۳درمان تازه عفونت مجاری ادراری
بهتازگی داروهای مبتنی بر آنتیبیوتیک و نانوذرات در کنار ارائه واکسن راهکارهای نوین مقابله با عفونت مجاری ادراری معرفی شدهاند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از جام جم، عفونتهای مجاری ادراری معمولا به عفونت در هر ناحیهای از این سیستم شامل کلیهها، مثانه، حالب و مجرای ادرار اطلاق میشود. در این میان اما بیشتر عفونتهای مجاری ادراری تحتانی مانند مثانه و مجرای ادراری را درگیر میکند.
این عفونتها معمولا دردناک و آزاردهنده هستند و پیامدهای جدی آن ممکن است به کلیهها گسترش یافته و این اندام حیاتی بدن را مبتلا کند. مرسومترین درمانهایی که برای بهبود این قبیل عفونتها به کار میرود، آنتیبیوتیکها هستند که به مرور میتوانند باعث مقاومت آنتیبیوتیکی در بدن شوند. البته در سالهای اخیر درمانهای جدیدی نظیر استفاده از نانوذرات و بهکارگیری واکسن برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری مورد تأیید قرار گرفتهاند که کمک زیادی به بهبود وضعیت میکنند.
عفونتهای مجاری ادراری معمولا به دنبال ورود باکتری به این مجاری ایجاد و در مثانه شروع به رشد میکند. همه افراد ممکن است در طول عمر خود بارها به این عفونتها مبتلا شوند. اما به طورکلی، زنان بیش از مردان در معرض این قبیل عفونتها قرار دارند. بهدلیل نوع آناتومی بدن زنان، باکتریها مسیر کوتاهتری را برای رسیدن به مثانه طی کرده و بیشتر مستعد ابتلا به عفونتهای ادراری هستند. علاوهبر این، یائسگی هم به دلیل کاهش میزان استروژن در گردش باعث بروز تغییراتی در مجاری ادراری میشود که زنان را مستعد عفونت میکند.
«فتروجا»، داروی تأییدشده از افدیای
عفونتهای باکتریایی در دنیا در حال گسترش هستند، طوریکه فقط در آمریکا سالانه حدود ۸/۲میلیون مورد عفونت مقاوم به آنتیبیوتیک رخ میدهد. بر این اساس، سازمان غذا و داروی آمریکا داروی جدیدی را برای جلوگیری از عفونتهای مجاری ادراری مقاوم به دارو تأیید کردهاست. آنتیبیوتیک سفیدروکل (فتروجا) برای افراد بزرگسال و با هدف درمان آن دسته از عفونتهای پیچیده مانند عفونتهای کلیوی تجویز میشود که ناشی از میکروارگانیسمهای گرم منفی هستند. این دارو روی حدود ۵۰۰بیمار مبتلا به عفونتهای پیچیده مجاری ادراری آزمایش شده و نتایج به دستآمده نشان میدهد ۷۳درصد بیمارانی که از این دارو استفاده کردهبودند، در هفت روز درمان شدند. بیشتر بیمارانی که از این دارو استفاده کردهاند عوارضی مانند حالت تهوع ، استفراغ، یبوست، اسهال، سردرد و کاهش پتاسیم از خود نشان دادهاند. برای بیمارانی که سابقه حساسیت بیش از حد به داروهای آنتیباکتریهای بتالاکتام دارند، مصرف داروی «سفیدروکل» توصیه نمیشود ولی در حالت کلی عفونتهای جدی مجاری ادراری را بهخوبی درمان میکند. پزشکان بر این باورند عفونتهای مجاری ادراری بهدلیل باکتریهای مقاوم به آنتیبیوتیک، بهویژه در بیماران بستریشده در بیمارستان بسیار سخت درمان میشوند و درواقع سفیدروکل بهعنوان آخرین گزینه درمانی تجویز میشود که بیماران به درمان دیگری پاسخ نمیدهند.
عفونت مجاری ادرار هم واکسندار میشود
محققان دانشگاه دوک مدتی است روی ساخت سلاحی مؤثر برای مقابله با شایعترین عفونت باکتریایی در دنیا تمرکز کردهاند. بهگفته پژوهشگران، مشکلی که در عفونتهای مجاری ادراری وجود دارد، این است که وقتی برخی سلولهای «تی» (T) پوشش مثانه را طی بروز عفونت بازسازی میکنند، آن دسته از سلولهای تی را که نابودکننده باکتریها هستند، از بین میبرند. درنتیجه، برخی باکتریها باقیمانده و بهراحتی باعث بروز عفونتی دیگر میشوند. بنابراین، هرچه عفونت بیشتری در بدن باشد، احتمال بروز عفونتهای بعدی افزایش مییابد.مثانه بهمرور تخصص بیشتری در بازسازی خود پیدا کرده و قابلیت آن در پاکسازی مخازن باکتریهای مخفی شده در پوششها کمتر میشود. در گذر زمان، این چرخه باعث کاهش ظرفیت مثانه میشود و دفعات دفع ادرار افزایش مییابد. در این میان، تولید واکسن عفونتهای مجاری ادراری و تزریق آن به مثانه موشهای آزمایشگاهی، امید به درمان مؤثرتر این بیماری را افزایش دادهاست. آنها بر این باورند وقتی نمیتوان با این عفونتها بهدرستی مقابله کرد، باید کاری کنیم باکتریهای ایجادکننده عفونت را در پوشش مثانه ریشهکن کنیم. هنوز تست انسانی این واکسنها انجام نشده اما محققان در تلاش هستند بهزودی آن را روی نمونههای انسانی هم آزمایش کنند.
درمان جدید با نانوذرات
در این روش از انواع مختلف نانوذرات شامل نانوذرات ارگانیک، نانوالماسها و نانوذرات شیمیایی و معدنی سنتزشده سبز و نانوذرات ساختهشده از مواد کامپوزیت استفاده میشود. نانوذرات ساختارهای سهبعدی پیچیدهای هستند که اثرات چندگانهای دارند.
نانوذرات بهکاررفته در نانوداروها بهدلیل ترکیبات فعال و اثرات درمانی که دارند، عملکردهای مختلفی نشان میدهند. برای مثال، در تزریق دارو به نقطه خاصی از بدن مانند سلولها و بافتهای هدف مؤثر است؛ حلالیت دارو را بالا برده، نفوذ داروها را در موانع بیولوژیک بهبود بخشیده و آزادسازی دارو را کنترل میکند. طراحی نانوذرات شامل ماتریکسی از ویژگیهای آنتیمیکروبی و افزودن مولکولهای فعال مانند آنتیبیوتیکها یا پروتئینها برای بهبود اثرات آنتیباکتریال برای سیستمهای جدید است. نانوذرات ارگانیک حاوی ترکیبات ارگانیک مانند پلیمرها یا لیپیدها هستند که کاربردهای خاصی در تزریق دارو دارند. این نانوحاملها با فعالیت مهارکنندگیای که دارند در تشکیل غشاهای پاتوژنی نقشی فعال دارند. برای مثال، سوندهای ادراری با مواد استاندارد حاوی نانوکرههای آمینوسلولزی آنتیباکتریال فعالیت ۸۰درصد بازدارنده در برابر باکتری «ای-کولای» دارند.