با توجه به شرایط کرونایی، چگونه سیستم ایمنی را تقویت کنیم؟
تقویت سیستم ایمنی بدن سبب مقابله بهتر با بدن بیماریها میشود. سیستم ایمنی بدن کار قابل توجهی در دفاع از بدن ما در برابر میکروارگانیسمهای بیماریزا انجام میدهد. اما گاهی اوقات ممکن است سیستم ایمنی در انجام وظیفه خود شکست خورده و حمله یک میکروب شما را بیمار کند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل ازتابناک با تو، تقویت سیستم ایمنی بدن سبب مقابله بهتر با بدن بیماریها میشود. سیستم ایمنی بدن کار قابل توجهی در دفاع از بدن ما در برابر میکروارگانیسمهای بیماریزا انجام میدهد. اما گاهی اوقات ممکن است سیستم ایمنی در انجام وظیفه خود شکست خورده و حمله یک میکروب شما را بیمار کند. سیستم ایمنی بدن برای عملکرد صحیح به مواد مغذی مختلفی نیاز دارد که در این مقاله ما به بررسی آنها میپردازیم.
بسیار خب وقت آن رسیده که تقویت سیستم ایمنی برای جنگ با کرونا را شروع کنیم. برای شروع این جنگ ابتدا باید خط دفاعی را تقویت کنیم. مبارزه بدن برای ایمنی از دهان شروع میشود. شرط میبندیم نمیدانستید بزاق دهان حاوی آنتی بیوتیکهای قدرتمند مانند لیزوزیم، آلفا-آمیلاز و لاکتوفرین است. هرگونه میکروبی که از اولین مانع عبور کند با اسید هیدروکلریک معده روبرو خواهد شد. اگر باز هم جان سالم بدر ببرد، آنگاه با پروتئین و ترکیبات شیمیایی مواجه خواهد شد که در سیستم گوارش باکتریهای بد را متلاشی میکند. در آخر، جمعیت باکتریهای خوبِ بدن شروع به کار میکنند. آنها از ورود باکتریهای بد به جریان خون یا لنگر انداختنشان در روده کوچک و بزرگ جلوگیری میکنند. به این باکتریهای خوب پروبیوتیک میگویند. آنها در واقع ارتشی قوی علیه بیماریها ایجاد میکنند.
چه کنیم تا دچار کرونا نشویم؟
همانطور که از قدیم گفته اند: پیشگیری همیشه بهتر از درمان است؛ بنابراین شما با تقویت سیستم ایمنی بدنتان میتوانید از شر این دشمن سرسخت در امان بمانید. اما چگونه میتوان سیستم ایمنی بدن را تقویت کرد؟
۶ واقعیت جالب درباره سیستم ایمنی بدن
۱- علائم بیماریها اغلب پیامد فعالیت سیستم ایمنی بدن هستند: علائم بیماریها گاهی اوقات نیز به دلیل واکنش سیستم ایمنی بدن در برابر میکروارگانیسمها بروز میکنند.
۲- سیستم ایمنی بدن از کمبود خواب آسیب میبیند: سیستم ایمنی سالم در پیشگیری از سرماخوردگی، آنفلوآنزا و دیگر بیماریها نقش به سزایی دارد. اما کمبود خواب از توانایی این سیستم در بدن برای مبارزه با بیماریها جلوگیری میکند.
۳- بیماریهای خودایمنی بیشتر بر زندگی زنان اثر دارد: بیماری خودایمنی اختلالی است که بر اثر آن فعالیت طبیعی دفاعی بدن بیش از حد فعال میشود و به بافتهای معمولی و سالم بدن حمله میکند.
برخی بیماریهای خودایمنی
* اروماتیسم مفصلی
* بیماری سلیاک
* پسوریازیس
* لوپوس
اما این نقص ایمنی با نسبت برابر زندگی زنان و مردان را تحت تاثیر قرار نمیدهد. اصولا زنان بیشتر از مردان به این اختلال دچار میشوند.
۴- باکتریهای معده در سلامت سیستم ایمنی نقش مهمی دارند: بدن انسان محل زندگی میلیونها باکتری است. این میکروبها برای دستگاه گوارش مفید هستند و در هضم و ترکیب ویتامینهای B و K کمک میکنند. باکتریهای معده به سیستم ایمنی بدن نیز کمک میکنند و در حفظ سلامت بدن اثر دارند.
۵- نور خورشید تاثیرات پیچیدهای بر سیستم ایمنی بدن دارد: قرار گرفتن در معرض نور خورشید میتواند واکنش بدن به عفونتهای باکتری، ویروسی و قارچی از بین ببرد. همچنین، نور خورشید باعث میشود بدن ویتامین D تولید کند. سلولهای T شکل سیستم ایمنی در صورت شناسایی مقدار ناچیزی ویتامین D در جریان خون حرکت نمیکنند.
۶- گلبولهای سفید مقدار کمی از خون را تشکیل میدهند: سیستم ایمنی، بدن را از بیماریها و عفونتها حفظ میکند به همین دلیل همه بر این باورند که گلبولهای سفید خون بخش قابل توجهی از خون را تشکیل میدهند.
اما گلبول سفید تنها یک درصد از سلولها را در هر پنج لیتر خون متعلق به یک فرد بزرگسال تشکیل میدهد.
۵ راهکار برای تقویت سیستم ایمنی بدن
با توجه به شرایط فعلی ایران و جهان در مواجه با ویروس کرونا از چه راههایی میتوان به تقویت سیستم ایمنی بدن پرداخت؟ آیا به بدن تان شانسی برای محافظت از خود در برابر بیماری میدهید؟
وقتی میخواهیم برای حفظ سلامت تلاش کنیم اغلب قدرت دفاعی درونی بدن در مقابله با بیماری و ویروس یا همان سیستم ایمنی بدن را نادیده میگیریم. به حضور سیستمی در بدن که مختص مبارزه با میکروبها و بیماریهای احتمالی است فکر کنید، آیا میخواهید که این سیستم قوی و قویتر شود؟ به ویژه در وضعیت فعلی!
بسیار خوب، برای تقویت سیستم ایمنی بدن چه کاری از دستمان بر میآید؟ (این کار مانند خریدن دستمال توالت نیست! در اینجا، به روشهای سادهای برای تقویت سیستم ایمنی اشاره میکنیم.)
۱- خواب کافی و تقویت سیستم ایمنی
همه ما عاشق خواب هستیم، درست است؟ با وجود این، اکثرا از سودمندی ارتباط خواب خوب با سیستم ایمنی بدن خبر نداریم.
به زعم خود فکر میکنیم که دلیل خواب خستگی است!
به هر حال نباید قدرت خواب خوب شبانگاهی را دست کم بگیرید. خواب به بدن امکان تغذیه و انرژی میدهد و بعد از استرسهای روزانه نیروی تازهای به سیستم ایمنی میبخشد.
از سوی دیگر، کمبود خواب میتواند موجب کاهش مقدار گلبول سفید شده و در نتیجه توانایی بدن برای مبارزه با عفونت، ویروس و بیماری رو به افول میگذارد.
خواب کمتر از ۷ ساعت، احتمال ابتلا به بیماریهای ویروسی را افزایش میدهد و نیازی به ذکر نیست که این امر بر عملکرد کلی ذهنی و جسمی هم تاثیر میگذارد.
۲- رعایت بهداشت
شستن مداوم دستها آسانترین روش برای حفاظت از خود در برابر آلودگیهای سطوح، دستها یا لباسها محسوب میشود.
ضدعفونی کنندههای الکلی در از بین بردن میکروبها بسیار موثر هستند، اما شستن دستها با آب و صابون (دست کم ۲۰ ثانیه) هم اگر موثرتر نباشد، کم تاثیر هم نیست.
چنانچه جایی کار میکنید که با افراد زیادی در تماس هستید، این امر اهمیت زیادی دارد. اطمینان حاصل کنید که قبل و بعد از غذا، استفاده از دستشویی، سرفه یا عطسه دست هایتان را بشویید.
برای جلوگیری از شیوع بیماری، هنگام عطسه یا سرفه از آرنج تان استفاده کنید و وسایل شخصی مانند حوله و لباس را بدون شستشو در اختیار دیگران قرار ندهید.
۳- رژیم غذایی سالم برای تقویت سیستم ایمنی
غذاهای سرشار از مواد غذایی سوخت و ساز مورد نیاز بدن برای حفظ عملکرد مناسب سیستم ایمنی را فراهم میکند.
مصرف بیشتر انواع میوهها و سبزیجات روشی مناسب برای تامین مواد مغذی مورد نیاز است.
میوهها سرشار از ویتامینهای C، D و روی هستند و نیز نوشیدن آب کافی موجب تقویت سیستم ایمنی بدن خواهد شد.
چنانچه محدودیت رژیمی دارید، مکملهایی وجود دارند که میتوانید از آنها استفاده کنید.
داروسازها میتوانند در استفاده از بهترین مکملها به شما مشاوره دهند.
ویتامین C: به تولید گلبولهای سفید و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن کمک میکنند.
غذاهای حاوی ویتامین C: بروکلی، کیوی، پرتقال، لیمو، انواع توتها
ویتامین D: در مقابله با عفونتهای تنفسی کمک میکنند و از سیستم ایمنی بدن محافظت کرده و آن را تقویت مینماید.
منبع اصلی ویتامین D نور خورشید است، اما این ویتامین در برخی غذاها یا مکملها هم وجود دارد.
غذاهای حاوی ویتامین D: ماهیهای چرب، زرده تخم مرغ و آب پرتقال
روی: آنتی اکسیدان قوی که سیستم ایمنی را تقویت میکند. همچنین به عنوان یکی از بهترین تقویت کنندههای سیستم ایمنی بدن شناخته شده است.
غذاهای حاوی روی: گوشت قرمز، مرغ، آجیل و لبنیات
H۲O: نوشیدن آب را فراموش نکنید. آب رسانی به مغز باید صورت گیرد. دستورالعملهای فعلی نوشیدن روزانه ۸ تا ۱۰ فنجان آب را توصیه میکنند (که شامل قهوه، چای و آب میوه و ... هم میشود).
آب به حفظ عملکرد سیستم ایمنی بدن و کارکرد بهتر آن کمک میکند. همچنین به دفع سموم بدن از طریق کلیه ها، سیستم لنفاوی و گوارش کمک میکند.
۴- کاهش استرس
چه کسی فکر میکرد که استرس به بیماری منتج میشود؟ استرس بیش از حد تولید هورمونی به نام کورتیزول را افزایش میدهد.
مقدار زیاد این هورمون بر سیستم ایمنی بدن غلبه خواهد کرد؛ بنابراین استرس بی استرس! در ادامه روشهایی برای کاهش میزان استرس آمده است:
* نفس عمیق، مراقبه و ماساژ
* استراحت مابین کار یا ورزش
* اختصاص زمانی برای انجام کارهای لذت بخش
* صحبت با خانواده و دوستان
۵- ورزش
ورزش سرآمد همه کارهاست! نه تنها به کاهش استرس و بهبود خواب (که هر دو به تقویت سیستم ایمنی کمک میکنند) منتهی میشود، بلکه یکی از قدرتمندترین تقویت کنندههای سیستم ایمنی به شمار میآید.
فعالیت بدنی به بهبود حرکات ریه و کاهش مقدار چربی در مجاری هوایی کمک میکند. همچنین با افزایش تعداد گلبولهای سفید، بهبود گردش خون و عملکرد قلبی عروقی بر سیستم ایمنی بدن تاثیر مثبت میگذارد.
به خاطر داشته باشید که هر گونه ورزشی بهتر از بی تحرکی است! مجبور نیستید به باشگاه بروید و میتوانید در خانه یا فضای بیرون ورزش کنید!
دست کم ۳۰ دقیقه ورزش با شدت متوسط و چند روز در هفته توصیه میشود.
در شرایط فعلی و نزدیک شدن به فصل سرما و آنفوانزا، میتوانیم با تقویت سیستم ایمنی احتمال بیماری را کاهش دهیم. نکات گفته شده را امتحان کنید تا به خودتان فرصت بهتری برای سلامتی بدهید!
برخی مواد غذایی موجب تقویت سیستم ایمنی بدن میشوند. اگردنبال راهی برای پیشگیری از سرماخوردگی، آنفلوآنزا و کرونا هستید، طوری برنامه ریزی کنید تا در وعدههای غذایی تان از تقویت کنندههای سیستم ایمنی که در ادامه به آنها اشاره میکنیم، استفاده کنید: یکی از بهترین راههای تقویت سیستم ایمنی بدن، داشتن یک رژیم غذایی سالم است که به شرح زیر است:
نکته: اگر دارویی مصرف میکنید یا دچار بیماری و اختلالی هستید، حتما قبل از انجام هرگونه تغییر در برنامه غذایی خود با پزشکتان مشورت کنید.
۱- لبنیات برای تقویت بدن ضعیف
مخصوصا انواع پروبیوتیک که مصرف روزانه آنها احتمال بروز بیماریهای روده و دستگاه گوارش را کاهش میدهد.
۲- فیبر برای تقویت سیستم ایمنی بدن
میوهها و سبزیها حاوی فیبر هستند.
۳-جوی دوسر مناسب برای سیستم ایمنی بدن
حاوی فیبری به نام بتا گلوکان است که این نوع فیبر میتواند با پیشگیری از ابتلا به بیماریهای میکروبی، باعث تقویت سیستم دفاعی بدن شود.
۴-سیر از غذاهای تقویت کننده سیستم ایمنی بدن
سیر با عوامل عفونی و باکتریایی در بدن مبارزه میکنند و در نهایت، به افزایش قدرت سیستم دفاعی بدن منجر میشوند. سیر دارای مقدار کمی زینک یا روی است که برای سلامتی بدن ضروری است.
۵- غذاهای دریایی برای تقویت سیستم ایمنی انسان
سلنیوم و اسیدهای چرب امگا۳ که به وفور در ماهی و به طور کلی در غذاهای دریایی وجود دارند. از مهمترین ترکیبهای مفید و موثر برای افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن محسوب میشوند.
۶- بادام سیستم ایمنی را چگونه تقویت میکند؟
بادام سرشار از ویتامین E است و میتواند به عنوان آنتی اکسیدان در بدن عمل کند. همچنین بادام آهن و پروتئین زیادی دارد و به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند.
۷- آووکادو، خوراکی برای تقویت سیستم ایمنی
آووکادو مانند روغن زیتون سرشار از اسیدهای چرب غیراشباع و منبع بسیار خوبی از ویتامین E، ویتامین سی، آهن و روی است.
۸- کلم بروکلی برای تقویت سیستم ایمنی بدن در مقابل کرونا
کلمبروکلی منبع بسیار عالی از ویتامین C، A و آهن گیاهی است که آنها نیز مانند ویتامین C برای تقویت سیستم ایمنی بدن مفیدند.
۹-کلم پیچ
سرشار از مواد مغذی از جمله ویتامین A است که برای سلامت پوست و غشاهای مخاطی از اهمیت زیادی برخوردار است. کلمپیچ همچنین سرشار از ویتامین C و E، آهن و روی است.
۱۰-انبه
این میوه سرشار از ویتامینهایی مانند A و C است و به میزان قابلتوجهی ویتامین E دارد.
۱۱-فلفل قرمز شیرین
فلفل قرمز شیرین برای تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار مفید است.
فلفل قرمز شیرین منبع خوبی از ویتامینهای زیر است:
* ویتامین A
* ویتامین C
* ویتامین E
۱۲-سیب زمینی شیرین
حاوی مقدار زیادی ویتامین A است و به میزان کافی ویتامین C، ویتامین E و مقداری آهن گیاهی نیز دارد.
۱۳-تن ماهی
ماهی تُن منبع خوبی از اسیدهای چرب امگا ۳ و همچنین سرشار از روی، سلنیوم و پروتئین است که همهی آنها برای تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن ضروری هستند.
۱۴-ماست
ماست از بهترین غذاهای شناختهشده بهعنوان منبع پروبیوتیک است و به بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن کمک میکند.
ماست حاوی مقدار مناسبی از ویتامینهای زیر است:
* ویتامین A
* روی
۱۵-مرکبات و تقویت سیستم ایمنی بدن
مرکبات سرشار از ویتامین C هستند. این ویتامین به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند. ظاهرا این ویتامین با افزایش تولید گلبولهای سفید خون به سیستم ایمنی کمک میکند با عفونت مبارزه کنند.
۱۶-فلفل دلمهای قرمز
ویتامین C در فلفل دلمهای قرمز دو برابر مرکبات است. ویتامین C علاوه بر تقویت سیستم ایمنی بدن، به حفظ سلامت پوست هم کمک میکند.
۱۷-زنجبیل برای تقویت سیستم ایمنی بدن
زنجبیل به کاهش التهاب و تسکین بیماریهای التهابی از جمله گلودرد کمک میکند. زنجبیل به کاهش دردهای مزمن نیز کمک میکند و ممکن است دارای خواصی برای کاهش کلسترول هم باشد.
۱۸-اسفناج
اسفناج سرشار از ویتامین C است همچنین حاوی آنتیاکسیدان و بتاکاروتن هم هست. این ترکیبات علاوه بر مبارزه با عفونت میتوانند سیستم ایمنی بدن را هم تقویت کنند.
۱۹-زردچوبه
این ترکیب بهعنوان ضدالتهاب در درمان آرتروز و آرتریت روماتوئید استفاده میشود.
۲۰-چای سبز
چای سبز حاوی آنتی اکسیدان اپیگالوکاتچین گالات (EGCG) است. این آنتیاکسیدان عملکرد سیستم ایمنی بدن را بهبود میبخشد.
۲۱- پاپایا
یکی دیگر از میوههای خوشمزه حاوی ویتامین C است. همچنین حاوی یک آنزیم هضمکننده به نام پاپایین هم هست که دارای خواص ضدالتهابی است.
۲۲- کیوی تقویت کننده سیستم بدن
این میوه منبع طبیعی ویتامین C است که گلبولهای سفید خون را برای مبارزه با عفونت افزایش میدهد.
کیوی غنی از مواد زیر است:
* فولات
* پتاسیم
* ویتامین K
۲۳-خانواده ماکیان
ماکیان مانند مرغ و بوقلمون ویتامین B۶ فراوانی دارند. این ویتامین برای تشکیل گلبولهای سفید و قرمز جدید و سالم در خون بسیار مهم است.
۲۴-تخمه آفتاب گردان برای تقویت سیستم ایمنی
تخمه آفتابگردان یک آنتی اکسیدان بسیار قدرتمند است.
تخمه آفتابگردان سرشار از مواد مغذی زیر میباشد:
* فسفر
* منیزیم
* ویتامین E
* ویتامین
* B۶
اگر ماده غذایی دیگری برای تقویت سیستم ایمنی بدن میشناسید، با مخاطبان مرکز مهرپرور در میان بگذارید.
بهترین داروها و مکملهای تقویت کننده سیستم ایمنی بدن
تحقیقات نشان داده اند برخی ویتامینها و مواد معدنی میتوانند باعث بهبود پاسخ ایمنی شوند و از ابتلا به بیماریها جلوگیری کنند، بنابراین باید توجه داشت که برخی از مکملها ممکن است با داروهای مصرفی تداخل داشته باشند و استفاده از برخی مکملها برای برخی بیماریها توصیه نمیشود. داروها و مکملهای تقویت سیستم ایمنی بدن به شرح زیر است:
* سلنیوم
* کورکومین
* ویتامین C
* ویتامین D
* زینک (روی)
* ویتامینهای گروه B
مواد غذایی که موجب ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن میشوند:
۱- غلات و نان سفید
کربوهیدراتهای ساده موجود در رژیم غذایی روزانه به «سونامی قند» کمک میکنند. غلات فراوریشده در نانها به سرعت به گلوکز تبدیل میشوند. گلوکز فاقد مواد مغذی و سرشار از کالری است که موجب افزایش وزن میشود. طبق جدیدترین پژوهش ها، افراد چاق یکی از گروههای پرخطر ابتلا در برابر ابتلا به ویروس کرونا هستند.
۲- قند
بی دلیل نیست که قند توسط متخصصین سلامت بدنام شده. مادهای که ارزش غذایی آن صفر است و با پوسیدگی دندان و ایجاد مشکل در مغز ارتباط دارد. قند موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن میشود. بهتر است از خوردن غذاهای فرآوریشده، به دلیل میزان قند بالای آنها، در فصل آنفولانزا خودداری کنیم. آبنبات، شیرینیها، نوشابه و بیشتر غذاهای بستهبندی جزو این غذاها هستند. غذاهایی حاوی فیبر بالا مثل برنج قهوهای، عدس و نخود میتوانند میزان قند خون را تنظیم کنند و سیستم ایمنی را در وضعیت بهتری قرار دهند.
۳- غذاهای چرب
دلایل زیادی برای حذف غذاهای سرخ شده از رژیم غذایی وجود دارد. یکی از دلایل آن اثر منفی بر روی پاسخ بدن به عفونت هست. محققین دریافتهاند که چاقی و رژیم غذایی پر از چربی، مقاومت بدن را نسبت به بیماریها کم میکند و احتمالاً حساسیت به ابتلا به برخی از انواع سرطان را نیز بالا میبرد. میتوانید استفاده از گوشتهای حیوانی دارای چربی بالا را با عدس، لوبیا و پروتئین گیاهی جایگزین کنید.
۴- لبنیات غیرپروبیوتیک
بسیاری از محصولات لبنی، مثل ماستی که از فروشگاه میخرید، حاوی میزان زیادی قند هستند. همچنین ارتباط مستقیمی بین لبنیات و سلامت دستگاه تنفسی وجود دارد. در دایرهالمعارف کامل شفای طبیعی گفته شده که پنیر، شیر، بستنی، و دیگر محصولات لبنی میتوانند انباشتگی ریهها را تشدید کند.
در صورت ابتلا به کرونا چگونه با آن مقابله کنیم؟
در صورتی که برخلاف راهکارهای بالا همچنان ویروسهای کله شق کرونا به بدن شما وارد شدند و دمای بدن شما را بالا بردند، کافیست تنها به صدای بدن خود گوش کنید. شاید گفتههای گذشتگان تا حدودی درست باشد، بدن بسیار پیچیده است. زمانی که مریض هستیم اشتها کاملا واضح به ما میگوید که چه چیزی باید بخوریم (یا نخوریم). برای مثال، افراد کمی وجود دارند که وقتی مبتلا به آنفولانزا یا اسهال و استفراغ شده اند میل به خوردن داشته باشند. این به آن دلیل است که مشکلاتی مانند آنفولانزا و عفونتهای باکتریایی ایجاد التهابهایی میکنند که منجر به سرکوب اشتها میشود. پس اگر بدنتان میگوید چیزی نخور، شاید بهتر است به حرفش گوش کنید. در مورد ابتلا به تب نیز به جز کودکان که مغز آسیب پذیری دارند، افراد بزرگسال بهتر است به آن اجازه دهند تا کار خودش را در بدن انجام دهد و با ویروسها مقابله کند.
خلاصه مطلب تقویت سیستم ایمنی بدن
تقویت سیستم ایمنی بدن مخصوصا در سالمندان موضوعی مهم و در عین حال دشوار است. سیستم ایمنی بدن برای داشتن عملکرد بهتر نیاز به تعادل و هارمونی دارد. این پروسه گاهی طولانی است، اما این بدان معنا نیست که تاثیر سبک زندگی بر روی سیستم ایمنی اصلا قابلتوجه نیست. در این مقاله تاثیر رژیم غذایی، سن، استرس روانی و سایر عوامل بر روی واکنش سیستم ایمنی را بررسی کردیم. مطمئناً استفاده از استراتژیهای بهترین شیوه برای آغاز فرایند تقویت و بهبود سیستم ایمنی بدن در همه انسانها (کودکان، بیماران و سالمندان) است.