوکلریت کلسیم

هیپوکلریت کلسیم به دلیل خاصیت اکسیدکنندگی در شیمی آلی بطور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد. به عنوان مثال از این ترکیب جهت تجزیه گلیکول‌ها ، اسیدهای α-هیدروکسی کربوکسیلیک و اسیدهای کتو و همچنین برای تولید آلدهیدهای کوچک تر یا کربوکسیلیک اسید استفاده می شود.

از هیپوکلریت کلسیم می توان برای به دست آوردن آلدئیدها یا اسیدهای کربوکسیلیک با قطع پیوندهای گلیکول و کتواسید استفاده کرد. این ترکیب همچنین در واکنش هالوفرم استفاده می شود و کلروفرم تولید می کند.

هیپوکلریت کلسیم در آشپزخانه ها برای ضدعفونی سطوح و تجهیزات استفاده می شود. سایر کاربردهای رایج شامل پاک کننده های حمام، اسپری های ضدعفونی کننده خانگی، جلبک کش ها، علف کش ها و شوینده های لباسشویی است. هیپوکلریت کلسیم در برخی از محلول های سفید کننده نیز استفاده می شود.

هیپوکلریت کلسیم به عنوان یک پودر کلر تجاری با خلوص 68٪ (با افزودنی های دیگر بر اساس هدف مورد نظر محصول) به فروش می رسد. برای مثال، به عنوان یک ماده شیمیایی ضد عفونی کننده استخر، اغلب با تثبیت کننده هایی مانند اسید سیانوریک و عوامل ضد شوره (به منظور کاهش از دست رفتن کلر در برابر اشعه ماوراء بنفش و جلوگیری از سخت شدن و رسوب کلسیم) مخلوط می شود.

مزایای پودر کلر نسبت به کلر مایع یا گاز کلر

استفاده از پودر کلر مقرون به صرفه ترین روش برای ضدعفونی کردن آب است. این ترکیب برای ضدعفونی آب آشامیدنی به اندازه کافی ایمن و قوی است و در غلظت مناسب، می تواند باکتری ها، میکروب ها و ویروس ها را از بین ببرد. همچنین طی روند ضد عفونی کردن اکسیده می شود و به پاک نگه داشتن آب  کمک می کند. کلر مایع و پودر کلر ماده شیمیایی فعال یکسانی دارند. تفاوت این دو ترکیب شیمیایی این است که کلر مایع ارزان تر و ناپایدار است. در مقابل پودر کلر تثبیت شده و به شکل جامد است بنابراین ماندگاری بیشتری دارد، هرچند هزینه خرید آن تاحدودی بالاتر است.

هیپوکلریت کلسیم به جای کاهش pH مانند گاز کلر،  pH آب را افزایش می دهد (آب را کمتر اسیدی می کند). با این حال، غلظت اسید هیپوکلروس و هیپوکلریت موجود به pH آب بستگی دارد. بنابراین با کاهش pH آب ، اسید هیپوکلروس هنوز در آب وجود دارد. در نتیجه، هیپوکلریت کلسیم و گاز کلر هر دو یک نوع باقی مانده تولید می کنند.

روش نگهداری پودر کلر

محل نگهداری پودرکلر باید حتما به سیستم تهویه مناسب مجهز باشد. توجه داشته باشید که پودر کلر در کنار سایر مواد فرار قرار نگیرد و افرادی که از آن استفاده می کنند از لباس محافظ استفاده کنند.

هیپوکلریت کلسیم بسیار پایدار است ولی چنانچه به درستی بسته بندی شده باشد، می توان مقدار زیادی از آن را خریداری و تا زمان مورد نیاز ذخیره کرد.

انواع پودر کلر باید در منطقه ای خشک و دور از مواد آلی نگهداری شود. هرگز نباید آن ها را در نزدیکی چوب، منسوجات یا بنزین ذخیره کرد زیرا ترکیب هیپوکلریت کلسیم و مواد آلی می تواند گرمای کافی برای انفجار ایجاد کند. همچنین باید از رطوبت دور نگه داشته شوند زیرا قرص ها و پودر کلر به راحتی رطوبت را جذب کرده و گاز کلر (سمی) ایجاد می کنند.

نکات مهم استفاده از پودر کلر یا هیپوکلرید کلسیم

• پودر کلر یک ماده شیمیایی خطرناک و خورنده است که در صورت استفاده نادرست می تواند باعث تحریک شدید و سوختگی شیمیایی شود. این ترکیب می تواند به بافت های انسانی مانند پوست و چشم ها، لوله های فلزی و تجهیزات مختلف آسیب برساند و همچنین باعث آتش سوزی و انفجار شود. بنابراین با احتیاط زیاد با آن برخورد کنید.
• هیپوکلرید کلسیم یک ماده اکسید کننده قدرتمند است، و به ویژه در صورت وجود آب یا در دمای بالا، باعث آزاد شدن گازهای اکسیژن و کلر می شود.
• ترکیب پودر کلر با برخی از مواد شیمیایی آزمایشگاهی ممکن است باعث انفجار شود. به همین دلیل بدون دانش کافی و آگاهی از نتایج آن، هرگز پودر کلر را با ماده دیگری ترکیب نکنید.
• این ماده شیمیایی بسیار خورنده است و هنگام استفاده از آن برای تصفیه آب باید از تجهیزات محافظ استفاده نمود.