تنظیم قرارداد؛ یک انتخاب هوشمندانه
برای شروع همکاری با اشخاص دیگر یا بر انجام یک تعهد سادهترین راه توافق کردن شفاهی است. کاری که بسیار از ما تا کنون انجام دادهایم. اما همیشه مساله ختم به خیر نمیشود.
در واقع باید خیلی خوششانس باشید که با یک توافق شفاهی بتوانید کار را پیش ببرید. چرا که اولین مشکلی که با آن مواجه خواهید شد، فراموش کردن بخشی از توافقات است. این مورد تازه زمانی است که در مورد همه نکاتی که به آنها نیاز دارید، صحبت کرده و راهحل آنها را پیشبینی کرده باشید. در غیر این صورت بزرگترین مشکل، خود را در مرحله اجرای توافق نشان میدهد، جایی که به در مورد نحوه اجرا، زمان آن یا در مسائل کوچک و بزرگ نمیتوانید به اتفاق نظر برسید. پس بهتر است برای جلوگیری از این همه مشکل و اختلاف از ابتدا قرارداد تنظیم کنید. قراردادی که هر آنچه نیاز دارید، در آن پیشبینی شده باشد تا راه بروز هر اختلافی را ببندد.
چرا به قرارداد نیاز داریم؟
مفهوم قرارداد شاید نسبت به چیزی که در ذهن ماست، بسیار متفاوت باشد. نوشتن قرارداد بهمعنای بی اعتباری یا اعتماد نداشتن به طرف مقابل نیست بلکه طرفین میتوانند با استفاده از یک قرارداد تمامی خواستههای خود را مدون کنند و در عین حال نحوه اجرا و جزئیات مورد توافق را به روشنی در قرارداد بگنجانند. اما این مورد تنها دلیل بر ضرورت قرارداد نیست.
بخشی از توافقات در قالب همکاری، واگذاری یک کالا یا خدمت، تعهد بر انجام برخی کارها و… صورت میگیرد. در این موارد علاوه بر نکات حقوقی باید نکات فنی و تخصصی هم در نظر گرفته شود تا بهطور کامل هدف شما را محقق کند. تمامی این نکات باید در تنظیم قرارداد ذکر شوند. اما بیتوجهی به این موارد و اکتفا کردن به توافق شفاهی میتواند مشکلات زیادی را برای دو طرف ایجاد کند که نمونه عینی آن را در دادگاهها میتوان دید که اشخاص زمان و هزینه زیادی را صرف مطالبه حقوق خود میکنند.
از چه قراردادی استفاده کنیم؟
برای هر موضوعی یک قرارداد مختص به همان موضوع وجود دارد. در واقع اگر بخواهید با کسی همکاری کنید میتوانید با توجه به عنوان شغلی مرتبط، قرارداد کار یا انواع قرارداد پیمانکاری را تنظیم کنید. اگر هم قصد خرید و فروش، اجاره یا حتی واگذاری یک امتیاز را دارید، در تمامی این موارد نیز قرارداد خرید و فروش، اجاره، اعطای امتیاز، اعطای لیسانس و… میتواند خواستههای شما را تامین کند. اگر هم به دنبال اجرای تعهدی مثل عدم افشای اطلاعات و حفظ اسرار تجاری باشید، باز هم چارچوب این تعهد و اجرای آن در قرارداد مرتبط میگنجد.
چگونه قرارداد تنظیم کنیم؟
نکتهای که بیش از موضوع قرارداد اهمیت دارد، این است که قرارداد باید توسط یک کارشناس حقوقی و قراردادی تنظیم شده باشد. چرا که این افراد به زیر و بم نکات فنی و حقوقی قراردادها اشراف دارند و ریسکهای موجود را در قرارداد شما و اجرای آن به حداقل میرسانند. بنابراین دو مورد را در نظر داشته باشید:
- قراردادها اصطلاحات فراوانی دارند که نیاز به شناخت و تجربه کافی برای تکمیل دارد.
- نمونه قراردادهای موجود فقط یک نمونه قراردادیاند و بر اساس خواستههای شما تنظیم نمیشوند، در نتیجه نقصها و خلاءهای زیادی خواهند داشت. به همین دلیل با توجه به توافقات خود قرارداد تنظیم کنید.
چند عنوان قراردادی را بشناسیم!
اگر بخواهیم تمامی قراردادها را معرفی کنیم، لیست بیشماری از عناوین خواهد شد. اما در یک دستهبندی موضوعی میتوان قراردادها را اینگونه برشمرد:
- قراردادهای مربوط به حوزه همکاری و استخدام: قرارداد کار و پیمانکاری که انواع مشاغل پروژهای و فریلنسری هم یک نوع قرارداد پیمانکاری هستند(مثل قرارداد مدیرعامل، قرارداد تولید محتوا، قرارداد مشاوره و…)
- قراردادهای مربوط به اجاره و خرید و فروش: قرارداد خرید و فروش ملک، قرارداد خرید و فروش خودرو، قرارداد اجاره دفتر کار و...
- قراردادهای مربوط به واگذاری حقوق مالکیت فکری: قرارداد اعطای لیسانس، قرارداد انتقال فناوری
- قراردادهای مربوط به اجرای تعهد: قرارداد عدم افشای اطلاعات و منع رقابت
- سایر قراردادها: قرارداد صلح
به چه نکاتی در قرارداد توجه کنیم؟
علاوهبر رعایت نکات اصلی قراردادی که چارچوب آن را مشخص میکند، قرارداد باید شامل تمامی آن چیزی که شما نیاز دارید، باشد. در تمامی این موارد باید قوانین حاکم بر قرارداد رعایت شود. از جمله این نکات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
مشخصات طرفین بهصورت کامل (اگر توسط نماینده تنظیم شده باشد، مشخصات نماینده)
موضوع قرارداد
مبلغ قرارداد
مدت قرارداد
تعهدات طرفین
شرایط قرارداد (مانند فورس ماژور)
قانون حاکم بر قرارداد
حل اختلاف و روشهای آن
تضامین قراردادی
با هزینههای قراردادی چه کنیم؟
شاید یک دلیل تنظیم نکردن قرارداد این تصور است که قراردادها هزینه زیادی را بر دوش ما میگذارند. در حالیکه تنظیم قرارداد نه تنها هزینه زیادی ندارد بلکه از تحمیل هزینههای هنگفت جلوگیری میکند. در واقع زمان و هزینه زیادی که شما در صورت اختلاف باید صرف کنید، چندین برابر هزینه اندکی است که برای تنظیم قرارداد باید بپردازید.
پس تعلل نکنید و برای شروع هر کاری قرارداد مرتبط به آن را با کارشناس قراردادی تنظیم کنید. ثبتیار با وجود وکلای حقوقی برجسته، تنظیم قرارداد را با توجه به خواستههای شما و شرایط قانونی آن انجام میدهد.