سفر بلندپروازانه مکرون به عراق
در حالی که جو بایدن به خروج شتابان از افغانستان میاندیشد و مقابل خواسته عراقیها برای خروج نیروهای امریکایی از این کشور نیز سر خم کرده و مدعی شده تا پایان سال میلادی انجام خواهد شد، امانوئل مکرون قصد دارد از غیاب امریکا در منطقه استفاده کرده و نفوذ فرانسه را در خاورمیانه افزایش دهد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران، رییس جمهوری فرانسه که روز شنبه خبر داده بود کشورش در مذاکراتی مستقیم با طالبان شرکت کرده، همان روز به بغداد سفر کرد تا در نشست منطقهای بغداد «برای همکاری و مشارکت» شرکت کند. به گزارش سایت «رادیو بینالمللی فرانسه»، مکرون در نخستین ساعات حضور در عراق با مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق دیدار کرد.
او در این دیدار خطاب به نخست وزیر عراق تلاش کرد خود را همسو با نگرانیهای بغداد نشان دهد و گفت: «همه ما میدانیم داعش هنوز هم یک تهدید است و ما میدانیم که مبارزه با این گونه گروههای تروریستی یکی از اولویتهای دولت شما است.» او پس از آن در نشست بغداد شرکت کرد و در سخنانی گفت: «وقایع ژئوپلیتیکی اخیر اهمیت این نشست را دوچندان کرده است. از همین رو مهم نیست امریکاییها چه تصمیمی میخواهند بگیرند، ما اینجا باقی خواهیم ماند تا با تروریسم بجنگیم.» رییس جمهوری فرانسه که مداخله جوییهای کشورش در آفریقا از دوره استعمارگری این کشور تاکنون زبانزد است و در دو دهه اخیر نیز پیرو سیاستهای امریکا در منطقه بوده، همچنین عراق را نقطه ثقل امنیت خاورمیانه دانست و بر همین اساس مدعی شد: «ما مخالف این هستیم که عراق تبدیل به صحنه درگیریهای منطقهای و بینالمللی شود.»
مکرون بعد از نشست بغداد نیز گشت و گذار در عراق را ادامه داد. به گزارش سایت شبکه خبری «ای بی سی نیوز»، رییس جمهوری فرانسه بامداد دیروز، ساعتی بعد از سفر به کاظمین و دیدار از اماکن مذهبی این شهر و ملاقاتی با نادیا مراد، فعال زن ایزدی که توسط داعش به بردگی جنسی گرفته شده بود، بغداد را به مقصد اربیل، مرکز اقلیم کردستان عراق ترک کرد و به موصل رفت، شهری که در جریان جنگ داعش ویران شد. او بازدیدهایش در این شهر را با بازدید از کلیسای «بانوی ما» آغاز کرد. کلیسایی که در جریان جنگ با داعش آسیب زیادی دید و در ماه مارس امسال پاپ فرانسیس در آن به دعا پرداخت. مکرون پس از آن به مسجد النوری رفت که ابوبکر بغدادی سال 2014 از آن خلافت خودخواندهاش را اعلام کرد و سال 2017 توسط همین گروه منفجر شد و اکنون بقایای اندکی از آن باقیمانده و در حال بازسازی است. این سفرها و اظهارات مکرون باعث شد رسانههای عراقی دیروز چنین سخنانی را نشانه علاقهمندی فرانسه به ایفای نقشی بیشتر در عراق قلمداد کنند.
بویژه که مکرون در حالی در سفر خود به عراق از مصمم بودن فرانسه در مبارزه با تروریسم سخن گفت و از بقایای خشونتها و ویرانگریهای داعش در عراق بازدید کرد که روز پنجشنبه افغانستان شاهد یکی از خونبارترین حملات داعش در این کشور طی سالهای اخیر بود. در انفجارهای فرودگاه کابل دستکم 170 نفر جان باختند تا دیگر بار هراس از بازگشت داعش به منطقه در جهان رخنه کند. با این حال جو بایدن استراتژی خود برای خروج از افغانستان را تغییر نداد و در حمله انتقامجویانه اش از داعش نیز مؤثر ظاهر نشد و حتی هشدار داد که به او خبر دادهاند، حملات دیگری در راه است. از همین رو تحرکات امانوئل مکرون در روزهای اخیر که با دیدارهای مقامهای فرانسوی با طالبان شروع شد و با سفر خود وی به بغداد، کاظمین، اربیل و موصل تکمیل شد، نشانه ای است از قوت گرفتن امیال بلندپروازانه او مقابل امریکا.
امانوئل مکرون از همان یکی دو سال نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، یک سیاست را در پیش گرفته و از همتایان اروپایی خود نیز دعوت کرده است تا مطابق آن حرکت کنند. او در تمامی سالهای گذشته تلاش کرده اروپا را متقاعد کند که دیگر اعتمادی به شراکت امریکا وجود ندارد و اروپا باید خود سرنوشتش را به دست گرفته و حتی به فکر تشکیل یک ارتش متحد باشد. این امیال بلندپروازانه که بعد از اعتراضات در فرانسه و متعاقب آن انتخابات امریکا و احتمال وقوع تغییراتی در سیاستهای کلی امریکا و روابطش با اروپا مسکوت مانده بود، بعد از اعلام استراتژی بایدن مبنی بر خروج از افغانستان و در پی آن عراق، دیگر بار سر باز کرد. این بار نیز این رییس جمهوری امریکا بود که به این میل دامن زد. همان طور که استفان والت در فارن افرز نوشته است: «در سالهای نه چندان دور آنچه اروپا و امریکا را در دوسوی اقیانوس اطلس به هم پیوند میداد، «ارزشهای دموکراتیک مشترک» بود و امریکا بنا داشت با توسل به این لفاظیها، یک توازن قوا در برابر اروپایی که از قدرتی صنعتی برخوردار بود، ایجاد کند. علاوه بر این هر دو نگرانی مشترکی بابت روسیه داشتند. اما اکنون اروپا میبیند، امریکا خواهان دریافت وجه همکاریهای نظامی خود با آنان در قالب ناتو است و علاوه بر این با استراتژیهایی مثل خروج از افغانستان دریافته که دیگر خبری از آن «ارزشهای مشترک» نیز نیست.»
بنابراین در چنین شرایطی شاید کاملاً طبیعی باشد که مکرون و شاید دیگر متحدان قدیمی امریکا در اروپا، بخواهند در نبود امریکا در خاورمیانه جای او را پر کنند و در اندیشه بازگشت به قدرت قدیمی باشند. اما مسأله در اینجا است که آیا مردم عراق نیز خواهان چنین چیزی هستند؟ به نظر میرسد، مکرون پاسخ عراقیها به این سؤال را که کمتر از دو سال پیش در سلسله تظاهراتی اعلام کرده بودند، از یاد برده است. آنها در این اعتراضها که منجر به مصوبه خروج نیروهای خارجی از عراق در پارلمان این کشور شد، یکصدا اعلام کردند خواهان حضور هیچ نیروی خارجی در کشور خود نیستند.