دلایل سردرد هورمونی
سردردهای هورمونی میتواند ناشی از عوامل زیادی باشد، از جمله ژنتیک و محرکهای غذایی. در زنان، نوسان سطح هورمونها عامل مهمی در سردردهای مزمن و میگرن قاعدگی است.
به گزارش اقتصادآنلاین، سطح هورمونها در طی چرخه قاعدگی، بارداری و یائسگی تغییر میکند و همچنین تحت تأثیر داروهای ضدبارداری خوراکی و درمانهای جایگزین هورمون است.
انواع داروها و سایر روشهای درمانی برای تسکین سردرد استفاده میشود. زنانی که سردردهای هورمونی دارند اغلب در دوران بارداری یا پس از رسیدن به یائسگی سردردهایشان تسکین پیدا میکند.
علل سردردهای هورمونی
سردردها، بهویژه سردردهای میگرنی، با هورمون زنانه استروژن ارتباط دارند. استروژن مواد شیمیایی موجود در مغز را کنترل میکند که بر احساس درد تأثیر میگذارد. کاهش سطح استروژن میتواند سردرد را تحریک کند. سطح هورمونها به دلایل مختلف از جمله موارد زیر تغییر میکند:
- چرخه قاعدگی: سطح استروژن و پروژسترون درست قبل از قاعدگی به کمترین میزان خود میرسد.
- بارداری: سطح استروژن در بارداری افزایش مییابد. برای بسیاری از خانمها، سردردهای هورمونی در دوران بارداری از بین میروند. بااینحال، برخی از زنان اولین میگرن خود را در اوایل بارداری تجربه میکنند و پس از سهماهه اول تسکین مییابند. بعد از زایمان، سطح استروژن بهسرعت پایین میآید.
- یائسگی: نوسانات سطح هورمون در یائسگی باعث سردرد برخی از زنان میشود. تقریباً دو سوم زنانی که میگرن دارند میگویند با رسیدن به یائسگی علائم آنها بهبود مییابد. برای برخی، میگرن در واقع بدتر میشود. این ممکن است به دلیل استفاده از روشهای درمانی جایگزینی هورمون باشد.
- داروهای ضدبارداری و هورموندرمانی جایگزین: هورمونها و قرصهای ضدبارداری میتوانند باعث بالارفتن و کاهش سطح هورمون شوند. زنانی که میگرن آنها در اثر تغییرات هورمونی هنگام مصرف قرص ایجاد میشود، در هفته آخر چرخه، دچار حملات میگرن میشوند.
سایر عوامل مؤثر
تصور میشود که ژنتیک در میگرن مزمن نقش دارد. افرادی که میگرن دارند، ممکن است ترکیبی از عوامل تحریککننده سردرد را داشته باشند. این عوامل شامل:
• حذف وعدههای غذایی
• خواب زیاد یا خیلی کم
• نور، صدا یا بو شدید
• تغییرات شدید هوا
• نوشیدنیهای الکلی
• مصرف بیش از حد کافئین یا ترک کافئین
•استرس
• گوشتهای فرآوری شده، سوسیس سالامی و ماهی دودی
• مونو سدیم گلوتامات ،تقویتکننده عطروطعم
• پنیرهای کهنه
• محصولات سویا
• شیرینکنندههای مصنوعی
علائم سردردهای هورمونی
مشخصه اصلی سردرد هورمونی سردرد یا میگرن است. هنوز هم بسیاری از زنان علائم دیگری را تجربه میکنند که میتواند به پزشکان کمک کند توسط آنها سردرد هورمونی را تشخیص دهند.
میگرن قاعدگی یا هورمونی مانند میگرن معمولی است و ممکن است با پیشآگاهی همراه باشد. میگرن یک درد ضرباندار است که ازیکطرف سر شروع میشود. همچنین ممکن است شامل حساسیت به نور و حالت تهوع یا استفراغ باشد.
علائم دیگر سردردهای هورمونی عبارتاند از:
•ازدستدادن اشتها
•خستگی
•آکنه
• درد مفصل
• کاهش ادرار
• عدم هماهنگی
•یبوست
• ولع مصرف الکل، نمک یا شکلات
درمان سردردهای هورمونی
درمانهای خانگی
هرچه زودتر درمان سردرد خود را شروع کنید، احتمال تسکین شما بیشتر است. این روشها میتواند کمک کند:
- مقدار زیادی آب بنوشید تا هیدراته بماند.
- در یک اتاق تاریک و آرام دراز بکشید.
- کیسه یخ یا پارچه سرد را روی سر خود قرار دهید.
- ناحیهای را که احساس درد میکنید ماساژ دهید.
- تنفس عمیق یا سایر تمرینات آرامسازی را انجام دهید.
بیوفیدبک میتواند به شما کمک کند تا ماهیچههای خاصی را شل کنید تا دفعات سردرد یا درد را کاهش دهد. همچنین ممکن است پزشک مصرف مکملهای منیزیم را توصیه کند که میتواند به کاهش شدت سردرد کمک کند. کاهش استرس در زندگی شما همچنین میتواند از بروز سردرد یا حملات میگرن جلوگیری کند. درمانهای دیگر شامل طب سوزنی و ماساژ است.
دارو
برخی از داروها بر روی درمان حاد تمرکز دارند. این داروها با شروع سردرد یا حمله میگرن مصرف میشوند.
مثلاً:
• داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) مانند ایبوپروفن بدون نسخه
•تریپتانها، داروهای خاص میگرن هستند که میتوانند از شدت حمله میگرن بکاهند
برای زنانی که سردردهای هورمونی مکرر دارند، از درمان پیشگیرانه و داروها ممکن است استفاده شود. این داروها ممکن است روزانه یا قبل از زمان چرخه مصرف شوند، درصورتیکه بدانید بهاحتمال زیاد دچار سردرد هورمونی خواهید شد. این داروها شامل:
•مسدودکنندههای بتا
• ضدتشنج
• مسدودکنندههای کانال کلسیم
• داروهای ضدافسردگی
هورموندرمانی
اگر داروهای پیشگیرانه ناموفق باشند، ممکن است پزشک برای شما هورموندرمانی تجویز کند. ممکن است استروژن به شما داده شود تا روزانه بهصورت قرص مصرف کنید. قرصهای جلوگیری از بارداری معمولاً برای یکنواختسازی هورمونها و کاهش سردردهای هورمونی استفاده میشوند.
اگر هر نوع دارو پیشگیری از بارداری هورمونی را مصرف میکنید و سردردهای هورمونی را تجربه میکنید، پزشک ممکن است دوز مصرفی شما را تغییر دهد. بسته به مشکل، پزشک ممکن است شما را به دارویی با دوز کمتر استروژن سوق دهد تا علائم شما را کاهش دهد. برای برخی از خانمها، پزشکان توصیه میکنند مصرف بسته بعدی قرص ضدبارداری را زودهنگام شروع کنند.
این بدان معنی است که از قرصهای شبه دارو بدون هورمون در هفته آخر دوره صرفنظر کنند. پزشکان معمولاً سه تا شش ماه هر بار این مورد را توصیه میکنند که میتواند دفعات حمله را کاهش دهد.
هنگامیکه باردار هستید یا شیر میدهید
اگر قصد باردار شدن دارید، فکر میکنید ممکن است باردار باشید یا شیرمی دهید، تمام داروهای خود را با پزشک خود در میان بگذارید. برخی از داروهای سردرد ممکن است به رشد کودک شما آسیب برساند. پزشک شما ممکن است بتواند گزینههای دیگری را پیشنهاد دهد.
دوران یائسگی
اگر از داروهای جایگزین هورموندرمانی استفاده میکنید و با افزایش سردرد روبرو هستید، از پزشک خود بخواهید دوز شما را تنظیم کند. یک پچ استروژن میتواند دوز کم و ثابت استروژن ارائه دهد که میتواند فرکانس و شدت سردرد را کاهش دهد.
جلوگیری از سردردهای هورمونی
اگر قاعدگی منظم دارید، پزشک ممکن است داروهای پیشگیرانه را توصیه کند. مصرف دارو چند روز قبل از پریود شروع میشود و تا دوهفته ادامه دارد. در برخی موارد، ممکن است به مصرف داروی روزانه نیاز باشد.
برای پیگیری چرخه قاعدگی، رژیم غذایی، خواب و ورزش یک تقویم سردرد تهیه کنید تا به شناسایی عوامل محرک احتمالی کمک کند.
اگر از داروهای ضدبارداری استفاده میکنید، از پزشک خود درباره موارد جایگزین زیر سؤال کنید:
• از رژیمی پیروی کنید که شامل روزهای کمتر یا بدون شبه دارو باشد
• قرصهایی با دوز کمتر استروژن مصرف کنید
• بهجای مصرف شبه دارو قرصهای استروژن با دوز کممصرف کنید
• در روزهای شبه دارو از یک پچ استروژن استفاده کنید
• فقط به قرصهای ضدبارداری پروژستین اکتفا کنید
اگر در حال حاضر از قرصهای جلوگیری از بارداری استفاده نمیکنید، از پزشک خود بپرسید که آیا مصرف این داروها باعث کاهش سردردهای هورمونی میشود یا خیر.
عوارض و علائم اضطراری
افرادی که بهطورکلی میگرن دارند بسیار محتمل است موارد زیر را تجربه کنند:
•افسردگی
• اضطراب
•اختلالات خواب
زنان مبتلا به سردردهای هورمونی مکرر یا میگرن قاعدگی نیز به همان اندازه در معرض این عوارض هستند.
داروهای پیشگیری از بارداری و استروژن برای بسیاری از خانمها است، اما همچنین امکان دارد خطر سکته مغزی و لخته شدن خون را کمی بیشتر کند. زنان مبتلا به فشارخون بالا یا سابقه سکته مغزی در خانواده بهویژه در معرض خطر هستند.
در صورت بروز سردرد شدید و ناگهانی و علائم زیر، بلافاصله به دنبال فوریتهای پزشکی باشید:
• سرگیجه
•گرفتگی گردن
•جوش
•تنگی نفس
• ازدستدادن بینایی
• علائم شدید دیگر
هیستامین
حساسیت به هیستامین میتواند شما را مستعد ابتلا به سردرد کند. برخی غذاهای حاوی هیستامین عبارتند از:
• پنیر کهنه
• بادمجان، کلمترش، اسفناج
•ماهی
• سوسیس، سالامی
تانن
تانن به بدن شما کمک میکند تا سروتونین آزاد کند که ممکن است در برخی افراد سردرد ایجاد کند.
تانن در انواع مواد غذایی از جمله چای، شکلات تلخ و برخی توتها و مغزها یافت میشود.
تصور میشود تانن باعث تحریک میگرن حتی در افرادی میشود که از درمانهای پیشگیرانه استفاده میکنند.
سولفیتها
سولفیتها را بعضی اوقات عامل سردرد میدانند. اگر به سولفیت حساس هستید، احتمالاً بیشتر از سردرد دچار مشکلات تنفسی میشوید. مقادیر بیشتری از سولفیت را نیز میتوان در موارد زیر یافت:
• برخی میوهها و میوههای خشک
• چیپس
•ترشی
• کشمش
• سس سویا